Sosyal sorumluluk nedir?

Sosyal sorumluluk nedir sorusuna basit şekilde, içinde yaşadığımız toplumun faydalarını gözeterek, toplum refahına katkı sağlamak için yapılan davranışlar olarak cevap verilebilir. Günümüzde oldukça önemli bir hal alan ve başkalarının hayatlarına dokundukça dünyanın da güzelleşmesini sağlayan sosyal sorumluluk projeleri, ortak yaşamın sürdürülebilirliği açısından çok önemlidir.

Toplumsal bir bilinç yaratılmasını ve bu sayede herkesin eşit yaşam şartlarına sahip olmasını amaçlayan sosyal sorumluluk kavramı, her bir bireyin kendi yaşam alanından başlayarak toplumsal ölçeğe uzanan bir değişim yaratmasını hedeflemektedir.
Şimdi gelin, sosyal sorumluluk nedir, sosyal sorumluluk projeleri neyi hedefler sorularının yanıtlarını detaylı bir şekilde verelim.

Sosyal Sorumluluk Nedir?

Toplum refahına katkı sağlamak için yapılan hareketler bütünü olarak tanımladığımız sosyal sorumluluk, kişinin ya da bir kuruluşun kendi çıkarlarını göz ardı ederek tamamen toplumun refahı için yaptığı çalışmalardır.

Kamu ve özel kuruluşlar, sivil toplum kuruluşları gibi kurumların belirli bir konuya odaklanarak büyük ölçekte uygulamaya koyduğu sosyal sorumluluk projeleri sayesinde toplumsal eşitliğin sağlanması adına önemli adımlar atılmaktadır. Sağlık, çevresel ve kültürel gibi birçok farklı alanda yapılan sosyal sorumluluk projeleri sayesinde toplumda fırsat eşitliği ve sürdürülebilirlik sağlanmaya çalışılmaktadır.

Gelin ülkemizde toplumsal refahı ve fırsat eşitliğini artırmaya yönelik olan sosyal sorumluluk projeleri neler bakalım.

Sosyal Sorumluluk Projeleri Örnekleri

Duyarlı ve bilinçli bireyler yetiştirirken aynı zamanda sürdürülebilir yaşama katkıda bulunan sosyal sorumluluk projeleri, ülkemizde de oldukça yaygın durumdadır. Birbirinden farklı amaçları olan bu projeler, temelinde toplumsal refahın artmasını ve ülkemizde yaşayan herkes için eşit bir yaşam ortamı sunmayı amaçlamaktadır.

Son yıllarda toplumsal duyarlılığın artmasıyla da yaygınlaşan sosyal sorumluluk projeleri ülkemizdeki farklı sorunları temel alarak onlara yönelik çalışmalar yapmaktadır. Bilinç yaratılarak sorunların önlenmesi için adımların atılmasını sağlayan bu projeler sayesinde toplumumuzda gelecek nesiller için daha iyi bir yaşam ortamı yaratılmaktadır.

Peki Türkiye'de faaliyet gösterdiği süreçte büyük ses getiren sosyal sorumluluk projeleri hangileri olmuştur? İşte yanıtı!

1. Kardelenler

Ailelerinin maddi imkanlarının elverişsiz olması nedeniyle temel veya yüksek eğitime devam edemeyen kız çocuklarının bu fırsat eşitsizliğinden zarar görmemesi adına 2000 yılında Turkcell ve ÇYDD tarafından başlatılan Kardelenler projesi, eğitim eşitsizliğini ortadan kaldırarak onların da eğitim hayatlarına devam edebilmeleri amacıyla başlatılmıştır.

İlk olarak eğitim hayatında başarılı olan 5 bin kız öğrenciye burs verilerek başlanılan bu proje kapsamında günümüzde 30 binden fazla öğrenci Kardelenler Projesi sayesinde burs almış, eğitimlerini devam ettirme fırsatına sahip olmuştur.

