Sızma yağa başka yağ sızamayacak
TUĞBA BOZKURT
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın yayımladığı Zeytinyağı ve Prina Yağı Tebliği'ne göre yağda sahtecilik dönemi sona erecek. Yağlar AB standartlarına göre kimyasal teste tabi tutulacak
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Türk Gıda Kodeksi'nin Avrupa Birliği mevzuatına uyumu çerçevesinde Zeytinyağı ve Prina Yağı Tebliği'ni değiştirdi. 8 Ocak 2010'da yürürlüğe giren yeni tebliğ ile yüzde 100 sızma zeytinyağı olarak satılan yağlara pamuk ve fındık gibi yağların karıştırılmasının önüne geçilecek. Ayrıca, yemeklik olmayan yağların ?kolon sızması' olarak tanımlanan yöntemle ısıl işlemden geçirilerek piyasaya sunulması engellenecek.
Halen faaliyet gösteren ve tebliğ hükümlerine uyum göstermeyen işyerlerine 3 Ağustos 2010 tarihine kadar süre verildi. Bu süre içerisinde gerekli düzenlemeleri yapmayanların faaliyetine izin verilmeyecek. Bu tarihten sonra ise zeytinyağının tat ve koku özelliklerinin tespitini ortaya koyan ?Naturel Yemeklik Zeytinyağlarının Duyusal Özelliklerinin Tespiti' zorunlu hale getirilecek. Duyarlılık testiyle zeytinyağının tat ve koku özelliklerinin birleşimi olan nefaset (nefis olma durumu) özellikleri tespit edilecek.
Sızmaya yakın takip
Yıllardır 70 bin ton seviyesinde gerçekleşen zeytinyağı iç tüketiminde 100 bin tonlara yaklaşılırken son yıllarda rafinelik yağın ısıl işlemden geçirilerek sızma etiketiyle rafa taşındığı öne sürülmüş, sektörde ?kolon sızması' adı verilen bu sistemin Türkiye'nin imajına ağır darbe vuracağı endişesi doğmuştu. Yeni tebliğ, ısıl işlem görmemesi gereken sızma zeytinyağının asidinin düşürülmesi ve içerisine yüzde 50'ye varan oranlarda fındık ve pamuk gibi yağların karıştırılmasının önüne geçecek. Tarım Bakanlığı'nın bünyesinde yer alan laboratuarlar bu yağların tespiti için oldukça eski bir metodla çalıştığı için karışık yağlar piyasada rahatlıkla satışa sunulabiliyordu. Sağlık açısından bir sakınca doğurmayan ancak üreticilerin, maliyetleri düşürdüğü için tercih ettiği karışım yağlar, AB standartlarının öngördüğü analiz metodlarıyla tespit edilebilecek. Bakanlık bu amaçla, 3 yıl önce terketmeye başladığı eski model yerine yeni model üzerinden analiz yapmak için laboratuarlarını yenileyecek.
?Daha yüksek standart gerekiyor'
Zeytinyağı Konseyi (UZZK) Yönetim Kurulu üyesi Ümmühan Tibet, zeytinyağındaki kimyasal özelliklerin tespiti için zorunlu hale getirilen yeni duyarlılık analizinin, AB ile uyum sağlamasına rağmen Uluslararası Zeytinyağı Konseyi'nin (İnternational Olive Council-COI) yeni kabul ettiği standartlardan bir adım geride olduğunu söyledi. Tibet, ?Bu standartlar henüz AB'de de kabul edilmedi ancak bu yönde çalışmalar sürdürülüyor. Bu standart müktesebata girince Türkiye de aynı standardı kabul edecek? dedi.
?Kolon sızması kuşku yaratıyor'
Ümit Aksoy Ana Gıda Genel Müdürü
Türkiye'de son dönemlerde geleneksel yöntemlerin dışında kolon sızması türünden üretimin yapıldığı yönünde bir inanç var. COI, bunun tespiti için yeni bir metot üzerinde çalışıyor. Metot, yemeklik olarak değerlendirilemeyen, asidi yüksek, kötü koku ve görüntüye sahip rafinelik yağların ?kolon sızması' denilen yöntemle ısıl işlemden geçirilip sızma yağ olarak piyasaya sunulmasını zorlaştırmayı amaçlıyor.
?Sahteciliğe son nokta'
Ali Nedim Güreli Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkanı
1930'lardan kalma analiz metodu ortadan kalkıyor. Bakanlığın laboratuvarları demode bir teknikle zeytinyağında karışımı tahlil etmeye çalışıyordu. Karışım analizinde stigmastadien limitinin 0.15'lerden 0.10'a düşürülmesi çok önemli bir gelişme. Stigmastadien, naturel yağlara rafine zeytinyağı, prina, ayçiçek, soya ve palm gibi yağların karıştırılıp karıştırılmadığını tespit ediyor. Yeni değerle naturel olmayana verilen tolerans azaldı.
?Analiz sayısı artacak'
Ertuğrul Doğanalp Marmarabirlik Entegre Tesisler Müdürü
Yağın analiz biçimi hem nitelik hem de nicelik anlamında değişiyor. Eskiden sadece bir analiz yapılırken şimdi analiz sayısı da çoğaltıldı. Bu, kalite kriterlerini ön plana çıkardı.
Aymar Gıda, Çapamarka, Bozkurt ve Vita'yı satın aldı2007 yılı sonunda Türkiye'yi kanola yağıyla tanıştıran Aymar; Çapamarka, Bozkurt Reçelleri ve Vita Yağ'ı satın aldı. Sıvı yağ markası olarak istedikleri konuma ulaştıklarını belirten Aymar İcra Kurulu Başkanı Nihat Özyurt, yeni markalar satın alarak gıda sektörünün büyük oyuncularından biri olma yönünde adım attıklarını belirtti. Özyurt, ?Bundan sonraki hedefimiz, Ar-Ge çalışmalarımızı hızlandırarak markalarımızın gelişmesini sağlamak, reçel, un, bakliyat, çorba ve benzeri ürün gruplarını da ilave ederek 5 yıl içinde üç büyük gıda markasından biri olmak? dedi.
İSO 500'e girdi
Üretime 1979'da Koç Holding bünyesinde başlayan Aymar, grubun katı ve sıvı yağlar sektöründeki temsilcisi olarak faaliyetlerini sürdürdü. 1989'da Unilever bünyesine katılan şirket, 2003'te Toros Ltd'ye geçti. 2008 yılında İSO 500 listesine 475'inci sıradan giren firma, pazara alternatif olarak sürdüğü, diğer yağlara göre daha ekonomik olan kanola yağı sayesinde önemli bir başarı yakaladı.