Balyoz davası Türkiye'nin darbelerle hesaplaşmasının ilk örneğini oluşturdu/ Video
Balyoz Planı davasının sonuçlanmasıyla sivil yargının darbe girişimleriyle hesaplaşması yönünde önemli bir aşamaya gelinmiş oldu. Dava, konusu, yargılanan asker sayısı, komuta kademesinin hakim önüne çıkarılmış olması gibi yönleriyle Türkiye tarihinde bir ilki oluşturuyor. Kararın açıklanmasıyla Türkiye Cumhuriyeti darbeler tarihiyle en büyük hesaplaşmalarından ilkini gerçekleştirmiş oldu. Balyoz davasında 250'si tutuklu 365 sanık yargılanıyordu. Dava kapsamında emekli/muvazzaf 96 general ve amiral hâkim önüne çıktı. Bunlardan 37'si karacı, 35'i denizci 19'u havacı ve 5'i de jandarmaydı. 96 generalden 90'ı, 185 albaydan 136'sı, 35 astsubaydan 2'si tutuklu olarak yargılandı. Karar günü 200'den fazla sanık halen muvazzaf askerdi. Sivil yargının darbeler ve hükümeti devirmeye yönelik illegal oluşumlarla hesaplaşması Ergenekon, 12 Eylül ve 28 Şubat soruşturmalarıyla devam ediyor.
12 EYLÜL DARBESİ SANIK SANDALYESİNDE: 12 Eylül 2010'da yapılan referandum ile anayasanın geçici 15. maddesi kaldırıldı ve Milli Güvenlik Konseyi üyelerine yargı yolu açıldı. Daha sonra birçok kişi, Milli Güvenlik Konseyi'nin üyeleri Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya hakkında suç duyurusunda bulundu. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı soruşturma sonrasında Evren ve Şahinkaya hakkında dava açtı. 6 duruşma yapıldı. Önümüzdeki günlerde, sağlık sorunları nedeniyle Evren ve Şahinkaya, video konferans yöntemiyle ifade verecek.
28 ŞUBAT SORUŞTURULUYOR: Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, 28 Şubat süreci ile ilgili soruşturma başlattı. Emekli orgeneral Çevik Bir, emekli tümgeneral Erol Özkasnak'ın da aralarında bulunduğu askerler tutuklandı. 28 Şubat süreciyle ilgili soruşturma sürüyor. Ayrıca TBMM Darbe ve Muhtıraları Araştırma Komisyonu kuruldu ve 1960-71, 1971, 1980 ve 28 Şubat darbeleriyle ilgili dönemin tanıklarını dinlemeye başladı.
ERGENEKON DAVASI: Ergenekon operasyonu, 2007'de Ümraniye'de bir gecekonduda el bombalarının ele geçirilmesiyle başladı. Emekli Orgeneral Şener Uygur, Emekli Orgeneral Hurşit Tolon, emekli Tuğgeneral Veli Küçük, İşçi Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek'in de aralarında bulunduğu kişiler hakkında dava açıldı. Sanıkların Sanıkların 2003-2004 yıllarında mevcut hükumeti silah zoru ile devirip anti-demokratik yollarla devlet idaresini ele geçirmeyi planladığı ve bu çerçevede Sarıkız, Ayışığı, Yakamoz ve Eldiven kod adlı darbe planları hazırladığı iddia edildi. 2008'de Silivri Cezaevi içinde yapılan mahkeme salonunda yapılan Ergenekon davası sürüyor.
AYDEMİR İDAM EDİLMİŞTİ
27 Mayıs 1960 darbesi sırasında Kore'de görevli olan Albay Talat Aydemir, daha sonra Milli Birlik Komitesi'nce Kara Harp Okulu Komutanlığı'na atandı. 22 Şubat 1962'de yapılan atama ve tutuklamalara karşı, askeri öğrencilerin de desteğini alarak hükümete karşı direniş hareketini örgütledi. Bu direniş hükümetle uzlaşma ile sonlandırıldı ve Aydemir emekli edildi. 10 Mayıs 1962'de çıkarılan özel af yasasıyla serbest bırakıldı. 20 Mayıs 1963'te ikinci darbe girişiminde bulundu fakat başarılı olamadı. 1 No'lu Sıkıyönetim Komutanlığı Mahkemesi'nde yapılan yargılamadan sonra Süvari Binbaşı Fethi Gürcan ile birlikte 5 Temmuz 1964'te idam edildi.
