Astım en çok minikleri vuruyor

Kıymetli okuyucularım, bu haftaki sayfamızda bahar ve yaz aylarında alevlenme gösteren, alerjik bazı maddelerin tetiklediği ve adeta hayatı çekilmez kılan astımı tanıyacağız. Nefes alma sırasında hava yollarında (bronşlar) meydana gelen daralma ve tıkanıklığa ?Astım? diyoruz. Bronşu çevreleyen kasların kasılması, içini saran zarın şişmesi ve hava yollarındaki mukus (sümük-balgam) buna sebep olur. Hava yollarında mikrobik olmayan bir iltihaplanma söz konusudur.

EN BÜYÜK SUÇLU ALERJENLER

Her zaman olmasa da olguların çoğunda alerjik zeminde gelişen bir hastalıktır. Bilhassa çocuklukta başlayan astım için bu daha da belirgindir. Diğer alerjik hastalıklar astımla birlikte bulunabilir veya bu hastalıklar varken astım olmayabilir. Astımı olduğu halde alerjisi de olmayabilir. 7'den 77'ye herkesi etkileyen hastalığa dünyanın her yerinde rastlamak mümkün. Çocukluk çağında astım tanısı almış hastaların yaklaşık % 70'i ergenlik döneminde iyileşirler. Hastaların sıklığı coğrafi bölgelere, hayat şartlarına ve sosyo-kültürel özelliklere bağlı olarak toplumdan topluma farklılık gösterir. Ülkemizde ortalama sıklık % 5-6 civarındadır. Bu da, her 3-4 evin birinde bir astımlı hastanın yaşadığı anlamına gelmektedir.

GENETİK VE ÇEVRESELDİR

Astımda hastalığın ortaya çıkmasında hem genetik yatkınlık hem de çevresel faktörler birlikte rol oynar. Her iki faktör de hastalığın ortaya çıkmasında tek başına yeterli değildir. Astım, kişinin yakasını hiç bırakmayan, sessiz ve sinsi bir rahatsızlık olabilir. Bu yüzden de kişi kendini iyi hissediyor olsa bile hastalığı sürekli olarak kontrol altında tutmak büyük önem taşır. Tedavi edilmediği durumlarda, astımın uzun vadede akciğerlerin fonksiyon kaybına yol açar.

Astımın belirtileri nelerdir?

Çoğu kez nefes darlığı, göğüste tıkanma, öksürük, hırıltılı solunum rastlanan şikayetlerdir. Her hastada bunların hepsi bir arada olmayabilir ve bazen sadece öksürükle veya nefes alıp verirken hırıltı, hışırtılı ses şeklinde de belirti verebilir. Astım dışında da bir çok hastalığın seyri sırasında benzer şikayetler görülebilir. Şikayetlerin zaman zaman nöbetler şeklinde ortaya çıkması ve bir müddet sonra kendiliğinden veya tedaviyle tamamen

düzelmesi çok tipiktir. Geceleyin, bilhassa sabaha doğru uykudan uyandıracak şekilde bu şikayetlerin görülmesi astımın karakteristik özelliğidir. Tetikleyici faktörlerle nöbetlerin başlaması teşhise çok yardımcı olur. Yukarıda sayılan şikayetlerden bir ya da birkaçına sahip olan ve astım benzeri şikayetleri tekrarlayan kişilerin mutlaka astım yönünden bir uzman hekim tarafından muayene edilmesi uygun olur.

NELER SEBEPOLUR?

SİGARA DEYİP GEÇMEYİN...

Astımlı bir kişinin yaşadığı evin içinde ve çalıştığı iş yerinde hiç kimsenin sigara içmesine izin verilmemelidir. Hava yollarını tahriş eden sigara, hastalığa yol açıyor.

Polen ve maytlar nefesimizi kesiyor

Astımın sebebi tam olarak bilinmese de bu hastalıkta hava yollarının bazı uyaranlara aşırı duyarlı olduğu aşikardır

Hava yollarını uyararak astım atağı oluşumuna sebep olan hastalık yapıcıları şöyle sıralayabiliriz:

* Ev tozu akar ve maytları (Mayt: Gözle görünmeyen haşere)

* Çimen, ağaç, yabani ot ve hububat polenleri

* Küf mantarları

* Hamam böcekleri

* Kedi, köpek, kuş gibi ev içerisinde beslenen hayvanlar

* Nezle, grip gibi enfeksiyonlar

* Sigara dumanı, odun, kömür ve tezek dumanı, parfüm, saç spreyleri, yemek ve boya kokuları gibi ağır kokular, sis ve hava kirliliği

* Stres ve psikolojik faktörler

* Egzersiz ve bazı sporlar

* Aşırı nem (yüzde 85'in üzeri)

* Hava ve mevsim şartlarındaki değişim

* Gülme, ağlama gibi ani sık nefes alış verişi gerektiren manevralar

* Mesleki faktörler