Afetler için su stoklanacak

Deprem, sel ve yangın gibi afetlerde ortaya çıkan acil ihtiyaç listesinin başında su yer aldığı halde, bu konuyla ilgili ulusal bir planımız yok. Doğal afetlerde el yordamıyla temin etmeye çalışsak da suya planlı ve sağlıklı erişim kriz anlarında zorlaşıyor. Konuyla ilgili planlama gerekliliğini son olarak Kahramanmaraş depremleri sırasında anladıklarını belirten Ambalajlı Su Üreticileri Derneği (SUDER) Başkanı Yaşabey Kalebaşı, "Su afet planı" için Kızılay ile temasa geçtiklerini söyledi. Kızılay'ın teklife sıcak baktığını belirten Kalebaşı, depolarında fiziki imkanlar el verdiği ölçüde suya da yer ayırmak istedikleri yönünde geri dönüş aldıklarını söyledi.

BU KONUYU TARTIŞALIM

Türkiye'nin deprem riski yüksek olan bölgelerinde su lojistik depoları kurmak gerektiğini belirten Kalebaşı, ambalajlı suyun 2 yıla kadar depolarda bekletme imkanı olduğunu kaydetti. 2 yılda bir sirkülasyon yapmak gerektiğine dikkat çeken Kalebaşı, konuyla ilgili bir çalıştay da düzenlemek istediklerini belirtti. Kalebaşı, "Depremlerin ardından su şebekeleri normalleşmesi 10-15 günü buluyor. Bu normalleşme sağlanana kadar ihtiyacı karşılayacak ambalajlı su stoku yapmamız lazım. Maddi tarafı pek önemli değil. Kamu yararı gördüğümüz bu konuda biz de elimizi taşın altına koymak istiyoruz" dedi.

TALEBE YETİŞMEKTE ZORLANDIK

SUDER'in Türkiye'deki ambalajlı su pazarının yüzde 75'ini elinde bulunduran firmaları bir araya getiren bir sivil toplum kuruluş olduğunu anlatan Kalebaşı, 6 Şubat tarihli Kahramanmaraş merkezli depreminde ortaya çıkan su ihtiyacını nasıl karşıladıklarını da anlattı. Acil durumla ortaya çıkan talebe yetişmekte zorlandıklarını hatırlatan Kalebaşı, "Depremin duyulduğu ilk andan itibaren tüm ambalajlı su sektörü olarak, 24 saat esasına göre bölgenin acil su ihtiyacını karşılamak amacıyla seferber olduk" diye konuştu.

İLK GÜN 250 TIR SU YOLLADIK

Depremin ardından oluşturdukları kriz masalarıyla acil su ihtiyacını gidermeye çalıştıklarına dikkat çeken Kalebaşı, Şöyle devam etti: "Sektörümüzün toplum sağlığı açısından büyük önem taşıdığının farkındayız. Kahramanmaraş depreminin ardından da kriz masası oluşturduk. Ülke genelindeki ambalajlı su üreticisi kuruluşlarımız tarafından kendi bağış ve lojistik imkanları ile AFAD ve Kızılay koordinasyonunda ilk gün 250 TIR'a yakın ambalajlı suyu bölgeye ulaştırdık. Sonraki günlerde ise üretici kuruluşlarımızın bağışlarına ilave olarak, çeşitli kişi ya da kuruluşlar tarafından yapılan bağışlarla birlikte bölgeye ambalajlı su sevkiyatlarımız artarak devam etti. Bu kapsamda 1000 TIR'dan fazla ambalajlı suyu bölgedeki AFAD ve Kızılay dağıtım merkezlerine ulaştırdık."

KIŞI BAŞI TÜKETIM SON 3 YILDA AZALDI

Türkiye'deki ambalajlı su sektörünün büyüklüğü 24 milyar lira civarında. Rakamlar, ambalajlı su tüketiminin son 3 yılda azaldığını gösteriyor. 2021'de 131 litre olan kişi başı ambalajlı su tüketimi, 2023'te 126 litre oldu. Sektör 14 bini doğrudan olmak üzere toplam 94 bine yakın kişiye istihdam sağlıyor.

SATIŞLARIN YARISI DAMACANADAN

2023'te Türkiye'de ambalajlı su tüketimi 10,7 milyar litreye ulaştı. Bu hacmin 5,5 milyar litresi damacanadan, 5,2 milyar litresi ise PET satışından oluşuyor. Kapasitesinin yüzde 40'ı ile üretim yapan sektör, su tüketiminin artması durumunda oluşacak ihtiyacı rahatlıkla karşılayabilecek durumda.

NÜFUSUN YARISINA SU IÇIRIYORUZ

Ambalajlı su sektörü; 165 binden fazla geleneksel satış noktası (bakkal, büfe, market vs.) ve 24 binden fazla indirim marketine ve binlerce ev dışı tüketim noktası (lokantadan hastaneye, okuldan kışlaya kadar) aracılığıyla tüketiciye ulaşıyor. Firmalar; 12 milyon hanedeki yaşayan yaklaşık 42 milyon kişiye su satıyor.