Yabancı yazılımlara ihtiyacımız yok! Çoğunun yerlisi mevcut

Son dönemde yaşanan savaşlar, yazılım sektöründe dışa bağımlı olmamanın ülkeler için önemini bir defa daha gözler önüne serdi. Türkiye de yerli ve milli yazılımlarıyla siber alanda elini güçlendiriyor. Yerli yazılımlarla saldırılara karşı kalkan oluşturulurken, veri güvenliği de sağlanıyor.

İşte yerli ve milli yazılımlardan bazıları:

TROY: Bankalararası Kart Merkezi AŞ (BKM) tarafından kurulan ve işletilen yerli ve milli bir kartlı ödeme sistemi. Kredi kartı, banka kartı ve ön ödemeli kart hizmeti veren TROY ile Türkiye'deki tüm ATM ve POS'lardan işlem yapılabiliyor. Kartlar, internet ve mobil alışverişlerde de kullanılabiliyor. Ayrıca arka yüzündeki uluslararası kart şemalarına ait logoların geçerli olduğu yerlerde de TROY kartlar kullanılabiliyor. TROY, ABD merkezli firmalar Visa ve Mastercard'ın alternatifi olarak kullanımda.

BiP: Turkcell tarafından iOS ve Android kullanıcıları için geliştirilen, herkesin ücretsiz faydalanacağı anlık mesajlaşma uygulaması olarak hizmet veriyor. BiP; ABD merkezli WhatsApp ve Rus menşeli Telegram'ın alternatifi olarak öne çıkıyor.

TAMAMEN ÜCRETSİZ

PARDUS: Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumunca (TÜBİTAK) geliştirilen yerli ve milli bilgisayar işletim sistemi. Adı 'Anadolu parsı'ndan gelen Pardus, tamamen ücretsiz ve Microsoft Windows ile Apple'ın MacOS işletim sisteminin alternatifi.

ZEKİ: Yerli ve milli doğalgazı karaya çıkaran Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO), yazılım alanında da bir ilki başardı. ZEKİ ile bilişim teknolojilerini tek bir yazılım çatısı altında birleşti. ZEKİ, 40 bin farklı kaynaktan aldığı gerçek zamanlı veriyi harmanlamak suretiyle ilişkilendiriyor, oluşturduğu öngörüleri tamamen dijitalleştirilmiş karar süreçlerine aktarıyor. Sakarya Gaz Sahası için özel tasarlandı.

TEK MERKEZDEN BİLGİ AKIŞI

SCADA: Kullanıcıya tek bir merkezden bilgi akışı sunan veri toplama ve kontrol sistemi. ASELSAN'ın geliştirdiği SCADA rüzgar ve güneş enerjisi sistemleri ve raylı ulaşımlarda kullanılabiliyor.

URUK: Akıllı şehir yönetim platformu olan URUK ile ulaşım, trafik, güvenlik, enerji, altyapı, çevre ve sağlık gibi pek çok alana ait uygulamalardan gelen veriler, tek merkezde toplanıyor. ASELSAN tarafından geliştirildi.

SANAL DÜNYADAKİ GÖZÜMÜZ

AVCI: BTK tarafından geliştirilen AVCI, büyük veri içerisinde özel arama ve analiz yöntemleri kullanarak kullanıcı verisi silme, engelleme, kopyalama, değiştirme, çalma, bilgisayar ve bilgisayar ağlarının performansını düşürme gibi zararlı amaçlar için kullanılan kötü maksatlı yazılımları tespit ediyor.

AZAD: BTK tarafından kullanılan AZAD, büyük veri içerisinde hem makine öğrenmesi hem de 'doğal dil işleme' kullanarak zararlı alan adlarını yakalıyor. Ayrıca sahte siteleri tespit ederek site aktif olmadan engelleme yapabiliyor.

SALDIRGANDAN ÖNCE TESPİT

KASIRGA: Zaaf gösteren bilgisayar sistemlerini kötü niyetli saldırganlardan önce tespit edebilen KASIRGA, BTK tarafından geliştirildi. Zaafların tespit edilmesi için ne kadarlık bir yüksek donanım gücüne ihtiyacı varsa sistemin otomatik ayarlamasını yapan yazılım, gereken işlemleri hızlıca gerçekleştiriyor.

TÜRKİYE MERKEZLİ SOSYAL MEDYA

YAANİ: Turkcell tarafından geliştirilen ilk yerli ve Türkiye merkezli arama motoruydu. Kasım 2022'de hizmetine son veren Yaani, artık sadece internet tarayıcısı görevi yapıyor.

YAAY: Türk Telekom Grubu şirketlerinden TT Ventures Proje Geliştirme AŞ bünyesindeki Türkiye merkezli bir sosyal medya platformu. Uygulamaya internet sitesinden girilebildiği gibi telefonlardaki uygulama marketlerinden de ücretsiz indirilebiliyor.

CEVDET FIRAT AYDOĞMUŞ