Mağazalarda 'sürekli indirim' dönemi bitiyor
Tüketici Yasası değişiyor mağazalarda 'sürekli indirim' dönemi bitiyor
Tüketicinin korunmasıyla ilgili kanun taslağına göre, mevsim sonu indirimli satışlar, 15 Ocak-1 Mart ve 15 Temmuz-1 Eylül tarihleri arasında yapılacak.
Taslakla ayrıca tüketici ve konut kredileri sözleşmelerinin imzalanması aşamasında hayat sigortası gibi isteğe bağlı sigortaların yaptırılması zorunlu tutulamayacak.
Bakanlığın internet sitesinde Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün imzasıyla yayımlanan taslağa göre, ilk kez 1995 yılında yürürlüğe giren 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'da 2003 yılında kapsamlı bir değişikliğe gidildi. Ancak tüketicinin korunması konusunun çok dinamik bir konu olması nedeniyle, aradan geçen 6 yıl içinde AB tüketici hukukunda bazı değişiklikler ve ilaveler oldu.
AB tüketicinin korunması mevzuatı ile tam uyumun sağlanması için mevcut kanunun gözden geçirilmesi ve kısmen yeniden kaleme alınması ihtiyacı doğdu. Ayrıca, son değişikliğin yapıldığı günden bu güne geçen sürede tespit edilen sorunların giderilmesi de kanunda değişikliğe gidilmesinin en önemli amaçlarından birisi oldu.
Avrupa Birliği mevzuatı ile tam uyum hedefiyle yola çıkılan ve son iki yıldır sürdürülen çalışmalar sonucunda Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunda ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı Başbakanlığa sevk edildi.
3 Mart 2008 tarihinde görüşe açılan tasarı taslağına gelen görüşler doğrultusunda son şekli verilen taslak, 24 Nisan 2009'da Başbakanlığa sevk edildi.
33 çerçeve maddeden oluşan taslak ile mevcut kanunda kapsamlı değişikliğe gidildi. Taslakla daha önce düzenlenmemiş olan finansal hizmetler, haksız ticari uygulamalar, indirimli satışlar, ihtiyari garanti gibi alanlar ile imalatçının sorumluluğu, paket tur, devre tatil ve tüketici kredileri gibi alanlarda daha kapsamlı düzenlemeler yapıldı.
Kanun değişikliği, AB müktesebatına uyum ve uygulamada karşılaşılan sorunların ortadan kaldırılmasına yönelik olarak yürütüldü.
-AB MÜKTESEBATINA TAM UYUM SAĞLANMASI İÇİN YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER-
AB Müktesebatına tam uyum sağlanması için yapılan değişikliklere göre, taslakta ''ayıplı mal'' ve ''hatalı ürün'' kavramları ayrı ayrı düzenlendi.
Açık ayıpta 30 günlük ihbar süresi kaldırıldı. Tüketici, 2 yıllık zaman aşımı süresi boyunca ayıbı tespit ettiği anda seçimlik haklarını kullanabilecek. Ancak, ilk 6 ayda, satıcının malın ayıplı olmadığını, 6 aydan sonra ise tüketicinin malın ayıplı olduğunu ispatlaması zorunluluğu getirildi.
Satıcının ve imalatçının sorumlulukları ayrı ayrı düzenlendi.
İkinci el satışlarda satıcının ayıplı maldan sorumluluğu en az bir yıl olacak. Bu süre, konut veya tatil amaçlı taşınmaz mallarda üç yıldan az olamayacak.
Taslağa göre, sözleşmedeki haksız şartların iptal edilmesine yönelik kimlerin dava açabileceği düzenlendi.
Devre tatil ve diğer uzun süreli tatil ürünlerini düzenleyen AB Yönergesi Kanun'a ilave edildi.
Paket tur sözleşmelerine ilişkin düzenlemeler AB Yönergesine uygun olarak tekrar kaleme alındı.
Kapıdan sözleşmelerin kapsamı genişletildi.
Finansal hizmetlerin mesafeli satışını düzenleyen AB Yönergesi Kanuna ilave edildi.
Tüketici kredilerine ilişkin düzenlemeler AB mevzuatına uygun olarak yeniden düzenlendi.
Kredi alacak tüketiciye kredi sözleşmesi kurulmadan en az bir gün önce sözleşme öncesi bilgi formu verilmesi zorunluluğu getirildi.
Tüketiciye, kredi sözleşmesinden 14 gün içinde cayma hakkı tanındı.
Sözleşmede belirtilmek suretiyle tüketici kredilerinde faiz oranı sabit, değişken veya aynı kredi için her iki yöntem esas alınmak suretiyle belirlenebilecek.
