Terör saldırıları tarihi dokuya zarar veriyor

UNESCO Dünya Miras Listesi'ne kaydedilen Diyarbakır Surları'nın bulunduğu Sur ilçesinde terör örgütü PKK mensuplarının saldırıları tarihi dokuyu yok ediyor.

Atılım Üniversitesi İşletme Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Savaş Zafer Şahin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Diyarbakır Surları'nın tarihi öneminin dünya kamuoyunca bilindiğini belirtti.

UNESCO'nun bir bölgeyi Dünya Miras Listesi'ne aldıktan sonra ortaya çıkan tehlikelere karşı ilk olarak alana uluslararası gözlemci heyetleri gönderdiğini söyledi. Şahin, raporlar doğrultusunda, alanın zarar görme ihtimalinin yüksek olması durumunda "Tehlike Altındaki Miras Listesi"ne alınmasının değerlendirdiğini ifade etti.

Şahin, "Şu anda Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçeleri ile ilgili olarak henüz böyle bir şey gündeme gelmiş değil. Bu nedenle UNESCO'nun konuya ilişkin ne tür bir görüşünün olduğunu söylemek güç. Bu durumla ilgili UNESCO'ya resmi veya gayri resmi olmayan yollardan raporların iletilmesi gerekir" diye konuştu.

Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçeleri'nin Türkiye'deki diğer Dünya Miras Listesi'ndeki alanlardan çok daha hızlı şekilde listeye girdiğine dikkati çeken Şahin şunları ifade etti:

"Burada yönetim planı gibi yapılması gereken birçok çalışma vardı. Bunlar olması gerektiğinden çok daha hızlı bir şekilde yapıldı. Alınan kararda 'siyasi ölçütlerin' de etkili olduğu yorumları yapıldı. Zaten bölgede devam eden terör olayları vardı. UNESCO'nun bu kadar hızlı davranması, bunların yeterince dikkate alınmadığını da gündeme getiriyor. UNESCO, Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçeleri'ni listeye alarak bu yaşanan terör olaylarının ortadan kalkmasına katkıda bulunmak istedi. 'Burası Dünya Miras Listesi'ne girerse göz önünde olacak, göz önünde olacağı içinde bu tür zarar verme süreçleri azalır' diye yorumlar yapılmış olabilir."

Terör saldırının bölge turizmine yansımaları konusunda da iki tarihi alanın UNESCO Dünya Miras Listesi'ne alınmasıyla Diyarbakır'a uluslararası bir dikkatin çekildiğini söyleyen Şahin, kentte bir değer olduğunun dünya kamuoyunca öğrenildiğini ifade etti.

Şahin, "Ancak kararın ardından hemen sonra zarar görmesi, 'Girdi, girer girmez de zarar görmeye başladı' şeklinde intibaya neden olacaktır. Terör olayları, bölgenin geleceğe yönelik turist potansiyelinin kaybedilmesine neden olabilir" değerlendirmesinde bulundu.

Yereldeki aktörlerin bir farkındalık sorunu bulunduğunu vurgulayan Şahin, "Diyarbakır'daki yerel aktörlerin ne kadarı Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçeleri'nin Dünya Miras alanı olduğunun farkında? Bunun çok düşük olduğu kanaatindeyim" dedi.

- "Bu kentin hafızası gidiyor"

Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Vahap Coşkun da Diyarbakır Surları'nın ve Hevsel Bahçeleri'nin UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne alınması aşamasında ilde çok ciddi bir hareketlilik yaşandığını, tüm STK ve yerel yönetimin bu konuda seferber olduğunu anımsattı.

Coşkun, iki tarihi mekanın Dünya Miras Listesi'ne girmesinin bölgeye getireceği ekonomik ve kentin tanıtımına yapacağı katkı nedeniyle toplumda olumlu havanın oluştuğunu belirterek, "Kentin dokusu olarak görülen tarihi Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçeleri harap ve tahrip ediliyor. Bu kentin hafızası gidiyor, kent insanının anlamlar atfettiği değerlerin birer birer tahrip ediliyor" sözlerine yer verdi.

- Fatih Camisi sit alanında yer alıyor

Diyarbakır'da terör örgütüne yönelik operasyonların sürdüğü, sokağa çıkma yasağı uygulanan 6 mahalleden biri olan Fatihpaşa'daki Fatih Paşa (Kurşunlu) Camii sit alanında yer alıyor.

Dönemin Diyarbakır Valisi Bıyıklı Mehmet Paşa tarafından 1516-1521 yıllarında yaptırılan ve kubbelerinin kurşunla kaplı olması nedeniyle "Kurşunlu" olarak da anılan camiye teröristlerce bir süre önce de uzun namlulu silahlarla ateş açıltı. Saldırıda caminin kapısı, duvar ve camları zarar gördü.

İlçede devam eden çatışmalardan Dört Ayaklı Minare, Hazreti Süleyman, Arap Şeyh ve Hasırlı camileri, Surp Giragos Kilisesi, Ermeni Katolik Kilisesi de etkilendi.