İzmirli öğretim üyesi Tübitak Bilim Ödülü'nü almaya hak kazandı
Ege Üniversitesi (EÜ) Eczacılık Fakültesi Temel Bilimler Bölümü Analitik Kimya Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Şengün Özsöz, ?Biyolojik Madde Algılayıcı Sensörler (Biyosensörler) alanında ?Elektrokimyasal Enzim ve DNA Biyosensörleri Geliştirme? konulu çalışmalarıyla 2008 TÜBİTAK Bilim Ödülü'nü almaya hak kazandı.
Temel Bilimler Alanı'nda yaptığı çalışmalarla uluslararası alanda başarı sağlayan Prof. Dr. Özsöz, ?Bana çalışmalarımı yürütmem için 20 öğrenci verilsin Türkiye'ye 20 yıl sonra bir Nobel kazandırayım. Burada önemli olan Nobel'in kazanılıp kazanılmaması değildir. Nobel'i kazansanız da kazanmasanız da olur. Burada önemli olan sizi başarıya götürecek bir hedefinizin olmasıdır. Nobel benim hedefim? dedi. Çalışmanın yeni gelişen bir bilim alanı olup sağlık ve çevre konularında önemli yer tuttuğunu ve tıpta tanı amaçlı kullanılan cihazların temelini oluşturduğunu belirten Prof. Dr. Özsöz, ?Biyolojik maddeleri kullanarak kimyasal madde analizi yapıyoruz. Sağlık ve çevre alanlarında, genetik ve bulaşıcı hastalıkların saptanmasında, kanser tanısında kullanılan bir yöntemdir. Bugün hastanelerde kullanılan tüm yöntemlerin yüzde 95'i optik yöntemlerdir. Bizimkiler ise elektrokimyasal algılama yöntemleridir? dedi.
1989 yılında Amerika Birleşik Devletleri'ne doktora sonrası çalışma yapmak üzere gittiğini belirten Prof. Dr. Özsöz?Çalışmamı yapmak üzere daha önce yayınlarını takip ettiğim Dr Joseph Wang'ın yanına gittim. Başlangıçta bana bütün aletlerin başkaları tarafından kullanıldığını, ancak gece çalışırsam aletli çalışma yapabileceğim söylendi. İlk üç ayı bu koşullarda çalışarak geçirdim. Dr. Wang üç ayın sonunda beni destekleyebileceğini belirtti ve burada toplam iki yıl kadar çalışma olanağı buldum. Türkiye'de bir yılda yapabildiğim çalışmayı burada daha kısa bir süre içinde bitirdim. Yaklaşık bu süre içinde 15 makale çalışmamız oldu ve bir de ve patent aldık? diye konuştu.
Yurt dışından bu konuyu öğrenmek, araştırma yapmak için pek çok kişinin geldiğini kaydeden Prof. Dr. Özsöz, ?Üniversiteyi bitirdiğim 1970 yılından beri akademik ortam içinde yaptıklarımın bir sonucu olarak bu ödülü almam beni çok duygulandırdı ve yeniden doğmuş gibi oldum. Üniversitelerimizin yapısal özellikleri nedeniyle 1980 yılına kadar bilimsel olarak pek bir şey yapamadım. Ama bu sürede daha sonra yapmayı düşündüklerimi şekillendirdim. Bilimsel olarak eksikliklerimi tamamlamaya çalıştım. Bulunduğum yerde doktora programının daha sonra açılması nedeniyle 39 yaşımda doktoramı bitirdim. Bütün bu gecikmeler ise beni daha azim ve istekle çalışmaya ve araştırmaya itti? şeklinde konuştu.
AB'NİN BİLİMSEL ÖNCELİKLERİ ARASINDA ?BİLGİYE DAYALI BİYOEKONOMİ? VAR
İnsanın isterse her şeyi başarabileceğini söyleyen Prof. Dr. Özsöz, Türkiye'nin eğitilmiş insan gücüyle kalkınabileceğini ve bilime dayalı ekonomik kalkınmanın bu şekilde gerçekleşebileceğine inandığını vurguladı. Avrupa Birliği'nin bilimsel öncelikleri arasında ?Bilgiye Dayalı Biyoekonomi?nin yer aldığını dile getiren Prof. Dr. Özsöz, ?Biyoalgılayıcılarda bu kapsam içindedir. Bütün bunların altında yetişmiş insan gücü, çok büyük önem taşır. Elimden geldiği ölçüde bütün bildiklerimi Türkiye genelinde gençlerle paylaşmaya, biyoalgılayıcılar konusunda yetişmelerini sağlamaya çalıştım? dedi. Beraber çalıştığı öğrencilerinin aynı zamanda çalışma arkadaşları olduğunu söyleyen Prof. Dr. Özsöz, başarısının altında berber çalıştığı insanların yattığını bu açıdan grup çalışmasının çok önemli olduğunu vurguladı. Ege Üniversitesi'nin Avrupa ve Amerika'daki laboratuarlarda bulunan olanaklara sahip olduğunu kaydeden Prof. Dr. Özsöz, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Hacettepe Üniversitesi Gıda Mühendisliği Fakültesi, Gebze İleri Teknoloji Enstitüsü, Anadolu Üniversitesi Fen ve Kimya Fakülteleri ile ortak projelerinin olduğunu belirtti.
BİLİMDE ÜNİVERSİTE-SANAYİ İŞBİRLİĞİ
Almanya'da, Avrupa'da ilk kez elektrokimyasal DNA biosensörleri (lab on chip) tasarımı ile ilgili olarak araştırma yapan November Ag Firması'nın kendileriyle bilimsel araştırma anlaşması yaptıklarını ifade eden Prof. Dr. Özsöz, ?Kendilerine araştırmalarında bilimsel destek sağladık Türkiye'den desteklenen bir Alman projesi. Öğrencilerimden Burcu Meriç'i, oraya gönderdim ve tamamen bizim desteğimizle proje yürütüldü. Bir Alman araştırma firmasının bilimsel olarak Türkiye'yi tercih etmesi çok büyük bir bilimsel katkıdır.? şeklinde konuştu.