HÜKÜM GİYEN 'OR'LARIN RÜTBELERİ SÖKÜLECEK
Balyoz davasında dün verilen ağır hapis cezalarının ardından gözler Yargıtay aşamasına çevrildi. İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi'nin kararının Yargıtay tarafından onanması halinde hapis cezası alan emekli ve muvazzaf TSK personeli er statüsüne düşecek. Emekli generallerin rütbeleri sökülecek, madalya ve nişanları geri alınacak. Muvazzaf askerlere er iaşesi verilecek. Maaş ödenmeyecek. 20 yıl hapis cezası verilen emekli orgeneraller İbrahim Fırtına ile Çetin Doğan, Ergin Saygun, Şükrü Sarıışık ve emekli oramiral Özden Örnek'in madalya ve nişanları TSK'ya iade edilecek. Generallerin rütbeleri sökülecek, er statüsüyle emekli olmuş sayılacak. Ancak Emekli Sandığı tarafından ödenen maaşlarında bir değişiklik olmayacak. Hapis cezası alan general silahlarını da iade edecek. Tamamen sivil vatandaş sayılacak olan emekli generaller ve aileleri TSK'nın sağladığı lojman, orduevi gibi tüm sosyal haklarını da kaybedecek. Kararın kesinleşmesi ve infaz aşamasına geçilmesi halinde, YAŞ üyesi Org. Bilgin Balanlı'nın ailesine yalnızca yakacak, giyecek ve yiyecek yardımı yapılacak. Balanlı'nın da rütbeleri sökülecek. Emekli Korgeneral Engin Alan, MHP'den İstanbul milletvekili adayı olmuş ancak seçimler yapılmadan tutuklanmıştı. 12 Haziran 2011 seçimlerinde MHP İstanbul Milletvekili seçilen Alan, TBMM'de yemin edememişti. Milletvekili haklarının hepsini kullanabilen, danışman ve sekreteri bulunan Alan, maaşını da alıyordu. 18 yıl hapis cezasına çarptırılan Engin Alan, TCK'ya göre, 13.5 yıl cezaevinde kalacak. Alan'ın cezaevinde kaldığı süre, cezasından düşülecek. İstanbul 10'uncu Ağır Ceza Mahkemesi'nin kararının temyiz incelemesini, Yargıtay 9'uncu Ceza Dairesi yapacak. Daire'nin, Ağır Ceza Mahkemesi'nin kararını onaması halinde hapis cezalarının infazına geçilecek. Daire'nin kararı usul veya esas yönünden bozması halinde dosya İstanbul 10'uncu Ağır Ceza'ya geri gidecek.
KİM, NEYLE SUÇLANDI?
1- Çetin Doğan: 2003'te 1.Ordu'nun komutanıyken darbe planladığı iddia edildi. Balyoz Harekat Planı belgesinde adı var. Kara Kuvvetleri Komutanı ve Genelkurmayı Başkanı olmayı bekliyordu. 2003'teki darbe planı 2010'da kamuoyunun gündemine geldi. Ancak iddiaya göre darbe hazırlığı devlet kademelerinde fark edildi. Bunun üzerine 2003 YAŞ kararlarıyla emekli edildi. Doğan, 28 Şubat sürecinde adı fişlemelerle anılan Batı Çalışma Grubu'nu (BÇG) kuran generaldi. 1995-1997'de Genelkurmay Harekât Başkanlığı yapıyordu. Savunmasında BÇG'yi kurduğunu ve yönettiğini açıkladı.
2- Özden Örnek: Balyoz hazırlanırken donanma komutanıydı. 2003- 2005'te Deniz Kuvvetleri Komutanı oldu ve emekli edildi. Suga Harekât Planı (Suga) belgesinde adı var. Bu plana göre denizlerde Yunanistan'la gerginlik çıkarılmak için kara suları ihlal edilecek ve hükümetin zor duruma düşürülmesi sağlanacaktı. Darbe günlükleriyle gündeme geldi. Ancak günlüklerde anlattığı darbe planları, iddiaya göre Jandarma Genel Komutanı Şener Eruygur'un planlarıydı.
