Askere sivil yargıya iptal kararı kritik davaları kilitleyebilir

Anayasa Mahkemesi, askere sivil yargı yolunu açan yasa düzenlemesini iptal etti. Kararla, ?Balyoz'un da içinde olduğu darbe planlarına soruşturma yolu kapanabilir

nayasa Mahkemesi, 5918 Sayılı Türk Ceza Kanunu (TCK) ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun, askere sivil yargı yolunu açan düzenlemelerini iptal etti. Düzenleme, Genelkurmay Başkanı ve kuvvet komutanları da dahil askerlerin, CMK'nın 250. maddesindeki örgütlü suçları işlemeleri durumunda sivil yargıda yargılanmalarını öngörüyordu. Kararla, muvazzaf subayların karıştığı ya da emekli olanların görevdeyken işledikleri suçlarla igili davalara yeniden Askeri Mahkeme'nin bakmasının yolu açıldı. Düzenlemenin Anayasa'nın 145. maddesine aykırılık nedeniyle iptal edildiği belirtildi.

İptal gerekçesinin Resmi Gazete'de yayımlanmasının ardından, yürümekte olan ve sonuçlanan çok sayıda dava etkilenecek. Bu davalar ve soruşturmalarla ilgili görevsizlik kararı verilmesi, askerlerle ilgili savcıların elindeki tüm dosyaların ve dava aşamasındaki dosyaların, askeri savcılara gönderilmesi gündeme gelecek. İşte iptal kararının etkiyeyeceği soruşturma ve davalar:

ÇOK SAYIDA DAVA ETKİLENECEK

BALYOZ: Balyoz darbe planına ilişkin dün, savcılar Taraf'tan belgeleri almıştı. Ancak iptal kararıyla birlikte soruşturma başlamadan bitecek.

AYIŞIĞI, YAKAMOZ, ELDİVEN: Bu üç darbe planına ilişkin soruşturma kapsamında dönemin kuvvet komutanları Oramiral Özden Örnek, Orgeneral İbrahim Fırtına ve Aytaç Yalman özel yetkili Cumhuriyet savcılarına ifade vermişti.

ALBAY ÇİÇEK: Demokrasi ile Mücadale Eylem Planı hakkında Ergenekon savcıları soruşturma yürütüyordu. Plandaki ıslak imzanın Kurmay Albay Dursun Çiçek'e ait olduğu netleşmişti.

KAFES: Kafes Eylem Planı'na ilişkin yürütülen soruşturma kapsamında üst düzey amirallere suikast hazırlığı içinde oldukları, darbe planladıkları iddiasıyla 10 subay hala tutuklu bulunuyor.

ŞEMDİNLİ: Şemdinli davasında askeri mahkeme söz konusu düzenleme uyarınca görevsizlik kararı vermişti. İptalin ardından dosya, tekrar askeri mahkemeye gönderilecek.

ARINÇ'A SUİKAST: Seferberlik Tetkik Kurulu'nun kozmik odalarında özel yetkili Ankara 11. Ağır Ceza Mahkemesi Hakimi Kadir Kayan tarafından yapılan arama sonrasında ?hükümete karşı' suçlar soruşturmasına dönen soruşturma da etkilenecek. Kararın kozmik aramanın ertesine denk gelmesi dikkat çekti.

ATABEYLER: Atabeyler ve Sauna davası da söz konusu iptal kararından etkilenecek. Hükümete karşı suç işlemek iddiasıyla açılan davalarda çok sayıda asker yargılanıyor. ? LÜTFİ KAPLAN ANKARA

İptal kararına tepkiler

Uyuşturucu askeri suç mu?

AK Parti Grup Başkanvekili Bekir Bozdağ: CMK 250'nci maddede sivil yargıda yargılanması öngörülen suçlar, örgütlü suçlar ve uyuşturucu madde imal ve ticaretidir. İkincisi çete mafya tipi yapılanmalarla ilgili suçlar, bir diğeri ise anayasal düzene karşı işlenen suçlar ve terördür. Sorarım şimdi; Uyuşturucu askeri bir suç mu?

Anayasa acilen değişmeli

Anayasa Hukukçusu Prof. Mithat Sancar: Askeri olmayan suçlarda sivil yargılamayı sağlayan yasa, darbe bağlantılı tüm soruşturmalarda sivil yargıyı etkin hale getirmişti. Bu konularda bugüne kadar askeri yargıda bu etkinlikte bir soruşturma görülmemişti. Şimdi sıkıntılar yaşanacak. Mutlaka anayasa değişikliği yapılmalı.

Anayasa zaten darbe ürünü

Prof İbrahim Kaboğlu: Sağlıklı değerlendirme için gerekçeli kararı görmemiz lazım. Yasa Meclis'te görüşülürken 145. maddeye aykırı görülebilir demiştim. Askerlerin askerlikle ilgili olmayan suçlardan sivil mahkemede yargılanmaları demokrasinin gereği. Ancak darbe anayasası askeri yargının yetkisini geniş tuttu.

Emekli askeri etkilemez

Askeri Yargıtay Onursal Üyesi Fahri Kayacan: Anayasa Mahkemesi'nin böyle bir karar vereceğini bekliyordum. Bu karar emekli askerlere ilişkin soruşturma ve davaları etkilemez. Askeri suçlarda, ?görev gereği mi, askere karşı mı işlendi, askeri alanda mı işlendi' sorularına bakılır.

CHP memnun

CHP Sözcüsü Mustafa Özyürek, ?Biz CHP olarak inanarak verdiğimiz bir dilekçenin kabul edilmiş olmasından memnun olduk'' dedi.