Kemik erimesi, ileri yaşta kadınların en büyük derdi

Ayağınız yerden kesilmeden!..

KADINLARIN HANDiKAPI KEMiK ERiMESi -1-

Başlarken...

Sevgili okuyucularımız, bu haftadan itibaren sizlere doğumdan ölüme kadar vücut dokularımızı taşıyan, koruyan, hayatımızı idame ettirdiğimiz hareketlerimizi sağlayan ve iskeletimizi oluşturan kemik dokumuzun, belli bir yaştan sonra gerekli tedbirler alınmazsa kaçınılmaz hale gelen ve çevremizde çokça rastlamaya başladığımız Kemik Erimesi nam-ı diğer Osteoporozun sebepleri,

korunma yolları ve tedavilerinden bahsetmeye çalışacağım. Kemik, her gün biraz yıkılan biraz da yapılan, böylece daima kendini yenileyen bir dokudur. Çocuklarda ve gençlerde yapım daha fazla, orta yaşlarda kemik yapımı yıkıma eşittir. İlerleyen yaşlarda, yıkım yapımdan daha fazla olur ve buna bağlı olarak kemik kitlesi zamanla azalır. Osteoporozda ise bu ilahi denge bozulmuştur...

Ayağınız yerden kesilmeden!..

TEMEL SARSILIYOR

Kan, şeker, kalp, tansiyon, mide derken yaygın bir rahatsızlığı ihmal ediyoruz. Vücudumuzu ayakta tutan iskelet sistemimizin temeli olan kemikler de zamanla deforme oluyor.

KADINLARI VURUYOR

Özellikle ileri yaşlarda kadınların kâbusu haline gelen Kemik Erimesi'ne karşı zamanında alınacak tedbirler ve takviyelerle vücudumuz hayatımızın her döneminde dimdik ayakta kalır.

MENOPOZLA GELEN YIKIM...

Kadınlarda östrojen hormonu kemiklerin yıkımını önler. Adet kesimiyle (menopoz) bu hormon azaldığından kemik yıkımı artar. Erken teşhisle bu bertaraf edilebilir. Hanım kardeşlerimize tavsiyem; 45 yaşından sonra sürekli tetkik yaptırmalarıdır.

Osteoporoz veya Kemik Erimesi, kemik metabolizmasındaki bir bozukluk sonucunda kemikteki protein örgüsünün seyrelmesiyle iskelette ortaya çıkan ve kemiklerin çok kolay kırılabilmesine sebep olan bir hastalıktır. Osteoporozda kemikler kalsiyum kaybederek, delikli, kemiğin birim hacimdeki mineral yoğunluğu azalmış olup kemikler zayıf ve daha kolay kırılır hale gelir. Kemiğin iç yapısı ve kalitesi bozulur, vücudun kemik çatısı zayıflar. Osteoporotik kemik, kütlesini kaybetmiş kemiktir.

Osteoporozlu kimselerde ya hayatın erken dönemlerinde kemik dokusu daha az gelişmiştir ya da bu kişilerde ileri yaşlarda görülen kemik kaybı, diğerlerine oranla daha hızlıdır. Dünyanın her yerinde 65 yaşın üstündeki pek çok kadın ve erkekte kalça, omurga, el bileği ve diğer kemiklere ait kırıklara rastlanır. En çok omurlarda, kalça ve bilek kemiklerinde görülse de vücuttaki bütün kemikler, bu durumdan etkilenir.

Tedavi edilmeyen osteoporoz; kemik ağrısına ve şekil bozukluklarına yol açabilir. Ayrıca kişi, giderek çevresindekilere daha bağımlı bir hale gelir ve üretken bir hayattan uzaklaşır, hayat kalitesi bozulur ve depresyon benzeri psikolojik sıkıntılar yaşayabilir. Osteoporozun bir diğer özelliği, kırık olmadığı sürece ağrı yapmadığı için sinsice, sessizce ilerleyen bir hastalık olmasıdır. Yeni yöntemlerle teşhis mümkündür.

