Özürlü istihdamına sıkı takip geliyor...

Türkiye İş Kurumu (İŞ-KUR) İstanbul İl Müdürü Muammer Coşkun, İstanbul'da özürlü istihdam etme yükümlülüğü bulunan 4 bin 257 işyerinin toplam 9 bin 906 özürlü açığı bulunduğunu belirterek, bu işyerlerini uyarmaya başladıklarını söyledi.

Coşkun, İş Yasası uyarınca 50 ve daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinin belli oranlarda özürlü, eski hükümlü ve terör mağdurunu çalıştırmak zorunda olduğunu, bu yükümlülüğü yerine getirmeyen işyerlerine de idari para cezası kesildiğini hatırlattı.

Coşkun, İş Yasası'nda yapılan değişiklik ve Kabahatler Kanunu'nun idari para cezası yazma görevini, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığı'ndan alarak bu yılın Temmuz ayından itibaren İŞ-KUR il müdürlüklerine verdiğini söyledi.

İstanbul'da Kasım ayı itibarıyla 50 ve üzerinde işçi çalıştıran 4 bin 257 işyerinin toplam 43 bin 97 özürlü, eski hükümlü ve terör mağduru çalıştırması gerektiğini belirten Coşkun, bu işyerlerinde sadece 17 bin 651 kişinin istihdam edildiğini, 25 bin 446 kişilik bir açık bulunduğunu kaydetti.

Coşkun, İstanbul'daki şube müdürlüklerinin bu konuda işyerlerini yavaş yavaş uyarmaya başladıklarını ifade ederek, ''Amacımız işvereni sıkboğaz etmek değil, özürlü, eski hükümlü ve terör mağdurlarının istihdamını sağlamak'' dedi.

İşyerlerinin istedikleri niteliklere uygun özürlüyü işe alma özgürlüğü bulunduğunu anlatan Coşkun, şöyle konuştu:
''İşveren, istediği nitelikteki işçi sayısını bize bildirir. Biz, işverenle istihdam edeceği işçi sayının asgari 3 katı özürlü ile görüştürürüz. İşyeri, görüşmeden sonra 15 gün içinde yanıt verir. Bu görüşmelerde kontenjan açığının bir bölümünü tamamlarsa, bu işyerinin iyi niyetini gösterir. Ama birtakım bahanelerle kimseyi almazsa, bu kez işyerine elimizdeki kayıtlı özürlülerin listesini göndeririz, 'liste içinden seçimini yap ve açığını kapat' deriz. 15 gün içinde yanıt vermezse, artık bu işyerine karşı ceza yazmaktan başka çare yoktur.''

ÖZÜRLÜ İSTİHDAMI
İstanbul'daki 4 bin 257 işyerinde yasa gereği 24 bin 709 özürlünün istihdam edilmesi gerektiğini bildiren Coşkun, ancak çalışan özürlü sayısının 14 bin 803, açığın ise 9 bin 906 olduğunu kaydetti.

Coşkun, İstanbul'da kuruma 2005 yılı içinde başvuran 8 bin 349 özürlüden 6 bin 355'inin işe yerleştirildiğini, halen kurumda kayıtlı bulunan ve iş bekleyen özürlü sayısının ise 9 bin olduğunu söyledi.

Muammer Coşkun, şöyle devam etti:''9 bin 906 açık ve buna rağmen 9 bin iş bekleyen olması, akıllara 'Hepsini işe yerleştir, açık kapanır, bunlar neden bekliyor?' gibi bir soru getirebilir. Kayıtlı özürlülerin yüzde 70'inin eğitim seviyeleri çok düşük ve özürlülük dereceleri çok yüksek. Bunların işe yerleştirilmesinde çok büyük sıkıntı yaşıyoruz. İşveren de çalıştırabileceği bir özürlü istiyor.
Çalışabilecek derecede, yüzde 40-70 arasında özürlülüğü olan lise seviyesinde eğitim alanların işe girememe gibi olasılığı yok. Günümüz şartlarında yasanın getirdiği bu haklarla bir lise mezunu özürlünün normal bir lise mezununa göre işe girme oranı yüzde 90 daha fazla. Ortopedik, el-kol ve az görme gibi çalışabilecek nitelikte özrü olanlardan 'iş bulamıyorum' diyenlerin yüzde 90'ı yalan söylüyor. Çünkü, şirketlerin yasal bir açığı var, çalıştırmadığı durumda bir kişi için ayda 1 milyar 71 milyon ceza ödemek zorunda. Bir de yine işe alma zorunluluğu var. Ama çalıştırdığı özürlünün maliyeti 700-800 milyon olacak. Bu nedenle kimse ceza ödemek istemiyor ve çalışabilecek nitelikteki özürlüler kolay iş buluyor.''

''ESKİ HÜKÜMLÜNÜN İŞSİZ KALMASI İMKANSIZ''
Muammer Coşkun, toplam 10 bin 320 eski hükümlü çalışması gereken 4 bin 257 işyerinde, 2 bin 771 eski hükümlü çalıştığını bildirdi.
Coşkun, kurumda sadece 1630 eski hükümlünün kaydının bulunduğunu, bunların da eğitim seviyesinin çok düşük olduğunu, bu nedenle işyerlerinin ihtiyaçlarına yanıt veremediklerini anlattı.
''İş arayan bir eski hükümlünün işsiz kalması imkansız'' diyen Coşkun, çeşitli nedenlerle eski hükümlülerin çalışmak istemediklerini, işyerlerinin de eski hükümlü çalıştırmak istemediğini anlattı.

''KURUMA KAYITLI 3 TERÖR MAĞDURU VAR''
İçişleri Bakanlığı'nın uygulaması ile askerde mağdur olanların memur kadrolarına kaydırıldığını belirten Coşkun, bu nedenle terör mağdurunun kuruma başvurmadığını söyledi.

Kurumda 3 terör mağdurunun kaydının bulunduğunu ifade eden Coşkun, İstanbul'daki 4 bin 257 işyerinde çalıştırılması gereken terör mağduru sayısı 8 bin 68 iken çalışan sayısının 77 olduğunu bildirdi.

Özel şirketlerin yanı sıra kamunun da özürlü, eski hükümlü ve terör mağduru çalıştırma zorunluluğu bulunduğunu belirten Coşkun, ''Kamuda istihdam edilen özürlü sayısı 14 bin 803, açık 480. Çalışan eski hükümlü sayısı 622, açık 494'' dedi.

HER İŞÇİ İÇİN 1 MİLYAR 71 MİLYON LİRA CEZA
Coşkun, işyerlerinin, çalıştırmadıkları her özürlü, eski hükümlü ve terör mağduru için aylık 2004 yılı için 963 milyon 750 bin lira, 2005 yılı için de 1 milyar 71 milyon lira idari para cezası ile karşı karşıya bulunduklarını söyledi.

Kabahatler Kanunu uyarınca şirketlerin son 2 yıllık döneminin inceleneceğini ve buna göre ceza kesileceğini belirten Coşkun, ödenen cezaların İŞ-KUR'un hesabına aktarıldığını ve bu paraların özürlü ve eski hükümlülerin mesleğe hazırlanması gibi projelerde kullanıldığını bildirdi.

İşverenlerin ''İŞ-KUR üzerimize çok geliyor'' demesine gerek olmadığını belirten Coşkun, ''Hiçbir işyerine 'Eski hükümlü ve terör mağduru çalıştırmıyor' diye ceza kesmem. Çünkü işyerine istediği eski hükümlüyü veya terör mağdurunu gönderemiyorum'' dedi.