Hasta Hakları da AB'ye uyum sağladı
Sağlık Bakanlığı'na bağlı sağlık kurum ve kuruluşlarında hastalara verilen
haklar da Avrupa Birliği'ne (AB) uyumlu hale getirildi. Bakanlık, hazırladığı
yeni Hasta Hakları Yönergesi ile hastalara AB müktesebatına uygun haklar getirdi.
İlk etapta 60 hastanede başlatılan uygulama 81 ile yaygınlaştırıldı. 100'den
fazla yatağı bulunan hastanelerde verecek olan Hasta Hakları Birimleri, başta
özürlüler, çocuklar ve yaşlılar olmak üzere tüm hastaların danışmanlığını ve
savunuculuğunu yapacak. Hastahaklarını ihlal eden sağlık çalışanlarına ağır
cezalar getirildi.
Sağlık Bakanlığı, gelişmiş tüm Avrupa ülkelerinde yıllar önce başlatılan Hasta Hakları Uygulaması'nın Türkiye'de etkin bir şekilde sürdürülmesi için düğmeye bastı. Daha önce 60 hastanede 'deneme' çalışmaları yapan bakanlık, uygulamayı 81 ile yaygınlaştırdıktan sonra Hasta Hakları Uygulama Yönergesi'nde bazı değişiklikler gerçekleştirdi. Yönerge ile hasta hakları uygulamalarının insan haysiyetine yakışır şekilde herkesin faydalanabilmesi, hak ihlallerinden korunabilmesi ve gerektiğinde hukuki korunma yollarının fiilen kullanabilmesi hedefliyor. Yönergeye göre, her ilde bir Hasta Hakları İl Koordinatörü görev yapacak. İl koordinatörü İl Sağlık Müdürü'nün önereceği kişiler arasından, Valiliğin teklifi ve Sağlık Bakanlığı'nın onayı görevlendirilecek. Koordinatör İl Sağlık Müdürü adına hasta hakları uygulamaları görevini yürütecek. Bununla birlikte her ilde bir Hasta Hakları Kurulu oluşturulacak. Biri başkan olmak üzere toplam 8 kişiden oluşan kurul, hasta hakları uygulamalarını planlamak, değerlendirmek, uygulamak ve önerilerde bulunmak amacıyla il merkezlerindeki bütün kamu hastaneler ile ilçelerdeki 100 yatak üzerindeki hastanelerde görev yapacak.
UYGULAMANIN ASIL YÜKÜNÜ HASTANE HASTA HAKLARI BİRİMLERİ ÇEKECEK
Hasta Hakları Uygulamasının asıl yükünü ise Hastane Hasta Hakları Birimleri
çekecek. İllerde tüm kamu hastaneleri, diş hastaneleri ve ilçelerdeki 100 yatak
kapasitesi üzerindeki hastanelerde Hasta Hakları Birimi kurulacak. Birim, Hasta
Hakları Kurul Başkanı olan Başhekim Yardımcısına bağlı olarak faaliyet gösterecek.
Hasta Hakları Birim Sorumlusu, kamu hastaneleri için sosyal hizmet uzmanı, psikolog,
halkla ilişkiler uzmanı, hemşire unvanına sahip kişiler arasından, Valiliğin
teklifi ve Sağlık Bakanlığı'nın onayı ile görevlendirilecek. Hastanede Hasta
Hakları İletişim Birimleri başvuru yapacak olanların kolayca ulaşabilecekleri,
hastaların korkmasına, çekinmesine yol açmayacak yerlerde kurulacak. Hastaların
mahremiyetlerinin korunmasının sağlanması için de özel bir oda tahsis edilecek.
Hasta Hakları Birim Sorumlusu'nun görev ve sorumlulukları şöyle:
"- Başta çocuklar ve özürlüler olmak üzere tüm hastaların danışmanlığını
ve savunuculuğunu yapmak.
- Başvuruları almak, ilk görüşmeyi yapmak, hasta hakları başvuru formunu doldurmak
başvuru sahibine bilgi vermek, danışmanlık yapmak.
- Başvuru alındığında durum acil ise aynı gün hastane idaresini bilgilendirmek.
- Bilgi Formu'nun 2 gün içinde cevaplandırılmasının takibini yapmak.
- Hastaların eleştiri ve önerilerini dinlemek.
- Çalışmaları hasta merkezli yapmak, hastaların haklarını daha çok koruyan
ve hastaları memnun etmeye ve alınan kararlara hastaları da dahil etmeye yönelik
uygulamaları başlatmak.
- Hasta hakları ihlali nedeniyle kusurlu bulunan ve idareye bildirilen çalışan
hakkında ilgili mevzuata göre idare tarafından yapılan işlemin sonucunu resmi
olarak başvurana bildirmek.
- Tüm işlemlerde gizliliği sağlamak."
HASTA BAŞVURUSUNU CİDDİYE ALMAYAN YÖNETİCİLERE CEZA
Hasta hakları ihlalleri nedeniyle hasta hakları kurulları tarafından hazırlanan
öneriler ile kusurlu bulunan ve idareye bildirilen sağlık çalışanı hakkında
ilgili mevzuata göre işlem yapılacak. Hasta hakkı ihlali kendisine bildirilen
idareci gerekli işlemlerin yapılmamasından veya gecikmesinden doğacak adli ve
idari sonuçlardan sorumlu tutulacak.
Kurul başkanı imzası ile istenen bilgi ve belgelerin verilmesinin zorunlu olduğu
halde buna uymayan personel hakkında 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun
125. maddesinin ilgili hükümlerine göre işlem yapılacak. Hak ihlali aynı zamanda
Ceza Hukukuna göre suç teşkil ettiği takdirde; memur olan çalışan hakkında 4483
sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun hükümlerine
göre işlem başlatılmasından ita amiri sorumlu olacak.
Hasta hakları kurulunca sonuçlandırılan dosyalardan idari ve adli işlem yapılması
gerekenler hakkında hastanelerde baştabiplerce, diğer sağlık kurumlarında çalışanlarla
ilgili olarak Sağlık Müdürü tarafından en geç 30 gün içinde gerekli işlemler
başlatılması hükme bağlandı. Bu süreye uymayanlar hakkında Sağlık Bakanlığı
genel hükümlerine göre işlem yapılacak. Yine hasta veya yakınlarının, başvurularını
almayan, başvuruları belirlenen usul ve esaslara göre işleme koymayan çalışan
veya yöneticiler hakkında genel hükümlere göre işlem yapılacak. Hastaneler,
halkla ilişkiler, rehberlik ve hosteslik hizmetlerini gördürmek üzere hizmet
alımı yapabilecek.