Maliye - üniversite kavgası çıktı. Rektörler ödenek blokajına tepki gösterdi

Parasız bilim yapılamaz, dersliklerin çatısı akıyor

Maliye'nin, bütçe hedeflerini tutturmak için bazı ödeneklere blokaj koyma uygulaması üniversiteleri de kapsadı. Son üç aylık bütçe ödeneklerini kullanamayan üniversitelerden bazılarına hacizler gelmeye başladı

Maliye'nin bütçe ve faiz dışı fazla hedefini tutturmak için bazı ödeneklere uyguladığı blokajlar üniversiteleri de kapsayınca, rektörler tepki gösterdi. Bazı rektörler üniversitelerin ezildiğini, Türkiye'deki bütün üniversitelerin bütçe toplamının, dünyanın ilk 500 üniversitesinden sadece birinin bütçesi kadar olmasına karşın kesintiye gidilmesinin, iktidarın eğitime gerçekte önem vermediğinin göstergesi olduğunu söyledi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Rektörü Ural Akbulut, öğrencilerin harçları ve yurt gelirlerinden oluşan üniversite kaynaklarının da dondurulduğunu söyledi. Ankara Üniversitesi Rektörü Nusret Aras, çatısı akan dersliklerde eğitim yapmaya çalıştıklarını, hacizler geldiğini belirtti. Aras, "Sonra bize neden bilimde ileriye gitmiyorsunuz diye soruluyor. Bilim parasız yapılmıyor" dedi.

19 Mayıs Üniversitesi Rektörü Ferit Bernay, Maliye'nin kararına göre, son üç aylık ödenek dilimlerinin kullanılamadığını belirtti. Bernay, "Hep istediğimiz mali özerkliğin üniversiteler için ne kadar önemli olduğu ortaya çıktı. Bunu, eğitime yeterli hassasiyetin olmamasına bağlıyorum" diye konuştu.

2006 yılında yükseköğretim hizmetleri için bütçeden 4 milyar 704 milyon YTL tutarında ödenek ayrıldı. Ocak-Ekim döneminde harcanan tutar 3 milyar 871 milyon YTL oldu. 2006 yılı ödeneği geçen yılın başlangıç ödeneği olan 5 milyar 146 milyon YTL'nin altında belirlenmişti. Ancak geçen yıl da harcamalar ödeneğin altında, 3 milyar 871 milyon düzeyinde tutulmuştu.

Enflasyonun bu yıl yüzde 10'a yakın gerçekleşmesi beklenirken 2007 yılı bütçesinde yüzde 4 artış öngörüldü.

ODTÜ Rektörü Ural Akbulut

'Ek ödenek isterken, kesintiyle karşılaştık'

"2006'da bütçe ciddi artış göstermemişti. Zaten zor durumdaydık. Yaptığımız projeler için Maliye Bakanlığı ve Devlet Planlama Teşkilatı'ndan ek ödenek istiyorduk. Bu durumdayken bir de bütçe kesintisiyle karşılaştık. Bu, yaptığımız çok önemli projeleri negatif yönde etkiledi. Türkiye'nin geleceği için çok önemli olan araştırmalar donduruldu. Ayrıca, öğrencilerin harçları ve yurt gelirlerinden oluşan, bizim kendi yarattığımız kaynaklar da donduruldu. Bu nedenle eğitim faaliyetleri de olumsuz etkilendi. Bütün satın almalar durdu.

Akıllı strateji, kriz dönemlerinde araştırma-geliştirme ve eğitime ayrılan kaynağı artırmaktır. Örneğin Finlandiya, kriz döneminde yol köprü yapmak yerine araştırma bütçesini üç katına çıkarmıştır ve bugünkü seviyesine bu şekilde ulaşmıştır."

Anadolu Üni. Rektörü Fevzi Sürmeli:

'Maaş dışında tüm ödemeler durdu'

"1 Kasım'dan itibaren ödeneklere blokaj gelmesi üniversitede günlük yaşamı önemli ölçüde kısıtlayacak bir uygulama. Maaş ödemesi dışında tüm kalemler durduruldu. Eğitim için gerekli malzeme, bilgisayar hiçbirini alamıyoruz. Bütçe disiplini varsa, bizim de binlerce öğrencimiz var, bunların eğitimi var. Tasarruf tedbirlerinin son olarak eğitim harcamalarına uygulanması gerekir. Yetkililerin söylediği 'en büyük bütçe eğitime ayrılıyor' doğru bir ifade değil."

Ankara Üniversitesi Rektörü Nusret Aras:

'Bütçemizde yüzde 45 kesinti var, hacizler gelmeye başladı'

"Üniversitenin 2006 bütçesi, 2005'e göre yüzde 35 kısılmıştı. Son çeyrek için ayrılan ödenek de salınmayınca toplam kesinti yüzde 45'e ulaştı. Eğitim malzemesi alımları durduruldu. Daha önemlisi onarım yapamıyoruz. Çatısı akan derslikler, laboratuvarlar var. Tuvaletlerde tadilat yapılması lazım, bunları yapamıyoruz.

Bazı ihalelerin paralarını ödeyemiyoruz. Devlet malına haciz gelmez kuralı var ama yine de haciz geliyor. Hükümetler zorda kaldıklarında elbette tedbir alabilirler ama eğitimin bunun dışında tutulması lazım. Enflasyon yüzde 10 oldu, bizim 2007 bütçemizi yüzde 4 artırdılar.

Bütçelerin enflasyon kadar artırılmaması eğitimin geriye gitmesi demek. Sonra bize 'neden bilimde ileriye gitmiyorsunuz?' diye soruluyor. Bilim parasız yapılmıyor."

19 Mayıs Üni. Rektörü Ferit Bernay

'Mali özerkliğin önemi ortaya çıktı'

"Maliye Bakanlığı'nın sene başında ilan ettiği ödeme planlarına uymamasını yadırgıyorum ve doğru bulmuyorum. Maliye'nin kararına göre, üniversite için ayrılan ekim-kasım-aralık dilimlerindeki parayı kullanamayacağız. Maliye, 'son 3 ayın parasını vermeyeceğim' diyor. Bu, üniversiteye gelecek paranın durması anlamına geliyor. Hep istediğimiz mali özerkliğin üniversiteler için ne kadar önemli olduğu ortaya çıktı. Bunu, eğitime yeterli hassasiyetin olmamasına bağlıyorum. Bir rivayete göre Maliye paraların kullanımını tekrar serbest bırakabilirmiş." Dokuz Eylül Üni. Rektörü Emin Alıcı: 'Müteahhitler kapıya dayanıyor' "Bu durum bizi çok kötü etkiliyor. Müteahhitler binaları bitirmek için çok çalıştılar ama alacaklarını nasıl vereceğiz? İkide bir kapımıza dayanıyorlar. Üniversitelerin yatırım programları altüst oldu. Bu mantığı anlamıyorum. Ocak-şubat-mart diliminde bütçe açılmıyor. Son üç ayda paralar serbest bırakılmıyor. Bu ülkede 6 ay yaşanıyor. Ülke üniversitelerin sırtında gelişecek. Üniversiteler ezilmemeli. Dünyanın ilk 500 üniversitesinden bir tanesinin bütçesi Türkiye'deki bütün üniversitelerin bütçesine eşit."