50 milyar $'lık ekonomi

Yurt dışından Türkiye'ye dönük başlayan sisteme, Türk firmalarının yurt dışına verdikleri temsilcilikler de eklenince devasa bir ekonomi oluşturuyor. Geçen yıl 43 milyar dolara ulaşan sistemin bu yıl 50 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Gıda, emlak ve eğitim; franchise sisteminin yaygınlaştığı sektörlerin başında geliyor. Ancak bugün baca temizliğinden cenaze hizmetlerine, ilaçlamadan hasta bakımına kadar her sektörde franchise sistemini görmek mümkün. Çalışılacak yaklaşık 60 iş kolunun bulunduğu franchise sistemi; yılda yaklaşık 10 bin girişimciye ihtiyaç duyuyor. Sektörün geçen yıl ürettiği istihdam 200 bin kişi.

SİSTEMDE 60 BİN İŞLETME VAR

Ulusal Franchise Derneği (UFRAD)'ın bizimle paylaştığı son güncel verilere göre; Türkiye'de 60 bin işyeri bu sisteme bağlı olarak iş görüyor. Bu işyerlerinin yüzde 76'sı yerli, yüzde 24'ü ise yabancı firmaların temsilcisi olarak faaliyet gösteriyor. Türkiye'de franchise veren şirket sayısı bin 471. Bu markaların zincir içindeki oranı ise yüzde 78'i buluyor. Sistemin dışında kalarak kepenk açıp kapatan işyeri sayısı ise zincir işletmelerin yüzde 22'sine denk. Yapılan araştırmalara göre; mikro ve küçük ölçekli işletmelerin ilk yıllardaki başarısızlık oranları yüzde 35 iken, franchise sistemiyle açılan işletmelerde bu oran yüzde 5'te kalıyor.

FRANCHISE SİSTEMİNE NASIL DAHİL OLURUM?

Franchise, piyasada kabul gören bir ürün veya ürün grubunun satıldığı marka adını kullanarak işletme açmayı kolaylaştıran bir sistem olarak girişimci ve yatırımcılara önemli avantajlar sunuyor. Talip olduğunuz marka isminin bedeli lokasyona göre değişmekle birlikte ortalama 35-40 bin dolar civarında. Giriş ücreti almayan firmalar da var. Açacağınız dükkanın maliyeti de size ait. Markanın sürdürülebilirliği, reklam, elaman ihtiyacı, açacağınız yerin mimari, fizibilite ve AVM çalışmaları da marka sahibi tarafından sizin adınıza yapılıyor. Size anahtarı teslim alıp işletmek kalıyor.

Paran yoksa evini satıp yatırım yapma

Bu işlere aracılık eden bir firmanın danışmanı Murat Acer, Türkiye'de 2 bin firmanın Franchise verdiğini söyledi. Acer, Amerika'da ise bu sayının 10 binin üzerinde olduğunu belirterek, henüz yolun başında olmasına rağmen sektörün önemli bir iş kolu olarak birçok kişiye istihdam sağladığına dikkat çekti. Bayilik ile franchise yani imtiyaz vermenin birbirine karıştırıldığını söyleyen Acer, yatırımcının bilmediği bir işi bilen birine sormaktan çekinmemesi gerektiğini söyledi. Acer, "Eğer paranız yoksa sakın evinizi ve arabanızı satıp yatırım yapmayın. Zaten ev ve araba almak için yatırım yaparsınız. Hazır elinizde olanı satmayın" tavsiyesinde bulundu. Bankaların franchise kredisi verirken 6 aylık bir ticaret geçmişi aramasından yakınan Acer, yatırımcıya kolaylık sağlamak için bu sisteme bir düzenleme gelmesinin sektöre canlılık katacağını söyledi