BDP'lilerin yüzde 60'ı özerklik talebine karşı/ Video
BİLGESAM'ın yaklaşık 7 bin kişi ile yaptığı ?Yeni anayasadan toplumsal beklentiler? konulu anketten çarpıcı sonuçlar çıktı.
BİLGE Adamlar Stratejik Araştırmalar Merkezi (BİLGESAM) tarafından ?'toplumun farklı kesimlerinin yeni anayasa ile ilgili görüşlerini ortaya koymak'' amacıyla, 6 ilde toplam 6 bin 810 kişiyle yüz yüze yapılan anketten ?Yeni Anayasadan Toplumsal Beklentiler' konulu anketten çarpıcı sonuçlar çıktı. Proje Yöneticisi Dr. Salih Akyürek, yaptıkları ankette ?'yeni anayasanın bir uzlaşma komisyonu tarafından hazırlanması'' görüşünün, Türkiye genelinde her 3 kişiden 2'si tarafından desteklendiğini söyledi. İşte sonuçlar:
- ÖZERKLİĞE DESTEK YOK: BDP'ye oy verdiğini söyleyenlerin yüzde 60'ı özerklik talebini desteklemezken, tüm Kürt-Zazalarda bu oranın yüzde 78'e çıktı. Üniter yapı her üç kişiden ikisi tarafından destekleniyor.
- ÜNİTER YAPIYA DESTEK: Her üç kişiden ikisi üniter yapıya destek veriyor. Kürt-Zazalar arasında her üç kişiden birisi bu yapıyı desteklerken, Kürt ve Zazalarda çoğunluk ?üniter yapı' veya üniter yapı içinde çözüm olan ?idari özerklik' seçeneklerini destekliyor.
- DEĞİŞTİRİLEMEZ MADDELER: ?Anayasadaki değiştirilemez hükümler'' konusunda genel bir mutabakat var. Türkler arasında her 3 kişiden birisi, Kürt-Zazalar arasında ise her 3 kişiden 2'si, bu maddelerin bazıları veya tamamında ?problem? görüyor.
- REFERANDUMA SUNULSUN: ?'Anayasa, Meclis'ten hangi oyla geçerse geçsin halkoyuna sunulmalıdır'' görüşü, Türkiye genelinde her 3 kişiden 2'sinin desteğini alıyor. Haklar ve özgürlükler temelindeki açılımlar, sol eğilimli ve Alevi vatandaşlardan yüksek oranda destek bulurken, aynı kesimin dini konular ve başörtüsüne dönük özgürlükleri çok fazla desteklemiyor.
- ANA DİLDE EĞİTİM: Türkçe dışındaki ana dillerin öğrenimi ve kamusal alanda kullanımı konusunda Kürt ve Zazalarda üst düzey bir talep bulunuyor. Türkler arasında da bu haklara bakışın olumsuz olmaması ve her iki Türk'ten birisi bu hakların verilmesini destekliyor.
- SİVİL ASKER İLİŞKİLERİ: Sivil-asker ilişkileri ve TSK ile ilgili gündemde tartışılan değişimlere Türkler arasında orta düzeyde olumlu iken, Kürt ve Zazalarda bu oranlar çok daha üst düzeyde yer alıyor.
- DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI: Halkın yaklaşık yarısı Diyanet İşleri Başkanlığının yapısının aynen korunması gerektiğini düşünürken, diğer yarısındaki ağırlıklı görüş kurumun diğer inanç gruplarını da kapsaması yönünde oldu.
- ZORUNLU DİN DERSİ: Türkiye genelinde ?zorunlu din dersleri kaldırılmalıdır' görüşüne katılım oranı yüzde 38 oldu. Aynı görüşe katılım oranı Türk Alevilerde yüzde 76, Kürt-Zaza Alevilerde yüzde 96'ya çıkıyor.
- BAŞÖRTÜSÜ: Halkın yüzde 82'si başörtüsünün okullarda tamamen yasaklanmasına karşı. Kürtler arasında ise bu yasak yüzde 90'a çıkıyor. Başörtüsünün öğrenimde kullanımına tamamen karşı çıkanlar Türkiye genelinde yüzde 18 düzeyinde iken bu oran Kürt-Zaza Alevilerde yüzde 37 ve Türk Alevilerde yüzde 58 düzeyine çıkıyor. Başörtüsünün üniversitelerde serbest olması görüşü, kendini sol eğilimli tanımlayanlarda dahi, her üç kişiden ikisinden destek buluyor.
- SEÇİM BARAJI: Her iki kişiden biri yüzde 10'luk seçim barajını destekliyor. Diğer yarısı ise barajın düşürülmesi veya kaldırılması yönünde görüş bildirdi.