Pepe: Belediyeler festivalleri iptal etsin, atık su sistemini yapsın

Çevre ve Orman Bakanı Osman Pepe, Türkiye'nin her yerinde yeraltı sularına, jeotermal ve termal kaynaklara karşı alabildiğine bilinçli bir tüketme olduğunu belirterek, ''Türkiye'nin sanayileşmiş en büyük illerinden birisinde, bir şirket, o boşalttığı suyun yerine bir taraftan da tehlikeli atık sularını basıyor. Bu konuda ülkesini seven herkesin hassas olması gerekir'' dedi.

İstanbul Çevre ve Orman İl Müdürlüğü, Büyükşehir Belediyesi Katı Atık Yönetimi Şube Müdürlüğü, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Atık Maddeleri Değerlendirme Sanayi ve Ticaret A.Ş'nin (İSTAÇ) işbirliğiyle düzenlenen ''İstanbul Tıbbi Atık Sempozyumu''nun açılışında konuşan Pepe, günde hasta başına 2 kilogram tıbbi atık, yine günde kişi başına 1 kilogramdan daha fazla olmak üzere yılda 35 milyon ton evsel atık üretildiğini belirtti.

Türkiye'deki tıbbi atıkların çok önemli bir kısmının evsel atıklarla birlikte gömüldüğünü kaydeden Pepe, şöyle konuştu:

''Teknolojinin geliştiği günümüzde tıbbi atıkların bertaraf edilmesi mümkün. Artık bunları yakma tesisleri var. Bunlar çok pahalı mı, çok pahalı değil. Peki kaç ilde, hastanede, belediyede var, pek çoğunda var. Ama pek çoğu çalıştırmıyor, kullanmıyor.

Burada temel sorun eğitimdir. Duyarlılık denilen şey Almanya, Fransa gibi dünyanın gelişmiş ülkelerinde var da bizde niye yok veya niye yeterince gelişmemiş? Bu, küresel ölçekteki tehlikelerin ulusal ölçekteki nedenine dair kafamızda birtakım modellerin gelişmediğinin neticesidir.'' Çıkarılan yönetmeliği uygulayacakların birbiri ardı sıra işlememesi durumunda bu konudaki kaygıların birkaç kişinin derdi ve tasası olmaktan öteye geçemeyeceğini ifade eden Pepe, Türkiye'de 16 büyükşehir belediyesinin önemli bir kısmının atık su tesisi bulunmadığını söyledi.

Ülkede 3225 belediye bulunduğunu anlatan Pepe, ''Siyasi endişelerle 2 ağaç gövdesi gördükleri yeri belediye yapmışlar. 1000 nüfusu olmayan yerleri ilçe yapmışlar. Biz de diyoruz ki böyle belediye anlayışı ile Türkiye'nin modernleşmesini ve şehirleşmesini temin etmemiz mümkün değil. 'Nüfusu 2000 altındaki belediyeleri kaldıralım' deyince kıyamet kopuyor'' diye konuştu.

Türkiye'deki organize sanayi bölgelerinin atık su ve katı atık bertaraf tesislerinin bulunmadığını belirten Pepe, bunun çok maliyetli bir iş olmadığını, fabrikaların bu tesisleri kurmak için en fazla 50 bin doları vermekten imtina ettiklerini söyledi.

'İPE UN SERİYORLAR'

Belediyelerin çöpleri hemen anayolun üzerine, büyük bir nehrin kenarına, şehrin ya da turizm alanlarının yanı başına döktüğünü anlatan Pepe, şöyle devam etti:

''Bu belediyenin dozeri var mı, var. O belediye o dozerle birlikte meskun alanın dışında bir yerde diğer kamu kurum ve kuruluşlarının dozerleriyle birlikte çalıştırsa, altına bir metre yüksekliğinde kil serse, üzerine çöpleri dökse, sonra da üzerini örtse, bu çok basit. Bunun için trilyonlara, dış krediye ihtiyaç yok. Bunun için akla ve izana ihtiyaç var. İnsanların geleceğine saygıya ihtiyaç var. Ama belediyeler senede 10 festival yapıyorlar. Bunun için sponsorlar buluyor, Türkiye'nin en pahalı şarkıcılarından bir tanesine 50 bin dolar veriyorlar. Ona para var. Bu festivallerden iki tanesini iptal et, bu işi yap.

