Engellerin aşılması için son 8 ay
Aile ve Sosyal İlişkiler Bakanlığı Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürü Aylin Çiftçi, kamusal hizmetlerin engelliler için ulaşılabilir hale getirilmesinde kurum ve kuruluşlara verilen sürenin dolmasına 8 ay kaldığını bildirdi.
Çiftçi, yaptığı açıklamada, 5378 sayılı Özürlüler ile Bazı Kanun ve KHK'larda değişiklik yapan kanunun, 1 Temmuz 2005'te kabulüyle ulaşılabilirlik konusunun Türkiye'nin gündeme girdiğini ifade etti.
Kamu mekanlarının, engelliler için ulaşılabilir hale gelmesi konusunda 2012'in Temmuz ayına kadar kurum ve kuruluşlara süre verildiğini hatırlatan Çiftçi, ''Bu süre 243 gün sonra doluyor. Eğer kamu mekanları ulaşılabilir değilse engelli kişilerin 'Ben bu mekanları kullanamıyorum' diye kamu kurumlarına dava açma hakkı doğuyor. Eski binalar belki tam olarak düzenlenemez ama hiç olmazsa zemin kata hizmet indirilir, eğer imkansızsa iptidai çözümler sağlanır. Ancak yeni binalarda hiçbir mazeret kabul edilemez'' dedi.
Çiftçi, yasal düzenlemenin üzerinden yaklaşık 6,5 yıllık süre geçtiğini ancak konuyla ilgili yeterli bilincin oluşmadığını, önemli görevler düşen yerel yönetimlerden bazılarının hala ulaşılabilirlik konusundan haberdar dahi olmadıklarını belirterek, şöyle konuştu:
''Caddeleri, sokakları, kavşakları, toplu taşıma araçlarını düzenleme işi esas olarak yerel yönetimlerin. Onun dışında toplumun tamamının kullandığı mekanlar, bakanlıklara bağlı kamu binaları, kültür merkezleri de engellilerin ulaşabileceği şekilde düzenlenmeli. Önümüzde yaklaşık 8 aylık süre var. Bu sürede yoğun çalışmalar yapacağız. Çalışmalarını tamamlayan yerel yönetim ve kurumlara bir takım ödüller, teşvikler vereceğiz.''
Yerel yönetimlerin yapacağı düzenlemelerin ağırlıklı olarak mimari ve teknik düzenlemeler olduğunu kaydeden Çitçi, ''Ne yazık ki mimarlık fakültelerinde engelli erişebilirliği konusunda herhangi bir ders yok. Şu anda mimarlara bu konuda eğitim veriyoruz. YÖK'le görüştük. Üniversitelerde ulaşılabilirlik başlık olarak var görünüyor ama uygulama boyutu zayıf. Bu konuda üniversite rektörleriyle anlaşmalar yapacağız'' diye konuştu.
-Destek olmaya hazırız-
Ulaşılabilirlik konusunda yerel yönetimlere ve kurumlara destek olmaya hazır olduklarını belirten Çiftçi, bazı belediyelerin epeyce yol aldığını ifade ederek, şöyle devam etti:
''Özellikle İstanbul Büyükşehir Belediyesi çok çalışıyor, en fazla yol katedenlerden. Onun dışında pilot bölgelerimiz var Ankara'da Keçiören, Konya, Karaman gibi kentlerde de çalışmalar epey yol aldı. Kredi Yurtlar Kurumu'nun Atatürk Öğrenci Yurdunda bu konu tamamlandı. Temmuz 2012'de belki tüm caddeler, kamu binaları uygun hale gelmiş olmayacak ama en azından bir çark dönmeye başlayacak. Bir takım şeyleri harekete geçirmek için önce bilinç oluşturmamız gerekiyor''
Engelliler için ulaşılabilirlik noktasında standartlar getirileceğini anlatan Çiftçi, ''Çünkü engellinin eğitimi istihdamı için önce ulaşılabilirlik halledilmeli. Akademisyenler, TSE, bakanlıklar, belediyeler ve sivil toplum kuruluşlarının katılımı geçen aylarda Hissedilebilir Yüzey Çalıştayı düzenledik. Görme engelliler için yollara, kaldırımlara döşenecek kılavuz iz, uyarıcı şekil ve eliptik şekillerle ilgili standartları belirledik. TSE şimdi onaylama aşamasında çalışmalar yapıyor. Bir de daha önce var olan standartları revize ediyoruz. Ayrıca engelli çalıştıran işveren de kişiye göre ortamı düzenlemeli. Buna ilişkin de detaylı çalışmalar hazırlıyoruz'' dedi.
Ulaşılabilirlik Destek Programı (UDEP) ile pilot uygulamalar için finansal destek veya eğitim desteği vereceklerini de ifade eden Çiftçi, yasanın öngördüğü düzenlemelerin, 2012'de tamamen uygulamaya geçirilmesinin zor olduğunu ancak 8 aylık dönemde yapılacak çok şey olduğunu kaydetti.