General Motors 'iflas edebilirim' deyince dolar rekora koştu
Otomotiv devi GM'nin iflas ihtimali piyasalarda sert satışların yaşanmasına neden oldu. Dolar 1.7630 ile Mart 2003'ten bu yanaki en yüksek seviyesine tırmandı, İMKB yüzde 4 düşüşle 23.000 seviyesine indi. Uzmanlar süreç iyi yönetilmezse doların 1.80 TL'nin üzerine çıkacağını belirtiyorlar.
Küresel krizin faturası kartopu gibi büyürken, son olarak dünya otomotiv devi General Motors'un (GM) acil bir yardım almazsa iflas edeceğini açıklaması dünya piyasalarını şoka soktu. Tüm dünya para birimlerine göre değer kazanmaya başlayan dolar, Türk lirası karşısında da 6 yılın zirvesine tırmandı. Bankalararası piyasada doların 1.7630 ile Mart 2003'ten bu yanaki en yüksek seviyesini görmesi ve uluslararası piyasalardaki satış baskısı İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda da (İMKB) sarsıntıyı artırdı. Borsa 900 puanlık düşüşle 23.000 seviyesine indi. Doların dünkü şok yükselişinin ardından "1.80 TL'ye gelir mi" tartışması ise yerini "2 TL'ye gelir mi"ye bıraktı. Uzmanlara göre, süreç iyi yönetilemezse dün 1.77 lirayı test eden dolar seçimlerden önce 1.80 TL'ye fırlar. 1.80 TL'yi gören doların 2 TL'ye çıkmasının da mümkün olacağını kaydedilirken, bunun Merkez Bankası'nın faiz indirimi konusunda elini sıkı tutmasına neden olacağı belirtiliyor. Doların tırmanışının reel ekonomiye etkisinin sonuçlarını ise özellikle şirketlerin mart ayı bilançoları gösterecek. Açık pozisyon taşıyan şirketlerin de korkulu rüyası haline gelen dolar mart ayı bilançolarına olumsuz yansıyacak.
TL kayıpta 5. sırada
Türk lirası, tüm dünayada yükselişe geçen dolar karşısında en fazla değer kaybeden para birimleri arasında ilk 5 sırada yerini aldı. Türk lirası dolar karşısında yüzde 2,2 değer kaybederken Çek Koruna'sının değer kaybı yüzde 3'ün üzerinde oldu. Polonya ve Macaristan para birimleri ise yüzde 2'nin üzerinde eridi. Doların Türk lirası karşısında yükselişinde 1.25 inen euro/dolar paritesi de etkili olurken, Merkez Bankası'nın da bu nedenle şimdilik piyasadan uzak kaldığı belirtiliyor. Merkez Bankası'ndan ancak 1.77 liranın üzerinde müdahale bekleniyor. Doların içeride hızını kesmek için gözler tekrar IMF ile yapılacak anlaşmaya çevrilmiş durumda. IMF anlaşmasının büyük önem taşıdığını belirten uzmanlar, Türk lirasının kırılganlığını koruyacağı görüşünde.
Merkez süreci iyi yönetmeli
Merkez Bankası'ndan herhangi bir müdahale gelmemesi durumunda, dövizdeki yükselişin hızlı biçimde 1.85 TL seviyelerine ulaşabileceğine dikkat çeken A Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Murat Salar, "1.75 TL'nin üzerine çıkarsak, 1.85, orası da geçilirse, 2 TL seviyeleri gündeme gelebilir. Çok hassas ve iyi yönetilmesi gereken süreçten geçiyoruz. TL'deki değer kaybının bir nebze olsun sakinleştirilmesi gerekiyor, hem piyasaya bir mesaj verilmesi gerekiyor. Ben, önümüzdeki dönemlerde Merkez Bankası'nın TL faiz indirimleri konusunda çok daha muhafazakar davranacağını tahmin ediyorum" diye konuştu.
Kısa vadede 1,80'i geçer
Avrupa ve Doğu Avrupa'da bankacılık sektöründeki problemlerin, doların tekrardan güvenli liman olarak görülmesine neden olduğunu söyleyen Ata Yatırım Başekonomisti Nurhan Toğuç, olumsuz haberlerin gelmeye devam etmesi durumunda doların 1.80 TL'nin üzerine çıkmasının söz konusu olduğunu kaydetti.
Garanti Bankası Döviz Masası Yöneticisi Hakan Kuyumcuoğlu da IMF anlaşması yapılmadıkça kırılganlığın süreceğini belirterek, Merkez Bankası'nın indirimleri nedeniyle dolar üzerindeki faiz kalkanının kalktığını söyledi. Kuyumcuoğlu, "Teknik olarak 1.75 TL'nin üzerinde kapattığı takdirde 1.84-1.86 seviyesini de önümüzdeki 2-3 hafta içinde test edebilir" diye konuştu.
Borsa %4 düştü
Doların yükselişe geçtiği anlarda dünya borsaları da düşüşe geçti. Dow Jones dün yüzde 1,8 kayıpla açılırken, Avrupa borsalarında yüzde 3'e varan kayıplar yaşandı. Güne sakin başlayan İMKB'de de GM'nin açıklamalarından sonra sert satışlar yaşandı. Borsa 904 puan düşerek 23.035 seviyesinden kapandı. Hisse senetlerinin yüzde 3,78 değer kaybettiği borsada toplam işlem hacmi ise 907 milyon TL oldu. Dolardaki yükselişi faizde de bir miktar artışa neden oldu. Güne yüzde 15,02 seviyesinden başlayan gösterge kağıdın faizi yüzde 15,22'ye çıktı.
Otomotiv devi General Motors'un acil bir yardım almazsa iflas edeceğini açıklaması dünya piyasalarını şoka soktu. Dolar, yabancı çıkışı ve yerlinin pa...
( KB)