AB'de Aralık 2007'de yürürlüğe giren haksız ticari uygulamalar Yönergesi Kanun'a ilave edildi.
Haksız ticari uygulamaları denetleyen Haksız Ticari Uygulamalar Kurulu oluşturulacak.
-AKSAKLIKLARIN GİDERİLMESİNE YÖNELİK DEĞİŞİKLİKLER-
Kanunun uygulanması sırasında tespit edilen aksaklıkların giderilmesine yönelik değişiklikler de taslakta düzenlendi.
Buna göre, tüketici mahkemeleri ve Yargıtay'ın Kanun kapsamı dışında bıraktığı eser sözleşmelerine ilişkin düzenleme yapıldı.
Taksitli sözleşmelerde müteşebbisin kambiyo senedi alması yasaklandı.
Ön ödemeli sözleşmelerde müteşebbisin iflas etmesi ihtimaline karşılık, tüketicinin ödediği meblağın iade edileceğine ilişkin teminat gösterilmesi zorunlu hale getirildi.
Ön ödemeli sözleşmelerde tüketiciye 14 gün içinde sözleşmeden cayma hakkı tanındı.
Sözleşmede belirtilmek suretiyle ön ödemeli sözleşmelerde faiz oranı sabit, değişken veya aynı sözleşme için her iki yöntem esas alınmak suretiyle belirlenebilecek.
Kapıdan satışın kapsamı genişletildi ve kapıdan satış yapan firmaların en az 50 bin TL sermayeli olması koşulu getirildi.
Kredi kartlarından yıllık ücretin 3 yılda bir alınacağına ilişkin düzenleme yapıldı. Kart ücretlerinin azami tutarı ise Merkez Bankası tarafından belirlenecek.
Tüketici ve konut kredisi sözleşmelerinin imzalanması aşamasında hayat sigortası gibi isteğe bağlı sigortaların yaptırılmasının zorunlu tutulamayacağı hüküm altına alındı.
Kanuna indirimli satışları düzenleyen yeni bir madde ilave edildi. Buna göre tekstil, hazır giyim, deri ürünleri ve benzeri sektörlerde mevsim sonu indirimli satışlar 15 Ocak -1 Mart ve 15 Temmuz-1 Eylül tarihleri arasında yapılacak.
-ÜRÜNLERİN ÜZERİNDEKİ BİLGİLER TÜRKÇE OLACAK-
Sadece kullanma kılavuzunun değil aynı zamanda ürün üzerindeki açıklayıcı bilgilerin de Türkçe olması zorunlu hale getirilmiştir. Örneğin otomobillerin gösterge ve kadranlarında yer alan yazıların yabancı dilde olmasından kaynaklanan sorunlar bertaraf edilecek.
Satış sonrası hizmetlere ilişkin yeni düzenlemeler yapıldı. Kanunda yalnızca yetkili servislere ilişkin düzenleme mevcutken bu defa özel servis istasyonları da Kanun kapsamına alındı, bu arada azami tamir süresi 30 iş gününden 30 güne indirildi.
Reklam Kurulu üye sayısı 29 kişiden 13'e indirildi, çok sayıda sektörel ihtisas komisyonunun kurulması öngörüldü.
Tüm radyo televizyon kuruluşlarına 07-23 saatleri arasında yayımlanmak ve haftada 2 dakikadan az olmamak üzere tüketiciyi eğitici ve bilgilendirici programlar yapma zorunluluğu getirildi.
Tüketici ödüllerinin verilmesine ilişkin Kanuna ilave yapıldı. Uygulamada karşılaşılan haksız ve aldatıcı girişimlerin önüne geçmek amacıyla tüketici ödülü veya benzer bir isim altında ödül verecek kurum ve kuruluşların Bakanlıktan izin alması zorunluluğu getirildi.
Tüketici sorunları hakem heyetlerinin bağlayıcı karar alma sınırı 936,97 TL'den 2 bin TL'ye çıkarıldı. Büyükşehir statüsündeki il hakem heyetleri ise 2 bin TL ile 3 bin TL arasındaki uyuşmazlıklarda bağlayıcı karar alabilecek. Böylece tüketici mahkemelerinin iş yükünün önemli ölçüde azalacağı düşünülüyor.
Bakan Ergün, taslakta, toplumun tüm kesimlerini çok yakından ilgilendiren kanun değişikliği ile bir yandan AB mevzuatına tam uyumun sağlanacağını, diğer yandan da uygulamada ortaya çıkan aksaklıkların giderileceğini kaydetti.