Meclis raporu: Dilovası'nda 2 mahalle boşaltılsın
TBMM Dilovası Araştırma Komisyonunun taslak raporunda, Organize Sanayi Bölgesi (OSB) içindeki Yeni Yıldız Mahallesi ile Fatih Mahallesi'nin boşaltılması önerildi.
Raporda, ''Bu mahallelerin kamulaştırma çalışması bir an önce tamamlanmalıdır. Sanayicilerin, çevre kirliliğinin giderilmesindeki duyarlılıklarının göstergesi olarak, kamulaştırma maliyetinin Dilovası OSB yönetimcinde karşılanması uygun olacaktır'' denildi.
Gebze'nin Dilovası beldesindeki sanayi atıklarının çevre ve insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerinin araştırılması amacıyla kurulan Meclis Araştırma Komisyonu, çalışmalarının büyük bölümünü tamamlayarak, taslak rapor hazırladı.
Sorunların ve çözüm önerilerinin sıralandığı raporda, çevresel kirleticiler göz önüne alındığında, Dilovası'nda öncelikli müdahale edilmesi gereken bir halk sağlığı sorunu olabileceği uyarısında bulunuldu.
Rapora göre, Dilovası'nda kanserden kaynaklı ölümler, Türkiye ortalamasından 2.6; dünyadakinden ise 2.7 kat daha fazla görülüyor.
Dilovası'nda kansere bağlı ölümler içindeki akciğer ve mide kanseri ölüm oranları, dünyadakinin 2.6 katı, prostat kanserinde ölüm oranları ise 3.2 katı.
Dilovası'nda 10 yıl ve daha uzun süre yaşayanlarda kanser nedeniyle ölme riski, 10 yıldan az yaşayanlara göre 4.4 kat daha fazla.
Raporda, bölgenin tıbbi afet bölgesi olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği konusunda karar verilmesi istendi.
Kocaeli'nde kanser aktif kayıt sistemine bir an önce başlanılması gerektiği belirtilen raporda, ''Bölgedeki kanser vakalarındaki artışın, başta yoğun hava kirliliği olmak üzere, diğer çevre sorunlarından kaynaklanabileceği düşünülmektedir. Dilovası'ndaki fabrikaların önemli bir kısmının üretim ve girdilerinde kanserojen maddeler kullanıldığı da bilinmektedir'' denildi.
Raporda, Dilovası'nda sağlık kayıtlarının düzenli ve kapsamlı tutulması, sağlık kuruluşlarının niteliklerinin artırılması, bölgede yaşayanlarda biyo izleme yapılması önerildi.
'KAPASİTE TALEPLERİ SINIRLANDIRILMALI'
Dilovası'nda yeni sanayi tesisi kurulması; mevcut tesislerin kapasite artırma taleplerinin dikkatle değerlendirilmesi ve mümkün olduğu ölçüde sınırlandırılması istendi.
Raporda yer alan çözüm önerilerinden bazıları şöyle:
''Dilovası OSB içinde kalmasına rağmen, imar planında yerleşim alanı olarak lekelenmiş Yeni Yıldız Mahallesi ile imar planında orman ve 2B kapsamındaki orman alanında yerleşik Fatih Mahallesi'nin boşaltılması gerekmektedir.
Kocaeli Valiliği İl Planlama ve Koordinasyon Müdürlüğünün öncülüğünde Yeni Yıldız Mahallesi ve Fatih Mahallesi kamulaştırma çalışması bir an önce tamamlanmalıdır. Sanayicilerin, çevre kirliliğinin giderilmesindeki duyarlılıklarının bir göstergesi olarak, kamulaştırma maliyeti Dilovası OSB yönetimcinde karşılanması uygun olacaktır.
Dilovası'nda faaliyet gösteren fabrikaların endüstriyel atıklarının önemli bir kısmının endüstriyel nitelikli tehlikeli atık olduğu, bu tür atık üreten sanayicilerin tehlikeli atıklarını bertaraf etmede genellikle çevre kirliliğinin önlenebilmesi açısından duyarlı davranmadıkları tespit edilmiştir.
Çevre ve Orman Bakanlığınca yürütülen etüt çalışmaları sonucu, ülke genelinde 5 adet tehlikeli atık yakma ve depolama tesisinin kurulmasının yeterli ve ekonomik olacağı, bu bağlamda Marmara Bölgesinde biri Trakya diğeri ise Anadolu yakasında olmak üzere 2 adet tehlikeli atık yakma ve depolama tesisi öngörülmüştür.''
'TİTİZLİK GÖSTERMEMEKTE'
Bölgede yapılan incelemelerde, bazı fabrikaların arıtma sistemlerinin olduğu, ancak bunların yetersiz ya da çalıştırılmadığının gözlemlendiği belirtilerek, ''Bazı işletmeler genelde arıtma tesislerinin inşası ve işletilmesini külfet olarak görmekte ve bu tesislerin çalıştırılması hususunda isteksiz davranmakta, titizlik göstermemektedir'' denildi.
Komisyonun bölgedeki incelemelerinde, sanayici ve halkın çevre konusunda yeterince bilinçli olmadığının tespit edildiği belirtilerek, eğitim seminerleri düzenlenmesi de istendi.