Yüksek mahkemeler, yargı reformuna direniyor
Adalet Bakanlığı'nın hazırladığı 'Yargı Reformu Strateji Taslağı'na Yargıtay ve Danıştay karşı çıktı. Görüşlerini bakanlığa bildiren yüksek yargı kurumları, Hakimler ve Savcılar Kurulu'nun (HSYK) yargının tümünü temsil edecek şekilde yeniden düzenlenmesini istemiyor.
Adalet Bakanı ve müsteşarının Kurul'dan çıkarılmasının yerinde olacağını savunan Yargıtay ve Danıştay, Parlamento'nun hakimler arasından üye seçmesini ise 'siyasallaşma' olarak değerlendiriyor. Birinci sınıfa ayrılmış hakim ve savcıların HSYK'da görev almasını sakıncalı bulan yüksek mahkemeler, Kurul kararlarına karşı yargı yolunun açılmasını olumlu buluyor. Askeri Yargıtay Başkanı Hakim Tuğgeneral Ahmet Alkış ise taslağın yüksek mahkeme temsilcilerinin de bulunduğu bir komisyon tarafından hazırlanması gerektiğini savunarak görüş bildirmedi.
Adalet Bakanlığı'na resmi görüşlerini ileten Yargıtay ve Danıştay, HSYK üye sayısının artırılmasına 'atamanın kendileri tarafından yapılması' şartıyla onay veriyor. Yargıtay, Meclis ve cumhurbaşkanı tarafından Kurul'a üye seçilmesinin yargı bağımsızlığını mevcut durumun gerisine düşüreceğini ileri sürüyor. HSYK'nın yargının tümünü temsil etmesi amacıyla ilk derece mahkemeleri ve istinaf mahkemelerinden üye seçilmesine de karşı çıkıyor. Yargıtay, Kurul'un TBMM'ye karşı sorumlu olması gerektiği görüşüne de tepki gösterdi. Böyle bir düşüncenin yargıç güvencesi, yargı bağımsızlığı ilkesiyle bağdaşmadığını, Anayasa'nın hukuk devleti ilkesine aykırı olacağını iddia etti. Yargıtay, Avrupa ülkelerinde parlamentoların yüksek kurula üye seçmesinin Türkiye'ye örnek olamayacağını savundu: "Söz konusu ülkelerde demokratik parlamenter sistem bütün kural, kurum ve kuruluşlarıyla benimsenmiş ve uygulanmaktadır. Oysa ülkemizde yargı bağımsızlığı hakim-savcı teminatı, hukukun üstünlüğü, demokratik, laik, sosyal hukuk devleti gibi anayasal ilkeler halen tartışma konusudur. Parlamento'nun oluşum ve işleyişinde etkin biçimde söz sahibi olanlar siyasi parti genel başkanlarıdır. Bu tabloda yasama organı tarafından seçilecek kurul üyeleri yönünden daha seçim aşamasında ve işin başında siyasallaşma söz konusu olacak."
Adalet Bakanlığı'nın taslağında HSYK'nın mevcut haliyle hakim ve savcılar üzerinde vesayet izlenimi oluşturduğu değerlendirmesi yapılmıştı. Reform taslağı, Kurul'a hâkim ve savcılar arasından üye seçimi konusunda Meclis ve Köşk'e yetki verilmesini öngörüyor.
Metin Arslan