Zamlar suniydi, Ramazan'da fiyatlar artmaz
Ramazan'ın yaklaşmasıyla bazı ürünlerde görülen fiyat artışları, spekülasyon iddialarını yeniden gündeme getirdi.
Ancak sektör temsilcileri, fiyatlardaki genel gidişatın düşüş yönünde olduğuna işaret ederken Bahçıvan Gıda'nın sahibi Erdal Bahçıvan, 'gıda fiyatlarındaki spekülasyon efsanesi'nin gerçekleşmeyeceği görüşünde. Bahçıvan, "Tüketicilere, Ramazan ayında fiyat artışı olmayacağını müjdelemek istiyorum. En azından 6-7 ay daha piyasa bu fiyatlarla satışa devam edecek. Türkiye, enflasyonu indirmeyi başardı ve böyle bir oyunu oynamaya çalışanlar başarısız olacak." ifadelerini kullandı.
Bahçıvan Gıda, süt ürünleri sektörünün en eski isimlerinden Gülüm Süt'ü Danone'den satın aldı. Gülüm Süt'ün, 2008'de 978 milyon litreyi bulacak Türkiye süt tüketimi pazarındaki payı yüzde 1 ile 3 arasında değişiyor. Erdal Bahçıvan, yeni markalarının tanıtım toplantısında diğer yatırımlarından da bahsetti. Şirket, verimlilik, kapasite artırımı, yeni ürünler ve satış-dağıtım ağı konularında son iki yıl içerisinde 15 milyon Euro'luk yatırım gerçekleştirdi. Türkiye'deki peynir pazarı yıllık 600 bini buluyor. Bunun yüzde 70'i beyaz peynir olarak tüketiliyor. Sektörün eskilerinden olan Bahçıvan Gıda, bu alandaki yeni ürünü Bembeyaz'ı da vitrinlere çıkardı. Dağıtım kanallarına önem veren firmanın 5 bölge müdürlüğü, 43 bayii ve 350 aracı bulunuyor.
Son yıllarda gıdada önemli büyüme gerçekleştiren sektör yeni pazar arayışlarını sürdürüyor. Avrupa Birliği (AB)'nin Türk gıda ürünlerine uyguladığı ambargo yüzünden farklı pazar arayışlarının devam ettiğini aktaran Erdal Bahçıvan, Türkiye'nin gıda ihracatı konusunda zayıf kaldığını ifade etti. Bahçıvan Gıda, üretiminin yüzde 15'ini başta Amerika, Japonya, Ortadoğu ve Doğu Avrupa ülkeleri olmak üzere 25 ülkeye ihraç ediyor. İhracatının büyük bölümünü de 'Bahçıvan' markasıyla yapıyor. Peynir ve süt ürünleri tüketiminde AB ülkeleri ortalaması Türkiye ortalamasının iki katı seviyesinde bulunuyor. Dolayısıyla birliğin bu konudaki direncinin kırılması halinde Avrupa'da Türk ürünleri için ciddi pazar oluşacak.
'Fabrikanın elektriğini kendimiz üretiyoruz'
Sektörün en önemli sıkıntısını elektrik kesintileri oluşturuyor. Bahçıvan Gıda, buna çare olarak doğalgaz kaynaklı elektrik üretim santrali kurmuş. Şirket, şimdi yıllık 1,2 megavat üretim yapan sant- rale sahip. Bu sayede 24 saat kesintisiz elektrik üretimi yapabiliyor. Üretim sırasında açığa çıkan ısı enerjisinden de buhar ve sıcak su elde edilerek işletmede kullanılıyor. Erdal Bahçıvan, temmuzda faaliyete başlayan tesis için, "Çevreyi esas aldık, elektriğimizi kendimiz ürettik." dedi.
'Yüzde 378'lik artış gerçeği yansıtmıyor'
Fiyat artışlarıyla birlikte gözlerin çevrildiği bakliyat sektörü, zamların kendilerinden bilinmesinden rahatsız. İstanbul Ticaret Odası Tarımsal Ürünler Komitesi Üyesi Tevfik Dinçer, bazı gıda ürünlerindeki yüzde 378'lik fiyat artışlarının gerçeği yansıtmadığını belirterek, Ramazan ayında da fiyatların beklendiği kadar yükselmeyeceğini kaydetti. Aynı zamanda Gıda ve İçecek Dernekleri Federasyonu Yönetim Kurulu Üyesi olan Dinçer, 10 Eylül'de başlayacak pirinç hasadına atıfta bulunurken, "Fiyatlar süreç içinde tüketicilerin sağduyulu yaklaşımı ile gerileyecektir. Ramazan'da fiyat artışı yaşanmayabilir. Bayramdan sonra da talepte azalma yaşanacağından fiyatlarda kısmen gerileme olacaktır." değerlendirmesini yaptı.
Pirinç, nohut ve fasulyede fiyat artışları ile azalan tüketim sonucunda bazı kalemlerdeki stokların bir kısmının yeni hasat sezonuna aktarılması bekleniyor. Ancak kırmızı mercimekte, Güneydoğu Anadolu'da kurak bir yıl geçirildiği için yüzde 70'e varan rekolte kaybı oldu. Dolayısıyla fiyat artışının sürmesi bekleniyor. Dinçer'in tespitlerine göre piyasadaki hareketliliği belirleyen faktörler şunlar: Olumsuz spekülatif açıklamalar, bunların bakliyat satın almama yönündeki psikolojik baskısı, büyük şehirlerin tatil nedeniyle boşalması. Abdulhamit Yıldız, İstanbul
Serkan Şahin