Sağlık priminde, memura 3 yıl geçiş süresi
2009 bütçesinde Sosyal Güvenlik yasası belirsizliği doğdu. Yasa hakkında açılan iptal davasının Anayasa Mahkemesi'nde devam etmesi nedeniyle, 2009'da başlayacak devlet katkısı için Anayasa Mahkemesi kararı beklenecek
ANKARA - Maliye Bakanlığı'nda hazırlıkları devam eden 2009 yılı bütçesinde sosyal güvenlik yasası belirsizliği doğdu. Sosyal güvenlik yasası hakkında açılan iptal davasının Anayasa Mahkemesi'nde devam etmesi nedeniyle, 2009 yılında başlaması planlanan sosyal güvenlik sistemine devlet katkısı için bütçeye ödenek konulup konulmayacağı hususu, bütçe TBMM Genel Kurulu'ndan çıkıncaya kadar beklemede bırakılacak.
İşçi ve işveren kesimi başta olmak üzere, Türkiye'de tüm sosyal tarafların sosyal güvenlik sistemine düzenli katkı yapılması talebi 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile ilk kez 2009 yılında uygulama şansına kavuştu. Yasaya göre, Sosyal Güvenlik Kurumu'nun sigortalılardan toplayacağı prim gelirlerinin dörtte biri tutarında Devlet Katkısı yapılacak. Devlet katkısı ödemeleri, her ay Hazine Müsteşarlığı tarafından Sosyal Güvenlik Kurumu'na aktarılacak.
Açık daralacak
Devletin yapacağı bu katkı dolayısıyla, bütçeden sosyal güvenlik sistemine aktarılan kaynak tutarı değişmeyecek, ama kaynak aktarımının adı ve niteliği değişecek. Sosyal Güvenlik Kurumu açısından ise anlamlı bir değişiklik söz konusu olacak. Bütçeden yapılacak kaynak aktarımı ?açık kapatmak' için değil de ?Devlet Katkısı' olarak görüneceği için, Kurumun asli gelirleri arasında yer alacak ve Kurumun açığının finansmanı için aktarılmış kaynak olarak görünmeyecek. Dolayısıyla, 2009'dan itibaren SGK'nın açığı, yapılacak devlet katkısı tutarında daha az görünecek.
Devlet katkısının bir başka önemi de, SGK'nın ileride finansman ihtiyacının azaldığı dönemde de katkının düzenli olarak devam edecek olması nedeniyle, sigortalılar ve işveren üzerindeki prim yükünün ileride daha da aşağı seviyelere çekilmesine olanak sağlayabilecek olması.
Mahkeme beklenecek
Yasaya göre, 2009 yılından itibaren SGK'ya düzenli olarak her ay devlet katkısı yapılacak. Bunun için 2009 yılı bütçesine, gelecek yıl yapılacak devlet katkısı tutarında ödenek konulması gerekiyor.
Ancak Maliye Bakanlığı, 5510 sayılı kanun hakkında açılan iptal başvurusunun Anayasa Mahkemesi'nde henüz sonuçlanmaması nedeniyle, 17 Ekimde TBMM'ye sunulacak 2009 yılı bütçesinde devlet katkısına ilişkin bir ödenek konulmamasını kararlaştırdı. Bütçeye devlet katkısına ilişkin ödenek konulması için Anayasa Mahkemesi'nin kararı beklenecek. Eğer Anayasa Mahkemesi, bütçenin TBMM'deki görüşmeleri sırasında yasanın iptali başvurusunu reddederse, Plan Bütçe Komisyonun'da veya Genel Kurul'da gerekli ödenek aktarımı gerçekleştirilecek.
Öte yandan Anayasa Mahkemesi, yasayı görüşmeye bayram tatilinden sonra başlayacak.
Memura 3 yıl geçiş süresi
5510 sayılı Kanuna göre, memurların tedavi giderleri de Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından üstlenilecek. Memurları çalıştıran kurumlar bunun için her ay, memurların emeklilik keseneğine esas kazançlarının yüzde 12'si tutarında ayrıca sağlık primi ödemeleri gerekecek. Dolayısıyla, bunun için de bütçeye ödenek konulması gerekiyordu.
Ancak, Sosyal Güvenlik Kurumunun altyapısının henüz hazır olmaması nedeniyle memurların sağlık hizmetlerinin SGK tarafından üstlenilmesi konusunda üç yıllık bir geçiş süreci öngörüldü. Bu yüzden, 2009 yılı bütçesine memurlar için sağlık primi ödeneği konulmasına da gerek kalmadı. SGK'nın altyapısının tamamlanarak devir işleminin daha erken gerçekleştirilmesi durumunda bütçeden memurlar için sağlık primi ödemesine üç yıllık geçiş süresinden daha önce başlanabilecek.
Maliyeciye tatil yok
Bu arada, TBMM'ye 17 Ekim'de sunulacak 2009 bütçesiyle ilgili olarak Maliye Bakanlığı'nda sürdürülen hazırlık çalışmaları devam ediyor. Bakanlar Kurulu kamuda pazartesi ve cuma günü için idari izin kararı alarak bayram tatilini dokuz güne çıkartırken, Maliye bürokratları uzun bayram tatilinden yararlanamayacak. Maliye Bakanlığı Müsteşarı Hasan Basri Aktan'ın, hafta içi yaptığı toplantıda bürokratlardan, aileleriyle bayramlaşmayı bayramın birinci günü tamamlamalarını, mümkün oldukça diğer günlerde işlerinin başına dönmelerini istediği öğrenildi. Bu arada, geçmiş yıllarda 60-80 madde arasında hazırlanan bütçe kanununun bu sene oldukça inceleceği bildirildi. Maliye yetkilileri, son iki yılda çıkartılan çok sayıda kanunla, bütçe kanunlarında her yıl tekrarlanan maddelerin büyük bir kısmının bütçe kanunu dışına çıkartıldığını vurgulayarak, 2009 bütçe kanunu tasarısında madde sayısının oldukça azalacağını ifade ettiler.