Biz bakanlık olarak Türkiye'de bir seferberlik başlattık. Ama çöple, atık su veya katı atıkla ilgili çalışma yapmak yasalara göre bizim işimiz değil, belediyenin işi. Biz 'Yer tahsisinde yeri verelim. Her türlü desteği verelim' diyoruz ama maalesef istediğimiz şekilde bizim bu çalışmamıza ortak olmuyor. İpe un seriyorlar.

Tuzla'da insanlık suçu televizyon ekranlarına, gazete manşetlerine konu olduğunda 'eyvah, eyvah, ne oldu' deyip herkes saçını başını yoluyor. Olaylar Tuzla'daki bir yüzkarası tablodan ibaret olsa, onu birkaç saat içinde alır götürür bertaraf ederiz. Öyle de olacak zaten. Arkadaşlarımız bu konu ile ilgili çalışmalarını sürdürüyor. Ama bu konuda hep birlikte olmamız lazım. Sorumluluğumuzun ortak olduğunu fark etmemiz lazım. O zaman iş kolaylaşır.''

'MEDYAYA BÜYÜK GÖREV DÜŞÜYOR'

Türkiye'deki çevre sorunların çözümünün dünyanın gelişmiş ülkelerinden daha kolay olduğunu, çünkü Türkiye'nin sanayileşmesini tam olarak tamamlayamadığını belirten Pepe, ''Ama vurdumduymazlığın sürmesi halinde bozulmanın şiddeti artıyor'' dedi.

Pepe, ülkede çevre ile ilgili duyarlılığın artmasında medyaya büyük görevler düştüğünü ifade ederek, Türkiye'de çevre ile ilgili söz söylemenin çok zor olduğunu, bunun için para ve kamuoyu desteği bulamadıklarını söyledi. Çevrenin, daha çok küçük salonlarda entelektüellerin tartıştığı bir konu olduğunu belirten Pepe, bu konunun salonlardan dışarı taşması gerektiğini dile getirdi.

'ÇEVRE İNSANLIĞIN ORTAK GELECEĞİ'

Tehlikeli atıkların Tuzla'da olduğu gibi ya toprağa gömüldüğünü ya da yeraltı sularının yerine boşaltıldığını anlatan Pepe, şöyle konuştu:

''Tuzla'da bu fabrika alanı dışında olduğu için tespit edildi. Bir de fabrikaların geniş alanları vardır, onları alanların içine gömerler.

Bir kısmı yeraltı sularını çok vahşi bir şekilde tüketiyor. Trakya'daki organize sanayi bölgelerindeki yeraltı su seviyesi 15 sene önce neredeydi, bugün nerede? 150 metreden 450 metreye indi. Burada bir alarm var. Sadece Trakya'da değil, Türkiye'nin her yerinde yeraltı sularına, jeotermal, termal kaynaklara karşı alabildiğine bilinçli bir tüketme var. Dünyada hiçbir şey sonsuz değildir. Türkiye'nin sanayileşmiş en büyük illerinden birisinde bir şirket o boşalttığı suyun yerine bir taraftan da tehlikeli atık sularını basıyor.'' Bu konuda belediye başkanlarının, kaymakamların, valilerin, ülkesini seven herkesin hassas olması gerektiğini vurgulayan Bakan Pepe, ''Böyle olsaydı, Tuzla'da bu cenazeyi neden buraya gömüyorsun diye sorarlardı. Ama soran olmadı'' dedi.

Çevrenin bütün insanlığın ortak geleceği olduğuna işaret eden Pepe, Türkiye'nin su havzalarının tehdit altında olduğunu söyledi.

Pepe, İstanbul'un sağlıklı su kaynaklarının sanayinin tehdidi altında olduğunu ifade ederek, İstanbul'da bir sitenin kanalizasyonunun, büyükşehirin içme suyunun kullanıldığı bir göle aktığını bildiğini kaydetti.