'Cumhuriyet bakkalı'

MUĞLA'nın Ula İlçesi'ne bağlı Akçapınar Köyü'nde 82 yaşındaki Süreyya Bodur, 'Cumhuriyet Bakkalı' adını verdiği dükkanını 68 yıldan bu yana bir gün bile kapatmadı. Bodur, "Temizliğin ne olduğunu ve gerçek medeniyeti, bölgeye 1965 yılında gelen turistlerden öğrendik" dedi.

Muğla'dan Sakar geçidini aşıp Gökova'ya inildiğinde ve Marmaris'e gitmek için sağa dönüldüğünde, şu an kullanılan duble yolun sol tarafındaki eski yol üzerinde 1945 yılından beri faaliyette bulunan Cumhuriyet Bakkalı dikkat çekiyor. 1930 yılında köylülerin ve askerlerin at arabalarıyla getirdiği taşlarla imece usulü yapılan bu yol, 1980 yılına kadar kullanıldı. 1936 yılında yolun her iki yanına dikilen okaliptüs ağaçları nedeniyle, bugün 'sevgi yolu' olarak anılan adeta bir tüneli andıran yolun sonunda Akçapınar Köyü bulunuyor. Köydeki 'Dalgıç Bodur Çay Evi' ve hemen yanındaki Cumhuriyet Bakkalı'nın, eskiden otobüslerin mola yeri olduğunu belirten Süleyman Bodur, rağmen zamana karşı direndiğini anlattı.

Dalgıç Bodur Çay Evi ve Cumhuriyet Bakkalı'nı 38 yaşında ölen babasının ardından ailece çalıştırmaya başladıklarını kaydedenSüreyya Bodur, hem rençberlik hem dalgıçlık hem de bakkallık yaptığını söyledi. 82 yıllık yaşam öyküsünde geldikleri noktayı DHA'ya anlatan Bodur, babası öldüğünde kendisinin 7 yaşında olduğunu, birkaç yıl bakkalın kiraya verildiğini belirtti. Bodur, "Sonra ben 13 yaşındayken, 1945 yılında bakkalı işletmeye başladım. 50 lira para ile oturdum buraya. Yıllar geçti. Bir süre sonra damatlarım bana yardım etmeye başladı ve çay evini onlar işletmeye başlattı" dedi.

'HERKES ÇÖPÜNÜ YERLERE ATARDI'

Gerçek medeniyeti bölgeye 1965 yılında gelmeye başlayan turistlerden öğrendiklerini dile getiren Bodur şöyle konuştu:

“Yediği yemeğin çöplerini bulunduğu yere atan, içtiği sigarayı yerde söndüren bir haldeyken, 1965 yılında köyümüze gelen turistler ile medeniyeti öğrendik. Turistler Marmaris'e kadar geldiler ve biz de gördük. Temizliği onlardan örnek aldık. Vatandaş bakkalın içinde sigara içip yere atardı. Pisliklerini herkes yere dökerdi. Çatal kaşık nedir bilmezdik ve yemek yeseler çöpünü yere atarlardı. Medeniyeti ilk alan köy Akçapınar oldu ama şimdi hepsinden geride kaldı."

'KERVANLARDAKİ DEVELERİN AĞZI BAĞLANIRDI'

Muğla ile Marmaris arasında 24 saatte bir otobüs geçtiğini de kaydeden Bodur daha sonra şunları anlattı:

"Burası Cumhuriyet yolu olarak 1930 yılında köylülerimiz ve asker yardımıyla at arabasıyla taşları çekilerek imece usulü yapıldı. Parayla çalışanlar da oldu. Bunlar arasında 4 tane de yabancı vardı ve evlenip burada iç güveyi olarak kaldılar. 1980'li yıllarda da arkadaki yeni yolu yaptılar. Sonra okaliptüs ağaçları dikildi. Yoldan geçen kervanlardaki develerin ağzı, yeni dikilen bu ağaçların filizlerini yemesinler diye bağlanırdı. Ağzı bağlanmazsa 1 lira cezası vardı. Şimdi ağaçlar yıkılıyor kimsenin aldırış ettiği yok. Eskiden otobüs buradan 24 saatte bir geçerdi. Sabah Marmaris'ten kalkan otobüs ilk Çetibeli'nde, peşinden bizim burada saat 12.00'de mola verirdi. Otobüs, yolda su kaynatmaması için burada uzun bir süre kalırdı. Güç bela Sakar geçidi aşılıp, Ula yol ayrımındaki Tenekeli Kahve'de son mola verilip yine dinlendirilen otobüs, öğleden sonra ancak Muğla'ya varırdı. Ertesi gün de Marmaris'e döner ve yine bizim burada 12.00'de mola verirdi. O zamanlar İzmir'e ulaşım yoktu. 1965 yılında İtalyanlar buraya geldiklerinde Aydın'a kadar kah atla, kah yürüyerek gittiler. Aydın'dan trene binip ancak İzmir'e vardılar" diye konuştu.