BES'ten eğitim bütçesi eleştirisi: Bütçe zorunlu harcamaları karşılamıyor

-Bağımsız Eğitimciler Sendikası tarafından yapılan araştırma, eğitim için ayrılması planlanan bütçenin zorunlu harcamaları bile karşılamaktan uzak olduğunu ortaya çıkardı. 27 milyar 883 milyon YTL ayrılması planlanan bütçenin 18 milyar 488 milyon YTL'si personel maaşlarına giderken, yatırımlara ayrılan pay sadece 2 milyar 780 milyon YTL.

-Yapılan araştırma, bütçede en fazla payın eğitime ayrılmadığı gerçeğini de gözler önüne serdi. Personel giderleri dışındaki bütçeler hesaplandığında Milli Savunma Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı'na ayrılan bütçeler bile eğitime ayrılan payın 2-3 kat üzerinde oluyor.

-Araştırmaya göre, eğitime 2003 yılında GSMH'nin yüzde 2.85'i kadar bütçe ayrılmasına karşın, 2009 yılında ayrılan pay 2.80'e kadar düştü.

ANKARA (ANKA) - Bağımsız Eğitimciler Sendikası tarafından yapılan araştırma, eğitim için ayrılması planlanan bütçenin zorunlu harcamaları bile karşılamaktan uzak olduğunu ortaya çıkardı. 27 milyar 883 milyon YTL ayrılması planlanan bütçenin 18 milyar 488 milyon YTL'si personel maaşlarına giderken, yatırımlara ayrılan pay sadece 2 milyar 780 milyon YTL düzeyinde kaldı. Araştırma, bütçeden en büyük payın eğitime ayrılmadığını da gözler önüne serdi.

TBMM'de görüşülmeye başlanan 2009 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarına göre, Milli Eğitim Bakanlığı bütçesine 27 milyar 883 milyon YTL ayrılacak. Bağımsız Eğitimciler Sendikası tarafından bütçe üzerine yapılan araştırma, eğitime ayrılan payın ne kadar az olduğunu ortaya koydu. Yapılan araştırmaya göre eğitim, bağışlar, harçlar ve katılım payları ile finanse ediliyor.

-20 MİLYON KİŞİLİK EĞİTİME 2 MİLYAR 780 MİLYON YTL YATIRIM-

BES tarafından yapılan araştırmaya göre, eğitime ayrılan 27 milyar 883 milyon YTL'lik bütçenin 18 milyar 488 milyon YTL'si personel maaşlarına, 2 milyar 131 milyon YTL'si ise sosyal güvenlik primlerine gidiyor. Milli Eğitim Bakanlığı bütçesinin yalnızca yüzde 10'u olan 2 milyar 780 milyon YTL'si yatırımlara ayrılmış durumda. Öğretmen ve yardımcı personel açığı başta olmak üzere borcunu ödeyemediği için onlarca okulun elektriğinin kesildiğine dikkat çekilen araştırmada, su, telefon, bakım, onarım, boya ve yakacak gibi zaruri giderlerini dahi karşılamakta zorlanan Bakanlığın; derslik, spor salonu ve laboratuar gibi fiziksel altyapı eksikliklerini bu yatırım bütçesiyle karşılamasının mümkün olmadığı belirtildi.

-MEB BÜTÇESİ, MAAŞLAR BÜTÇESİ-

Araştırmada, dikkat çekilen bir diğer konu ise 2009 yılı bütçe tasarısında Milli Eğitim Bakanlığı'nın bütçesinin çokluğuyla övünüldüğü belirtilirken, iddialarının aksine Milli Savunma ve Sağlık Bakanlığı yatırım bütçelerinin Milli Eğitim Bakanlığı yatırım bütçesini 2-3'e katladığı kaydedildi. Milli Eğitim Bakanlığı yatırım bütçesi 2 milyar 780 milyon YTL olarak öngörülürken Sağlık Bakanlığı yatırım bütçesi 5 milyar 780 milyon YTL, Milli Savunma Bakanlığı yatırım bütçesi ise 7 milyar 324 milyon YTL olarak belirlendi.

Türkiye'deki kamu çalışanlarının neredeyse yarısını bünyesinde barındıran Milli Eğitim Bakanlığı'nın bütçesi personel maaşları ve sosyal güvenlik kesintisinin ardından çok küçük kalıyor.

