Eş Durumuna Nakillerine İlişkin Bir Kaç Not...
Kamuda çalışan personelin eş durumlarında yeksenesaklık oluşturulmasına ilişkin olarak daha önce dört dosya yayımlamıştık. Son olarak konuya ilişkin bir yönetmelik taslağının hazırlandığını ve Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Sayın Mehmet Ali Şahin imzasıyla Başbakanlığa gönderildiğini belirtmiştik. Gönderilen tasarı ile bir memur eş durumundan sözleşmeli eşinin (399/II sayılı, 4924 ve 4/B) yanına, kendi kurumunca uygun görülmesi halinde, tayin isteyebilecektir. Bu noktada konunun hukuki boyutunu araştıran Başbakanlığa, ilgili mevzuat çerçevesinde bir kaç hususu belirtmek istiyoruz.
399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 58'inci maddesinin ikinci fıkrasında "(Ek fıkra: 28/8/1991 - KHK - 453/1 md.) Sözleşmeli personele ilişkin olarak bu Kanun Hükmünde Kararnamede hüküm bulunmayan hallerde, Devlet Personel Başkanlığının görüşü alınmak kaydıyla 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ilgili hükümleri uygulanır." hükmü yer almaktadır.
Yine sözleşmeli sağlık personeli çalıştırılmasına ilişkin esasları düzenleyen 4924 sayılı Kanunun 8'inci maddesinde "Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde, bu Kanuna tabi personel hakkında diğer kanunlarda aksine bir hüküm bulunmadıkça 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümleri uygulanır." hükmüne yer verilmiştir.
Bu iki hüküm, hem 399 sayılı KHK'nın II sayılı cetveline tabi olarak çalışanları hem de sözleşmeli sağlık personelini, memur olmamalarına rağmen, memur gibi muameleye tabi tutmaktadır. Bu konuda 4/B'ye ilişkin esaslarda benzer bir düzenleme bulunmaktadır.
Bu çerçevede, yönetmelikle yapılan düzenlemenin Kanuna çok açık bir şekilde aykırı olduğunu söyleyemeyiz.
Bu noktada şu hususu da gözden kaçırmamalıyız.1982 Anayasasının 41'inci maddesinde yer alan "Aile, Türk toplumunun temelidir ve eşler arasında eşitliğe dayanır. Devlet, ailenin huzur ve refahı ile özellikle ananın ve çocukların korunması ve aile planlamasının öğretimi ile uygulanmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alır, teşkilatı kurar." hükmü, herkesten önce Devletin merkezi sayılan Başbakanlığa sorumluluk yüklemektedir. Burada yer alan hüküm ne yönetmelik ne de Kanun hükmüdür. Bahis konusu olan Anayasa'nın amir bir hükmüdür.
Diğer taraftan, konuya ilişkin hem 657 sayılı Kanunun 72'nci maddesinde hem de Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına Dair Genel Yönetmelikte değişiklik yapılması gerekmektedir. Ancak, sorun yönetmelikte yapılacak bir değişiklik ile çözülmeye çalışıldığı için tartışma çıkmaktadır. Biz, memurlar.net olarak, Anayasa'nın aile birliğine ilişkin maddesi düşünüldüğünde, her ne kadar bu düzenlemenin yürürlükteki 657 sayılı Kanunun 72'nci maddesine aykırı olabileceği belirtilse de, mevcut Kanuni düzenleme yapılıncaya kadar bu şekildeki bir düzenlemenin, yukarıda yapmış olduğumuz açıklamalar çerçevesinde, sorunları çözeceği kanaatindeyiz.