2. Doğudan Batıya Engelsiz Hayat

Serebral Palsili Çocuklar Derneği tarafından başlatılan ve amacı eğitim alanlarının engelli bireylerin de katılımları için uygun hale getirilmesi olan Doğudan Batıya Engelsiz Hayat projesi 700 den fazla çocuğun eğitim hayatındaki engellerin kaldırılmasını sağlamıştır. Şimdilik sadece 8 ilde varlığını sürdüren proje kısa zaman içerisinde 81 ile yayılarak tüm Türkiye genelinde eğitimde imkan eşitliğini sağlamayı amaçlamaktadır.

3. Erken Tanı, Erken Hayat

Sosyal sorumluluk nedir sorusunu yanıtladığımız içeriğimizde mutlaka yer alması gereken proje örneklerinden biri de Erken Tanı, Erken Hayat projesi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan'ın destekleriyle 2005 yılında kurulan Toplumsal Gelişim Merkezi Eğitim ve Sosyal Dayanışma Derneği (TOGEMDER) tarafından hayata geçirilen Erken Tanı, Erken Hayat projesi, 0-66 ay arasındaki hafif düzeyde zihinsel yetersizlikten etkilenmiş çocukları topluma kazandırmak için başlatılmıştır.

Bu proje sayesinde okul öncesi dönemin önemini göz önünde bulundurarak hafif düzeyde zihinsel yetersizlikten etkilenen çocukların zeka gelişimini doğru tamamlaması ve yeteneklerini keşfetmesi ve özgüven duygusunu kazanmaları hedeflenmektedir.

4. İyilik Tırı

İyilik Tırı projesi, maddi durumu olmayan kanser hastaları ve ailelerinin ihtiyaçlarını karşılamak için LÖSEV tarafından başlatılmıştır. Türkiye'nin tamamını dolaşan ve gittiği illerdeki ihtiyaç sahibi ailelere yardımlar ulaştıran bu proje sayesinde kanser hastalarının maddi ve manevi ihtiyaçları LÖSEV tarafından karşılanmaktadır.

5. Sıfır Atık

Sürdürülebilir bir yaşamın en önemli unsuru olan çevresel duyarlılığın artmasını hedefleyen Sıfır Atık projesi, 2017 yılında başlatılmıştır. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan Hanımefendi himayesinde başlatılan Sıfır Atık Projesi, israfı önleme ve geri dönüştürülebilir malzemeleri yeniden üretime katarak çağımızın en büyük sorunlarından olan iklim krizi ile mücadeleye etmeyi amaçlamaktadır. Sıfır Atık projesi gelecek nesiller için yaşanılabilir bir dünya bırakılmasını hedeflenmektedir. Peki tam olarak sıfır atık nedir, neyi hedeflemektedir?

Sıfır Atık projesinin asıl çıkış noktası iklim krizi olsa da yapılan uygulamalar ile birlikte birçok farklı sorunun da önüne geçilmesi hedeflenmektedir. Bunların arasında doğaya atılan atıklardan zarar gören canlıların yaşam ortamlarının sterilize edilip doğal hayatın korunması, denizin kirliliğinin önüne geçerek doğal kaynakların temiz kalması, gündelik hayatta tüketilen ürünler hakkında daha bilinçli toplumlar yaratarak israfın önlenmesi bulunmaktadır.

Sıfır Atık Mavi projesi aynı zamanda, 3 tarafı denizlerle çevrili olan Türkiye'nin deniz ve kıyılarının, endüstriyel faaliyetler, turizm ve yoğun kentleşme sonucu evsel ve endüstriyel atıklarla kirlenmesi üzerine başlatılmıştır. Çalışma ekiplerinin belirlenmesi, planlama ve eğitim aşamalarından sonra deniz ve kıyıların temizlenmesi üzerine kurulu olan Sıfır Atık Mavi projesi ile sürdürülebilir bir yaşamın adımları atılmaktadır.

Sıfır Atık projesi sayesinde toplumda ortak bir çevre bilinci yaratılmakta ve bu sayede sürdürülebilir yaşamın temelleri atılmaktadır. Yine Emine Erdoğan Hanımefendi öncülüğünde hazırlanan ve raflardaki yerini alan "Dünya Ortak Evimiz" isimli kitapta ilham verici hikayeleri yer alan 28 çevre gönüllüsünün de altını çizdiği gibi çevreyi korumak için herkesin elini taşın altına koyması gerekmektedir. Bu yüzden Sıfır Atık projesi günümüzde en önemli sosyal sorumluluk projelerinin arasında yer almaktadır.

