Adalet Bakanlığında yol tazminatı yeniden düzenleniyor

22 Nisan 2009 tarihinde Meclise sevk edilmiştir.

BÜTÇE KANUNLARINDA YER ALAN BAZI HÜKÜMLERİN İLGİLİ KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERE EKLENMESİ İLE BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN KANUN TASARISI

MADDE 29- 8/5/1991 tarihli ve 3717 sayılı Adli Personel ile Devlet Davalarını Takip Edenlere Yol Gideri ve Tazminat Verilmesi ile 492 sayılı Harçlar Kanununun Bir Maddesinin Yürürlükten Kaldırılması Hakkında Kanunun 2 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"MADDE 2- Tebliğden başka bir işlem yapmak için makamından uzaklaşma durumunda olan hakimler, savcılar, askeri mahkemelerdeki subay üyeler, icra müdürleri ile yardımcılarına, icra işlemlerini yapmakla yetkili memurlara, adli tabiplere, yazı işleri müdürlerine, zabıt katiplerine, mübaşirlere, hizmetlilere ve bu işlemlere katılan hazine avukatlarına, hazine avukatı olmayan il ve ilçelerde davaları takibe yetkili daire amirleri ve 3402 sayılı Kadastro Kanununa göre yetkili kılınan kişiler ile muhakemat hizmetlerinde görev yapan memurlara, hakim veya Cumhuriyet savcısının kararı uyarınca görevlendirilen sosyal çalışmacı, psikolog ve pedagoglara yol giderlerinden başka;
1) Daireden uzaklaşmayı gerektiren iş, mahkemenin bulunduğu belediye sınırları içinde ise, her iş için, 1 inci derece Devlet memurunun aldığı geçici görev yolluğu kadar,
2) Daireden uzaklaşmayı gerektiren iş, mahkemenin bulunduğu belediye sınırları dışında ise, her iş için, 1 inci derece Devlet memurunun aldığı geçici görev yolluğunun 1,5 katı kadar,
yol tazminatı verilir.
Daireden uzaklaşmayı gerektiren işlerin bir kısmı mahkemenin bulunduğu belediye sınırları içinde bir kısmı dışında ise, belediye sınırları içinde olan her iş için birinci fıkranın (1) numaralı bent hükmü, belediye sınırları dışında olan her iş için ise aynı fıkranın (2) numaralı bent hükmü uygulanır.
Görülen işler birden fazla ise, ilgililerden alınacak yol giderleri uzaklık ile, yol tazminatı ise birinci ve ikinci fıkralardaki esaslar ile orantılı şekilde bölünerek hesaplanır. Bu tutarın, yazı işleri müdürleri, sosyal çalışmacı, psikolog, pedagog ve zabıt katipleri için 2/3'ü, mübaşirler ve hizmetliler için 1/2'si ödenir.
Yol giderleri ile tazminat, ilgili kişiler tarafından işin yapılmasından önce, emaneten makbuz mukabilinde vezneye yatırılarak bununla ilgili deftere işlenip keşif ve işlem sonunda yapılan harcama bir tutanakla belgelenerek kalanı ilgili kişiye verilir. Yol giderleri ile tazminatın bütçeden karşılanması halinde yapılacak ödemelerde ilgili hükümler uygulanır.
Birinci fıkrada sayılanlardan adli yargı hakim ve savcıları ile adli yargıda görevli yazı işleri müdürü, zabıt katibi, mübaşir, icra müdürü, icra müdür yardımcısı, icra işlemlerini yapmakla yetkili memurlar ile diğer personele tahakkuku müteakip yol tazminatının 1/2'si ödenir. Ancak, bu ödemelerin aylık toplamı en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) % 200'ünü geçemez. Geçen miktar ve yol tazminatının diğer yarısı, her ayın sonu itibarıyla Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevleri İşyurtları Kurumunun banka hesabına yatırılır. Yatırılan tutarlar, Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevleri İşyurtları Kurumunun bütçesiyle ilişkilendirilerek 4301 sayılı Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevleri İşyurtları Kurumunun Kuruluş ve İdaresine İlişkin Kanunda belirtilen işler için kullanılır.
Hazine avukatlarına, yol tazminatı birinci ve ikinci fıkralarda belirtilen yol tazminatı tutarının 1/2'si esas alınmak suretiyle bütçenin ilgili tertibinden tediye olunur ve ayrıca gündelik ödenmez. Hazine avukatı veya Devlet davalarını takibe yetkili kişiye ödenecek yol tazminatının tahakkukunu müteakip % 85'i ödenir. Yol tazminatının kesilen % 15'i emanet hesabına alınarak o il ve ilçede muhakemat hizmetlerinde görev yapan raportör, şef ve memurlara ayda bir defada eşit olarak ödenir. Ancak, bu fıkraya göre yapılan ödemelerin aylık toplamı en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) % 200'ünü geçemez.
Her bir icra müdürlüğünde fiilen görev yapan icra müdürü, icra müdür yardımcıları ile icra işlemlerini yapmakla yetkili memurlara beşinci fıkra uyarınca ödenecek yol tazminatı, bu birimlerde görev yapan personelin kadro unvanı, görev ve yetkileri ile gittikleri icra işi sayısı göz önüne alınarak beşinci fıkradaki tavanı aşmamak üzere belirlenecek usul ve esaslar dahilinde bu personel arasında dağıtılır.
Bu madde kapsamında yapılacak ödemelerden damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesinti yapılmaz. Bu maddenin uygulanması ile ödemeye ilişkin usul ve esaslar Adalet Bakanlığı ve Maliye Bakanlığınca müştereken tespit edilir."

