İşte Türkiye'nin hava kirliliği haritası

Mithat Yurdakul

Kış ayları yaklaşırken, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı da hava kirliliği ile ilgili çalışmalarını yoğunlaştırdı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Müsteşarı Mustafa Öztürk'ün Milliyet'e anlattığı sisteme göre il çevre müdürleri internetten de yayımlanan verileri anlık olarak görüp kirlilik kaynağını ortadan kaldırmak için harekete geçiyor.

Sisteme cuma akşamı itibarıyla düşen verilere göre İstanbul Ümraniye "orta", Beşiktaş "iyi" hava kalitesinde görünüyor. Ankara ise hava kalitesi bakımından, "hassas" bölgeleriyle dikkat çekiyor. Öztürk, "Mesela afyonkarahisar'daki değer, partikül madde bakımından sınırın ötesinde. Keşan'da partikül madde 119 mikrogram/metreküp. Partikül 2.5 (PM 2.5) dediğimiz madde solunum yoluyla ciğerlerimize kadar giriyor" dedi.

Kirlilik uyarıları yapıyor

Geçen yıl yayına başlayan www.havaizleme.gov.tr sitesinde de paylaşılan, cuma günü akşam itibarıyla verilere göre Türkiye hava kirliliğinde uyarı veriyor. Verilere bakıldığında İstanbul Ümraniye "orta", Beşiktaş "iyi", Kandilli "orta", Kadıköy "iyi", Sarıyer "iyi" hava kalitesinde görünüyor. Başakşehir, Eserler ve Aksaray'dan ise, "teknik arıza" nedeniyle veri alınamıyor. Ankara ise hava kalitesi bakımından "hassas" bölgeleriyle dikkat çekiyor. Demetevler, Keçiören, Kayaş, dikmen, Sıhhiye ve Cebeci, Ankara'nın bazı "hassas" bölgeleri. Ankara'nın en temiz yeri ise Mogan Gölü civarı. İzmir'de ise Şirinyer ve Alsancak "hassas", Güzelyalı ve Alsancak "orta" hava kalitesine sahip yerler. Karşıyaka ise temiz bir tavaya sahip.

Cuma akşamı verilerine göre Afyonkarahisar ise Türkiye'nin "sağlıksız" hava kalitesine sahip tek kenti. Yine aynı dönem verilerine göre Türkiye'de "kötü" ve "tehlikeli" hava kalitesine sahip yerleşim yeri bulunmuyor. Sistemle, belli bölgedeki bir ölçüm istasyonundan aylık ya da yıllık veri de alınabiliyor, saatlik olarak havadaki zararlı madde oranları tespit edilebiliyor.

'Yılda 3.5 milyon kişi ölüyor'

Öztürk, sistemle ilgili şunları söyledi: "Merkezden bütün bu bilgileri, Türkiye'nin hava kalitesini anında görüyoruz. İnsanların nasıl içme suyu en demokratik hakkıysa, yaşam hakkı nasıl en demokratik hakkıysa, soluduğu havanın da temiz olması ve onu bilmesi en demokratik hakkıdır. Soluduğu havayla ilgili sorunları da çözmek zorundayız diyoruz. Bu bilgileri anlık ona veriyoruz ki vatandaş da bunu takip etsin. Burada hiçbir filtrasyon yok. Anında bütün değerleri kamuoyu ve illerimizde paylaşıyoruz. O illerle ilgili 'kötü', 'tehlikeli' alana geçince onu idarecimiz de kolay değerlendirsin. Onun için orayla ilgili değeri il müdürüm de alıyor. Ona göre gerekli çalışmasını yapmak zorunda. Burada herkes müdahale edebilir. Bunu böyle yayımlamamızın bir tane amacı var. Herkes bu konuda katkı vermeli. Yılda 3.5 milyon insan dış hava kirliliğinden dünyada ölüyor."

'Ciğerlerimize kadar giriyor'

Hava kirliliği konusundaki sınırdaki kentlere dikkati çeken Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Müsteşarı Mustafa Öztürk, "Mesela Afyonkarahisar'daki değer, partikül madde bakımından sınırın ötesinde. Karşıma Edirne Keşan geliyor.

Keşan değerinde de partikül değil bu sefer kükürtdioksitten sınır değerinin üzerinde. Keşan'da partikül madde 119 mikrogram/metreküp. Partikül 2.5 (PM 2.5) dediğimiz madde solunum yoluyla ciğerlerimize kadar giriyor" dedi.

Öztürk, "Türkiye'nin havası şu anda 1-2 nokta hariç iyi. İnşallah bu kış da böyle gider. Herkes bu sistemi bilsin kullansın. Eleştirilerini, yorumlarını yapalım ve birlikte daha temiz hava soluyalım" diye konuştu.