3- İbrahim Fırtına: Balyoz hazırlanırken Harp Akademileri Komutanı'ydı. Sonra Hava Kuvvetleri Komutanı oldu, 2005'te emekli edildi. Oraj Hava Harekât Planı'nı hazırladığı öne sürüldü. Bu plana göre, Yunan jetlerinin bir Türk savaş uçağını düşürmesi sağlanacak, düşürmezlerse pilotlarımız kendi uçağımızı düşürecekti.
4- Ergin Saygun: Balyoz'da 3. Kolordu Komutanı'ydı. Genelkurmay 2'nci Başkanlığı yaptı. 2007'de Başbakan Tayyip Erdoğan'la ABD'ye gitti. Askeri görüşmeleri yürüttü. Balyoz'da İstanbul'da kurulu kolordusuyla darbeye katılacağı iddia edildi. Savunmasında, El Kaide'nin 2003'teki İstanbul patlamalarından sorumlu tutulduğunu belirterek kendisine ağır haksızlık yapıldığını dile getirdi.
5- Nejat Bek: Balyoz'da 1. Ordu Kurmay Başkanı'ydı. Ağustos 2010 YAŞ kararıyla Adana'daki 6. Kolordu Komutanlığı'ndan Ankara'ya EDOK Muhabere ve Destek Eğitim Komutanlığı'na atandı. Sonra da emekli edildi.
6- Engin Alan: Balyoz hazırlanırken 1. Ordu'ya bağlı 2. Kolordu'nun komutanıydı. Darbe planı yapıldığı iddia edilen 1. Ordu Plan Semineri'ne kolordu komutanı olarak katıldı. Darbede kolordusuyla birlikte görev alacağı iddia edildi. Cezaevinde MHP'den milletvekili seçildi.
TARTIŞMALI PLAN SEMİNERİ
7- Şükrü Sarıışık: Balyoz'da 5'inci Kolordu Komutanı'ydı. Emrindeki kolorduyla birlikte darbeye katılacağı öne sürüldü. 2003'te orgeneralliğe terfi ederek MGK Genel Sekreteri oldu. 2004'te 2'nci Ordu Komutanlığı'na, 2006'da Ege Ordu Komutanlığı'na atandı.
8- Süha Tanyeri: Kurmay Kıdemli Albay rütbesiyle Çetin Doğan'ın Harekât Başkanı'ydı. 2005-2008'de SAREM Başkanlığı yaptı. 2008'de emekli oldu.
9- Ahmet Feyyaz Öğütçü: Suga'da adı geçti. Kafes Operasyonu Eylem Planı'nda cuntanın danışma kurulunda yönetici olarak yer aldı. İddialar yüzünden Kuzey Deniz Saha Komutanlığı'ndan emekliye sevk edildi.
10- Yurdaer Olcan: Dönemin 3. Kolordu'ya bağlı 1. Zırhlı Tugay Komutanı. 1.Ordu Plan Seminerinde yaptığı sunumda Olcan'ın iç tehdidin birinci öncelikli hal edilmesi gereken bir tehdit olduğunu söylüyor.
11- İhsan Balabanlı: 66. Zırhlı Tugay Komutanı olarak darbe planı kapsamında çalışma yaptığı iddia edildi.
12- Dursun Çiçek: Suga'da "Akdeniz Bölgesi Müzahir Subay/Astsubay Listelerinin Hazırlanması" ile görevlendirildiği belirtiliyor. İrticayla Mücadele Eylem Planı'nı hazırladığı gerekçesiyle Ergenekon'da tutuklu yargılanıyor.
13- Zeki Üçok: Hava Kuvvetleri Komutanlığı Başsavcısı'ydı. Sahte çürük davasında yargılanıyor.
14- Bilgin Balanlı: Harp Akademiler Komutanı'yken tutuklandı. Hava Kuvvetleri Komutanı olmayı bekliyordu. Ancak tutuklanınca pasif bir görev olan YAŞ üyeliğine atandı. Oraj'ın başarısız olmasına karşın B planı hazırlattığı iddia ediliyor. İbrahim Fırtına'nın talimatıyla Balyoz ve Oraj çerçevesinde çalışmalar yaptığı öne sürülüyor.
15-Korcan Pulatsü: Oraj kapsamında görevlendirilecek özel personel olarak belirlendiği plandaki hususları belirlediği ve dönem itibariyle Hava Harp Akademisi Komutanı olarak görevli bulunduğu öne sürüldü.