Tekel eylemi raporunda polise eleştiri
TBMM İnsan Hakları Komisyonu bünyesinde kurulan alt komisyon, TEKEL işçilerinin Abdi İpekçi Parkı'ndaki eylemine müdahalesiyle ilgili incelemesini tamamladı.
Alt komisyon raporunda, Ankara'da 15 Aralık 2009'da AK Parti Genel Merkezi yakınında, 16-17 Aralık 2009'da Sıhhiye Meydanında ve devam eden günlerde de TÜRK-İŞ Genel Merkezi önündeki gösterilerin "kanuna aykırı toplantı ve gösteri olduğunda şüphe bulunmadığı" görüşüne yer verildi.
Ulusal mevzuata göre, Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu'na aykırı bu tür eylemlerin dağıtılmasının kolluk için görev olduğu ifade edilen raporda, kanuna göre, "bildirim verilmeden yapılan toplantı veya gösteri yürüyüşlerinin yasa dışı sayıldığı" hatırlatıldı.
Raporda, olaylarla ilgili görüntülerin incelenmesi sonucunda, 17 Aralık 2009 Perşembe günü polisin göstericilerin dağılması için öğle saatine kadar beklediği, dağılmaları için anonslar yapıldığı, buna rağmen gösterilerin devam ettiği ifade edildi. Raporda, bunun üzerine polisin, milletvekillerinin de bulunduğu topluluğa karşı güç kullanmaya başladığının görüldüğü belirtildi.
Polis Vazife ve Salahiyetleri Kanunu'nun "Zor kullanmak" başlıklı 16. maddesindeki, "Polis, görevini yaparken direnişle karşılaşması halinde, bu direnişi kırmak amacıyla ve kıracak ölçüde zor kullanmaya yetkilidir" hükmüne yer verilen raporda, eski Ankara Valisi Kemal Önal ile Emniyet Müdürü Orhan Özdemir'in "TEKGIDA-İŞ Sendikasının eylem kararlılığı yeterince dikkate almadığı" görüşüne yer verildi. "Yani il valisi ve bu konularda valiye danışmanlık yapması gereken il emniyet müdürünce yaklaşmakta olan krizin sinyalleri yeterince fark edilmemiştir" denilen raporda, sendika ve işçi temsilcilerinin eylem öncesinde yaptıkları açıklamalar hatırlatıldı.
GÜÇ KULLANMA
Raporda, kanunsuz toplantı ve gösteri yürüyüşünün dağıtılması emrini veren Vali Önal ve emri uygulama görevi olan Emniyet Müdürü Özdemir'in "alanda milletvekillerinin olduğunu bilmesine karşın bu emri verdiği ve bunun uygulanmasını istediği" ifade edildi. İşçilerin 16 Aralık'taki eyleminin de kanunsuz olduğu, ancak buna müdahale edilmediği kaydedilen raporda, "Milletvekillerinin güvenliğinin alınmasından sonra dağıtılma emri uygulanabilirdi" denildi.
Aralarında İstanbul Milletvekili Çetin Soysal'ın da yer aldığı gruba biber gazı kullanılarak müdahale edildiği belirtilen raporda, bunun alt komisyon üyelerince "TBMM'nin tamamına hakaret olarak algılandığı" kaydedildi.
Alt komisyon raporunda şu görüşlere yer verildi:
"Kolluğun, kanunsuz gösterileri dağıtmak için kanunun kendisine tanıdığı 'zor kullanma' yetkisini kullanması şüphesiz bir ihtiyaçtır, ancak sınırsız değildir. Zor kullanma yetkisi kullanılırken polisin direnişle karşılaşması, bunu kırmak amacıyla yetkisini kullanması ve bu direnişi kıracak ölçüde kullanması gerekir. Yani kullanılan güç hem 'orantılı' olmalı, hem de amaçlanılan hedefle orantılı olarak 'ölçülülük' içinde olmalıdır. Oysa olay yeri görüntülerinden de görüleceği gibi, polislerin Çetin Soysal başta olmak üzere milletvekillerine ve eylemcilere yönelik kullandıkları maddi gücün (özellikle aerosol gaz kullanma) 'orantılılık' ve 'ölçülülük' olduğunu söylemek mümkün değildir."
"HUKUKİ İŞLEM BAŞLATILMALI"
Raporda, "Bahsedilen olumsuzluklara neden olan, yönetim ile denetim yetki ve görevinde ihmal ve kusuru olan Ankara eski Valisi Kemal Önal ve Ankara Emniyet Müdürü Orhan Özdemir başta olmak üzere, olaylarda ihmal ve kusuru bulunanlar hakkında gerekli hukuki işlemler ilgili mevzuat gereğince başlatılmalı ve sonucundan komisyonumuz bilgilendirilmelidir" denildi.
AK Partili Erdal Kalkan'ın (İzmir) başkanlığındaki alt komisyonda AK Parti'den Ahmet Gökhan Sarıçam (Kırklareli), Cemal Yılmaz Demir (Samsun), CHP'den Ahmet Ersin (İzmir) ve MHP'den Mehmet Ekici (Yozgat) görev aldı.