MEB bursiyerlerinden YÖK Başkanı Çetinsaya'ya acı rapor
İngiltere'deki farklı üniversitelerde eğitim gören öğrenci ve akademisyenler tarafından kurulan Network of Students (NOS) tarafından, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) bursu ile İngiltere'ye gönderilen öğrencilerin yaşadığı sorunlar YÖK Başkanı Prof. Gökhan Çetinsaya'ya rapor olarak sunuldu. Raporda, öğrencilerin bürokrasiden kaynaklanan birçok sorun nedeniyle mağdur duruma düştüklerine dikkat çekildi. Çetinsaya, raporda belirtilen hassasiyetlere katıldığını belirterek çözümü için çaba harcayacağını belirtti.
Raporda, MEB tarafından 2006 yılında atılan yeni bir adımla yılda bin öğrencinin yurtdışına gönderilmesi projesinin, çeşitli nedenlerden dolayı hedefine ulaşmadığı ve cazibesini kaybettiği belirtildi.
NOS derneği adına Numan Çelik, Ahmet Emrah Geçer ile York Üniversitesi'nden Erdem Akbaş tarafından hazırlanarak, geçen hafta Londra'ya gelen YÖK Başkanı Prof. Gökhan Çetinsaya'ya sunulan raporda, Milli Eğitim Bakanlığı burslarının yeniden düzenlenmesi istendi.
Bakanlık tarafından 2006 yılında atılan adımla, 5 yılda 5 bin öğrencinin yurtdışına gönderilmesini hedefleyen ve Cumhuriyet tarihinin en önemli akademisyen yetiştirme girişimlerinden biri olan girişimin daha verimli hale getirilmesi gerektiği vurgulandı.
Raporda, yeterli koordinasyon ve motivasyon sağlanmadığı için hedeflenen sayıda öğrenci kontenjanına ulaşılamadığı hatırlatılarak, yurtdışına gönderilen az sayıdaki akademisyen adayının da farklı iş sahalarına yönelerek eğitimlerini tamamlasalar da Türkiye'ye dönmedikleri kaydedildi.
CİDDİ BEYİN GÖÇÜNE NEDEN OLUYOR
NOS raporunda, MEB kaynakları verilerinden bilgiler verilerek, önceki yıllarda yurtdışına gönderilen öğrencilerin az bir kesiminin yurda dönüş yaptığına dikkat çekildi. Gerekli düzenlemeler yapılamadığı için ciddi bir beyin göçü kaybı olduğunun altı çizildi.
Hedefin ortaya konduğu 2006 yılından bu yana açılan kontenjan ilanlarına yeterli başvurunun sağlanamadığı için projenin akamete uğradığı anlatılan NOS raporunda, ?Mevcut hali ile bu program nitelikten ziyade niceliğe odaklanmış gibi görünmektedir. Nitelik konusunun hali hazırda yurt dışında öğrenim görme imkânı sağlanarak çözüldüğü düşünülüyor olabilir. Ancak, çalışma alanı ve disiplinler üzerine ihtiyaç analizinin iyi bir şekilde yapılmadan öğrencilerin yurtdışına gönderilmesi, adayların burs kazandığı alanlar ile dönmeleri planlanan üniversitelerin altyapısının uymaması ya da adayların ilgili üniversitenin ve Türkiye'nin ihtiyaçları hakkında yeterince bilgilendirilmemelerine yol açmaktadır.? denildi.
BURS KAZANANLAR MAĞDURİYET YAŞIYOR
Bursiyerlerin MEB'den yurt dışı eğitim bursunu kazandıkları andan itibaren resmi işlemlerden kaynaklanan sorunların yanı sıra, gittikleri ülkelerdeki Eğitim Müşavirlikleri ve Ataşeliklerinin yeterince koordine olmamasından kaynaklanan nedenlerle ciddi maddi sıkıntılar ve mağduriyet yaşadıkları belirtilen raporda, bürokratik gecikmeler ve beraberinde gelen aksaklıklardan dolayı akademik mağduriyet, ders geçmeme gibi ciddi sorunlarla boğuştukları anlatıldı.
Bursiyerlere yapılan ödemelerin, burs eş değerinde kitap, kırtasiye gibi giderleri karşılamadığı, Türkiye'ye geliş gidiş ulaşım sınırlamaları gibi sorunlar ile evli bursiyerlerin giderleri ile gidilen ülkedeki kent farklılıklarının da mağduriyetleri artırdığı da raporda not edildi.
MEB bursiyerlerinin, sağlık, sosyal güvenlik ve özlük hakları kaybı gibi ciddi sorunlarının da olduğu hatırlatılan NOS raporunda, evli bursiyerlerin eş ve çocuklarının bu nedenlerden dolayı mağduriyet yaşadıklarına dikkat çekildi.
Raporda, Cumhuriyet tarihinin en önemli akademisyen yetiştirme girişimlerinden biri olarak belirtilen ?5 Yılda 5 Bin Akademisyen' adımının daha verimli hale getirilmesi ve benzer girişimlerin daha etkili bir şekilde hayata geçirilmesi için çözüm önerileri de iletildi.
NOS'UN ÖNERİLERİNDEN BAZILARI
Alınması gereken tedbirlerle ilgili çözüm önerileri sunulan raporda, ?Öncelikle doktorasını tamamlayan bursiyerler farklı üniversitelere rastgele dağıtılmak yerine belli üniversiteler seçilerek buralarda toplanabilir ve bu üniversitelerde yurtdışı doktoralı hocalarla ortaklaşa çalışma olanakları da sağlanarak uluslararası düzeyde araştırma üniversiteleri oluşturulabilir. Bu üniversiteler seçilirken hali hazırda kadro ihtiyacı olmayan hatta kadro fazlalığı olan ve belli bir akademik kültürün yerleşmiş olduğu köklü üniversiteler yerine Anadolu'nun farklı bölgelerinde yeni kurulmuş üniversitelere öncelik verilmesi ise bir gerekliliktir.? denildi.
ÇETİNSAYA: HASSASİYETİNİZİ PAYLAŞIYORUM, İLGİLENECEĞİM
YÖK Başkanı Gökhan Çetinsaya ise burslu öğrencilerin sorunlarıyla, YÖK olarak aynı hassasiyetleri paylaştıklarını şu anki mevcut sorunlar ile Büyükelçilik Eğitim Müşavirliği ile yakından ilgileneceklerini ve durumu bizzat Türkiye'de ilgili kurum ve kuruluşlarla paylaşacaklarını söyledi. Mevcut durumda ilgili kuruluşun MEB olduğunu söyleyen Çetinsaya, hazırlanılan rapor içinde olumlu bir görüş belirterek bu raporun değerlendirileceğini ve MEB tarafından da dikkate alınması gerektiğini belirtti.
Çetinsaya, Londra Yunus Emre Kültür Merkezi'nde düzenlenen toplantıda burslu akademisyenleri dinledi. Toplantıya katılan YÖK üyeleri, mevcut gelişmelerin, bursun YÖK'e devredileceği ve bu geçiş sağlandığında pek çok sorunun kendiliğinden kalkacağını ifade etti.
YÖK üyeleri, önemli olan bu sürecin hızlandırılması ve dolayısıyla MEB yetkililerinin bu konuyu yapılacak değişikliklerle acil bir biçimde göz önüne alması gerektiğini söyledi. Toplantıda hazır bulunan Büyükelçilik Müsteşarı Orçun Başaran da, Büyükelçilik olarak acil bir biçimde yeni bir Milli Eğitim Müşaviri talep ettiklerini ve konu ile yakından ilgilendiklerini belirtti.