6. Aile İçi Şiddete Son

Ülkemizin köklü basın kuruluşlarından Hürriyet tarafından 2004 yılında başlatılan Aile İçi Şiddete Son projesi isminden de anlaşılacağı üzere aile içi şiddeti önlemek üzerinedir. Gelişmiş ya da gelişmemiş farketmeksizin tüm dünya genelinde oldukça yaygın olan aile içi şiddet dünya genelinde her üç kadından birinin başına gelmektedir.

Bu durumun geçebilmek için başlatılan bu sosyal sorumluluk projesi ile aile içi şiddete uygulayan kadınların yasal olarak ne tarz hakları olduğu konusunda bilgilendirilmeleri, kadın ve erkeklerin şiddet konusunda eğitilmeleri ile alakalı birçok farklı çalışma tüm Türkiye genelinde yürütülmektedir. Gönüllülük esası üzerine dayanan Aile İçi Şiddete Son projesi binlerce gönüllüsü ile birlikte insanları bilinçlendirmeye ve aile içi şiddetin sonlandırılmasına çalışmaktadır.

7. Bir Oyuncak Da Sen Ver

Sıraladığımız çoğu projenin aksine bireysel düzeyde başlayan Bir Oyuncak Da Sen Ver projesi, kırsal alanda yaşayan ve özellikle maddi durumu iyi olmayan çocuklar için başlatılan bir yardım projesidir. Oyuncaktan kıyafete birçok farklı eşyanın toplanarak köylerde yaşayan ve maddi imkanı olmayan ailelerin çocuklarına dağıtılması ile günümüzde eşitsizlik ortamının ortadan kalkmasını hedefleyen bu proje; her geçen gün artan gönüllüleri ile çığ gibi büyümektedir.

8. Temiz Tuvalet

20 yılı aşkın süredir devam eden bir proje olan Temiz Tuvalet, OPET istasyonları tarafından başlatılmıştır. Türkiye'deki en uzun süreli sosyal sorumluluk projelerinden olan Temiz Tuvalet, toplumsal düzeyde temizlik ve hijyen bilinci yaratmayı amaçlamaktadır. OPET tüm ülke genelindeki istasyonlarında çalışan personellerine özel eğitimler vererek projenin sağlam temellere dayanarak uzun yıllar ayakta kalmasını sağlamıştır.

Yıllar içerisinde "Temiz Okulum", "İçilebilir Su Girilebilir Tuvalet" gibi altında farklı projelerin de yaratılmasıyla hijyen konusunda bilinç yaratmakta başarılı olmuş, halka açık birçok yerin ideal temizlik seviyesine gelmesini sağlamıştır.

9. Haydi Kızlar Okula

Ülke genelinde Haydi Kızlar Okula olarak bilinen "Kız Çocukların Eğitimine Destek Kampanyası" 2003 yılının ortalarında başlatılmıştır. Kız öğrencilerin okula başlama ve devam etme oranının olduğu illerin belirlenmesi ile başlatılan proje, okula devam etmeyen kız öğrencileri eğitim hayatına yeniden kazandırmayı amaçlamaktadır.

Hayata geçirildiği ilk günden itibaren, ses getiren ve pek çok ismin destek verdiği Haydi Kızlar Okula projesi first lady Emine Erdoğan Hanımefendi himayesinde hayata geçirilmiştir. Projenin başladığı ilk günden itibaren destek veren Emine Erdoğan; "Son 14 yılda, ülkemizde kız çocuklarının okullaşma oranı yüzde 91'den yüzde 99'a çıktı. Himayemizde gerçekleşen 'Haydi Kızlar Okula' kampanyası çerçevesinde 350 bin kız çocuğumuz okulla tanıştı." cümleleri ile projenin ulaştığı başarının altını çizmiştir.

Sizler için sosyal sorumluluk nedir sorusunu yanıtlarken Türkiye'deki önemli sosyal sorumluluk projelerinden örnekler listeledik. Toplumun sağlık, çevre, kültürel ve ekonomik anlamda kalkınmasını sağlayan bu projeler sürdürülebilir bir yaşam için olmazsa olmazlar arasındadır.