35'TEN SONRA KEMİKLER GELİŞMEZ

Kemik kütlesi, 35 yaşında hayatın en yüksek seviyesindedir. Bu yaştan sonra bu miktarın üzerine çıkılması mümkün değildir. 35 yaşından önce kemik miktarını artıracak ne yaptıysak ileride o yanımıza kâr kalır. Çocuk ve genç yaşlarda yeterli kalsiyum alınmaz, güneş ışınlarına yeteri kadar maruz kalınmazsa kemik kitlesi düşer ve menopoz sonrası da bu kemik kolaylıkla kaybedilir. İleriki yaşlarda osteoporozla mücadelede güçlü olabilmek için erken yaşlarda kemik sağlığımızı korumak için azami gayret gösterilmelidir.

HAPŞIRIRKEN BİLE KEMİK KIRILABİLİR!

Normal şartlarda insanlar, bir oturma mesafesinden yere düştüklerinde bir şey olmaz. Belirgin bir sebep olmaksızın veya kırılmayı gerektirmeyecek basit kayma veya çarpmayla bile osteoporozlu kemikler kolayca kırılabilir. Hatta bazen bir hapşırma ile veya durup dururken kemiğin kırıldığı görülmüştür.

TİPLERİ

> Menopoz sonrası osteoporoz (Tip 1): En sık rastlanılan tip olup menopoza girmiş kadınların 65 yaşına kadar olan dönemlerinde görülür. Çoğunlukla omurga kırıkları olur.

> Yaşlılık osteoporozu (Tip 2): 65 yaşından sonra kadın ve erkekte görülen bir osteoporoz çeşididir. Genellikle bu hastalarda görülen kırık tipi kalça kırıklarıdır.

> Tali osteoporoz: Kadın ve erkekte, her yaşta görülebilen altta bir başka sebebin başlattığı osteoporoz türüdür. Geçirilmiş bir hastalık, kullanılan ilaç veya bazı ameliyatlar neticesi ortaya çıkar.

BELİRTİLERİ

Hastalık hiçbir belirti vermeden sinsice ilerleyebilir. Kontroller sırasında ise kesin teşhis konabilir. Ancak yine de belli başlı bazı belirtiler şunlardır:

> Bel ve sırt ağrısı

> Boyda kısalma, omurgada kırık

> Sırtta kamburlaşma, omuzlarda yuvarlaklaşma

> El bileğinde kırık

> Kaburga kırıkları

> Kalça kemiğinde oluşan kırık

HAFTAYA: TEDAVİ YOLLARI

Kadın olmak başlı başına risk

Kemik erimesi, erkeklerde de görülmekle beraber fizyolojik yapıdan dolayı hastaların yüzde 80'ini kadınlar oluşturur.

Erkeklere oranla kemik kütlesinin ortalama % 25 daha az olması, ilk adetin geç yaşlarda başlaması, bebeğin uzun süre emzirilmesi, 4'den fazla doğum yapılması veya tersine hiç doğum yapılmaması gibi nedenler de kadınlarda osteoporoza eğilimi arttıran sebepler arasında sayılabilir.

Osteoporozun sebeplerini ve risk faktörlerini şöyle sıralayabiliriz:

> Kadın olmak (Kadınlar daha az kemik dokusuna sahiptir)

> 45'ten önce menopoza girilmesi

> 40 yaşın üstünde olmak

> 12 ay veya daha uzun süre adet görülmemesi

> Erkekte testosterondaki azalma

> Beyaz tenli, açık renk gözlü olmak,

> Aşırı kilo, zayıflık veya kısa boy

> 4'den fazla doğum olması

> Hareketin az olması

> Süt içilmemesi

> C, D vitamini (kalsiyum) eksikliği

> Alkol ve sigara kullanımı

> Küçük bir kaza sonucu geçirilmiş kemik kırığı

> Kortizon gibi ilaçların kullanımı

> Kronik akciğer hastalığının olması

> Şeker, tiroid romatizmal ve hormonal hastalıklar ve felçler

> 20 günden fazla yatağa bağlı kalınması

> Sık sık ishal olmak

> Ailevi yatkınlık