Köşk süresi 5 mi, 7 yıl mı?
Gül'ün sözleri tartışmayı yeniden alevlendirdi
Gül'ün Hindistan'da yaptığı açıklamalar ?Cumhurbaşkanı'nın görev süresi? tartışmalarını yeniden gündeme getirdi. Toptan bu sürenin 5 yıl olduğunu savunmuştu. Prof. Necmi Yüzbaşıoğlu ile Prof. Dr. Metin Günday ise Cumhurbaşkanı'nın görev süresinin 7 yıl olduğunu savunuyor...
Hukukçuların ve siyasetçilerin bir türlü içinden çıkamadığı milletvekillerinin ve Cumhurbaşkanı'nın görev süresiyle ilgili tartışmalar, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün son açıklamasıyla yeniden alevlendi.
Hindistan'a giderken ?Yeni anayasa fırsatı kaçtı? diyen Gül, bu sözlerini ?ikinci kez seçilmek istiyor? diye yorumlayanlara Hindistan'dan ?anlamsız bir yorum? diye tepki gösterdi ve ?Durun bakalım. Henüz kaç sene olduğu ortaya çıkmamışken, 5 seneyse bile daha yarısındayken böyle düşünen varsa hiç hoş karşılamam? dedi.
Gül'ün bu açıklaması, 2007 Ekim'inde referandumla kabul edilen anayasa değişikliğinin yarattığı tartışmayı yeniden alevlendirdi. Söz konusu anayasa değişikliği, Gül'ün Cumhurbaşkanı seçilmesinden 1.5 ay sonra yapıldı. Anayasa değişikliği ile cumhurbaşkanının Meclis yerine halk tarafından seçilmesi benimsendi. Görev süresi 7 yıldan 5 yıla indirilirken, aynı kişinin iki kez cumhurbaşkanı olabilmesi de sağlandı. Aynı anayasa değişikliği ile TBMM seçiminin de 5 yılda bir yerine 4 yılda bir yapılması öngörüldü. Anayasa değişikliği, hem genel seçimden hem de cumhurbaşkanı seçiminden sonra yapılmış olduğu için, yürürlüğe giriş tarihine bakılmaksızın, hem Cumhurbaşkanı'nın 7 yıl için seçilmiş olması nedeniyle ?kazanılmış hak? doğduğu görüşünü savunanlar oldu.
Aynı şeyi milletvekilleri için de geçerli gören bu görüş, Meclis'te erken seçim kararı alınabildiği için, Meclis'in de erken seçim kararı alınmadığı takdirde 5 yıl sonra yenilenmesi gerektiğini savundu. Buna karşılık, ?kazanılmış hak? kavramının bu konuda geçerli olamayacağını öne sürerek, cumhurbaşkanın 5, Meclis'in de 4 yıl sonra yeniden seçime girmesi gerekeceğini iddia edenler çıktı.
Toptan tartışmayı başlattı
21 Ekim'de yapılan referandumdan önce başlayan bu tartışmalar, eski TBMM Başkanı Köksal Toptan'ın, referandumda kabul edilen Anayasa değişikliği paketinin yürürlüğe girmesiyle, Gül'ün görev süresinin 7 yıldan 5 yıla, mevcut TBMM'nin de görev süresinin 5 yıldan 4 yıla düşeceğine ilişkin açıklamasıyla yeni bir boyut kazandı. Toptan'ın ?kişisel görüşüm? diyerek altını çizdiği bu görüş AKP'lilerin yanı sıra hukukçuların tamamı tarafından da paylaşılmadı. TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Burhan Kuzu başta olmak üzere AKP'liler, Gül'ün görev süresinin 7 yıl, TBMM'nin görev süresinin ise 5 yıl olarak uygulanması gerektiğini savundu.
AKP için hazırladığı Anayasa taslağı ile gündeme gelen Bilkent Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Ergun Özbudun, eski Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk, 5 yıl görüşüne destek verdi. Prof. Necmi Yüzbaşıoğlu ise ?Fransa'da benzer bir durum oldu. Cumhurbaşkanı 7 yıllığına seçildikten sonra görev süresini 5 yıla indirdiler ama seçilen kişi yine 7 yıl görev yaptı. Aksi takdirde, her çoğunluk, hoşlanmadığı isimleri değiştirmek için görev süresiyle oynar? sözleriyle Gül'ün görev süresinin 7 yıl olduğunu savundu. Prof. Dr. Metin Günday (Ankara Hukuk Fakültesi) da Gül'ün görev süresinin 7 yıl olduğunu söyledi.
Kriz çıkabilir mi?
Tartışmayı sona erdirecek bir mekanizma ise yazılı hukuk kuralları içerisinde yer almıyor. Bu konuda hangi kurumun karar vermeye yetkili olduğu belli değil. YSK'nın TBMM'nin görev süresinin 4 yıla düştüğü sonucuna varması ve Mayıs 2011'de seçim takvimini başlatmasına karşılık TBMM'nin buna itiraz etmesi halinde ortaya bir krizin çıkabileceği belirtiliyor.