MADDE GEREKÇESİ

MADDE 29- Madde ile, Anayasa Mahkemesinin, 21/11/2007 tarihli ve 26707 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 17/5/2007 tarihli ve E.2004/46, K.2007/60 sayılı Kararıyla iptal edilen yol tazminatına ilişkin hüküm yeniden düzenlenmektedir. Yapılan düzenlemeyle, tebliğden başka adli bir işlem yapmak için makamdan uzaklaşma durumunda, daireden uzaklaşmayı gerektiren her iş için kimlere hangi miktarda yol tazminatı ödeneceği ve yol tazminatından kalan tutarların harcanmasına ilişkin hususlar düzenlenmektedir.
Ayrıca, son yıllarda yapılan düzenlemelerle, hakim veya Cumhuriyet savcısının kararına bağlı olarak sosyal çalışmacı, psikolog ve pedagogların da adli işlemlerde görevlendirilmesi nedeniyle bunlara da yol tazminatı ödenmesine imkân tanınmaktadır.
Diğer taraftan, hakim ve savcılar ile yargıda görevli yazı işleri müdürü, zabıt katibi, mübaşir, icra müdürü, icra müdür yardımcısı ile diğer personele her ay ödenecek yol tazminatı ek gösterge dahil en yüksek Devlet memuru aylığının % 100'ünden % 200'üne çıkarılmakta, ayrıca hazine avukatlarına yapılan ödemelerde de paralellik sağlanmaktadır.
Öte yandan, yol tazminatının yarısı ile ek gösterge dahil en yüksek Devlet memuru aylığının % 100'ünü geçen tutar ve merkeze gönderilen tutarlardan personele ek gösterge dahil en yüksek Devlet memuru aylığının % 50'sini geçmemek üzere yapılan ek ödeme yerine, personelin 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 3 üncü maddesinde öngörülen ek ödemeden yararlanmaları amaçlanmaktadır. Daha önce ek ödeme olarak ödenen tutarlar ise Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevleri İşyurtları Kurumunun banka hesabına yatırılmak ve bütçesiyle ilişkilendirilmek suretiyle, Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevleri İşyurtları Kurumunun 6/8/1997 tarihli ve 4301 sayılı Kanunda belirtilen işleri için kullanılması sağlanmaktadır.
İcra işlemleri dikkate alınarak, her bir icra müdürlüğünde fiilen görev yapan icra müdürü, icra müdür yardımcıları ile icra işlemlerini yapmakla yetkili memurlara ödenecek yol tazminatının, görevin önemi göz önüne alınarak tavan ücreti aşmamak üzere belirlenecek usul ve esaslar dahilinde ödenmesi öngörülmektedir.