Terbiye Kurulu'nun yetkilerine tırpan

AYŞEGÜL KAHVECİOĞLU Ankara

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), dersanelerin kapatılarak özel okula dönüştürülmesi ile ilgili yasa taslağı çalışmasında, 652 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile yasalaşan Teşkilat Yasası'nda da değişiklik planladı. Buna göre 1930 yılından bu yana ders kitaplarının eğitim ve öğretime uygun olup olmadığına karar veren Talim Terbiye Kurulu'nun görev tanımı daraltılacak.

Yapılması planlanan değişikliğe göre, eğitim ve öğretim plan ve programları, ders kitapları, yardımcı ders kitapları ve öğretmen kılavuz kitapları başta olmak üzere her türlü eğitim araç ve gerecini eğitim ve öğretime uygunluk bakımından inceleyen Talim ve Terbiye Kurulu bir karar organı olmaktan çıkarılacak. Kurul, yalnızca bilimsel danışma ve inceleme organı haline getirilecek.

'Çiftbaşlılık yaratıyor'

Kurulun onay makamı olmaktan çıkarılmasının yasa çalışmasındaki gerekçeleri ise dikkat çekti. Maddenin gerekçesinde, "Talim ve Terbiye Kurulu'nun MEB çatısı altında bir karar organı olarak öngörülmesi, bakanlıkların teşkilat yapılarına ilişkin genel esasları düzenleyen 3046 sayılı kanunun felsefesine ve bu doğrultuda inşa edilen MEB hiyerarşisine ters bir durumdur" denildi. Gerekçede, "Şirketlerde karar organı kurul formunda oluşturulurken bakanlıklarda kanunla verilen karar alma yetkileri bakan, müsteşar ve yetki devri yoluyla alt hiyerarşik kademeler tarafından kullanılır. Hal böyle iken bakanlık hiyerarşisinde, bakana bağlı bir kurulun karar organı olarak tasarlanması, bakanlıkta iki başlılık adeta fiilen iki müsteşarlı (idari müsteşar-teknik müsteşar) bir yapı ortaya çıkarmakta, bu ise bakanlığın işleyişinde muhtelif sorunlar doğurmaktadır" ifadeleri kullanıldı.

'Demokratikleşme adımı'

Gerekçede son olarak şu tespitlere yer verildi: "Kurulduğu dönem ve kuruluş amacı dikkate alındığında Talim ve Terbiye Kurulu esasen eğitim alanında faaliyet gösteren bir vesayet kurumu niteliğindedir. Talim ve Terbiye Kurulu'nun bu yapıdan çıkarılması, devlet yönetiminde sivilleşme ve demokratikleşme adımlarının bir devamı olarak görülmektedir."

Düzenleme yasalaşırsa, bundan böyle Talim ve Terbiye Kurulu, yalnızca genel müdürlükler tarafından hazırlanan ders kitapları ve eğitim araç ve gereçleri ile ilgili görüşünü sunacak. Bu durumda daha önce üniversitelerin öğretim üyeleri tarafından incelenerek onaylanan ilkokul, ortaokul ve lise kitaplarının, bundan sonra bakanın onayından geçmesi yeterli olacak.

'Arkasında rant var'

Eğitim-Sen Başkanı Ünsal Yıldız konuya ilişkin olarak şu değerlendirmelerde bulundu:

"Yaklaşık 2 yıldır Talim Terbiye ile ilgili atılan adımlara baktığımız zaman MEB'in kendi kurullarını dağıttığını ve dışarıdan hizmet alımına gittiğini görüyoruz. Örneğin bakanlık kendi kitabını kendi basabileceği halde, dışarıda bastırıyor artık. Burada trilyonlarca liralık kaynak söz konusu. Ders kitaplarının basılabilmesine olanak veren izin şimdiye kadar işin ehlindeydi. Bundan sonra ne olacak? Burada bakana imza yetkisi verilmesinin altında muazzam bir rant ilişkisi yatıyor olabilir. Çünkü son dönemde ders kitaplarının basım ve dağıtımında iktidara yakın çevrelerin etkin olduğunu biliyoruz. Bu son atılacak adımla, bakanlığın giderek merkezileşme ve kendisini her alanda güçlendirme çabasını görüyoruz."