-ÖĞRENCİ SAYISI ARTIYOR YÜKSEKÖĞRETİM BÜTÇESİ ARTMIYOR-

Araştırmada 8 milyar 772 milyon YTL olan 2009 yılı Yükseköğretim bütçesinin de, zorunlu ihtiyaçları dahi karşılamasının mümkün görünmediği vurgulandı. Eğitime katılan öğrenci sayısının ve üniversite-yüksekokul sayısının her yıl arttığına dikkat çekilen araştırmada, 2009 yükseköğretim bütçesinin zorunlu ihtiyaçları karşılamaktan bile uzak olduğu belirtildi. Bu yıl yükseköğretimde yeni üniversiteler kurulmasına ve büyük oranda kontenjan artışına gidilmesine karşın, bütçede geçen yıla göre yapılan artış çok düşük kaldı.

-26 ÜNİVERSİTEYE 2009'DA TABELA BÜTÇE ÖNGÖRÜLDÜ-

Araştırmada, Hükümet'in, ?her ile bir üniversite' sloganı ile yeni kurduğu 26 üniversitenin toplam bütçesinin yalnızca İstanbul Üniversitesi'nin bütçesine yetişemediğine de vurgu yapıldı. 26 üniversiteye toplam 406 milyon 450 bin YTL bütçe ayrılırken, İstanbul Üniversitesi'nin tek başına bütçesi 486 milyon 779 bin YTL oldu. Her türlü fiziksel altyapı eksiği bulunan yeni açılan üniversitelerin akademik ve idari personel ihtiyacını bile bu bütçelerle kapatmasının mümkün olmadığına değinilen araştırmada, Hükümet tarafından toplamda 300 milyon YTL bütçe ayrılan 17 üniversitenin bu bütçelerle araştırma yapma ve nitelikli bir eğitim verme şansının bulunmadığının altı çizildi.

-BAĞIŞLAR, HARÇLAR VE KATILIM PAYLARI DEVAM EDİYOR-

Hükümetin, rakamlar üzerinden hesaplamalar yaparak eğitim ve yükseköğretim bütçesini şekillendirmeye çalışmak yerine, eğitim sisteminde yaşanan temel sorunlar üzerinden soruna yaklaşması gerektiği önerisinde bulunulan araştırmada, okul ve üniversitelere yeterli ödenek ayrılmadığı için eğitim harcamalarının önemli bir bölümünün velilerinin üzerinden sağlandığı belirtildi. Eğitim harcamalarının hala bağışlar, harç ve katılım payları gibi çeşitli adlar altında karşılanmaya devam edeceği kaydedilen araştırmada, bütçeden yükseköğretime ayrılan payın en az 3 kat arttırılması gerektiğine vurgu yapıldı.

-EĞİTİME AYRILAN PAY DÜŞTÜ-

2009 MEB bütçesine bakıldığında harcamaların hemen hepsinin zorunlu harcamalar olduğuna dikkat çekilen araştırmada, birçok zorunlu harcamanın ise bütçede karşılığının olmadığı anlatıldı.

Hükümetin her fırsatta bütçeden en yüksek payın eğitime ayrıldığını söylediği anımsatılan araştırmada, artan öğrenci ve üniversite sayısına karşın eğitim harcamalarının milli gelir içindeki payını her yıl kümülatif olarak daha da aşağılara çekildiği, üç yıllık yapılan bütçeye göre, Yükseköğretim ve Milli Eğitim Bakanlığı bütçesinin GSMH içindeki payının azaltıldığı belirtildi. Araştırmada, 2003 yılında Milli Eğitim Bakanlığı'na ayrılan bütçenin GSMH'ye oranının yüzde 2.85 olduğu belirtilirken, öğrenci ve öğretmen sayısındaki artışa karşın bu oranın 2009 yılı bütçesinde yüzde 2.80'e düştüğüne vurgu yapıldı.

2009 bütçesiyle milli gelirden eğitime ayırdığı pay yüzde 2.80 olan Türkiye'nin, 30 OECD ülkesi içinde eğitime en az pay ayıran ülke konumunda olduğuna da işaret edilen araştırmada, OECD ülkeleri ortalamasında eğitime GSYİH'nın yüzde 6.3'ü pay ayrıldığı belirtildi.