Mortgage rüyasına vergi darbesi

Özellikle dargelirli ve ilk kez konut sahibi olacak vatandaşlar için önemli bir kazanım getiren ?vergi teşviki? Konut Finansmanı Yasası'ndan çıkarıldı. Çıkarılan madde, 100 bin YTL'ye kadar kredinin faiz ödemesinin gelir vergisi matrahından düşürülmesini sağlıyordu. Madde yasadan çıkarılmasaydı, 100 bin YTL krediyi 20 yıl vadeli olarak kullanan bir vatandaşın toplam 16 bin YTL'lik kazanımı olabilecek, aylık taksit miktarı da bin 860 YTL'den bin 75 YTL dolayına kadar gerileyebilecekti.

Yasada yapılan ayrı bir değişiklikle, Toplu Konut İdaresi'nin ?yapı kullanma izni almamış? binalarının da sistemden yararlanması öngörüldü. Böylece TOKİ'nin inşaat halindeki projeleri için de mortgage şartlarında kredi kullandırılabilecek.

MORTGAGE NELER GETİRECEK?

Tüketiciye sabit faiz ve değişken faiz olmak üzere iki seçenek sunulacak. Sabit faizi seçen tüketiciler ilk taksitte ne ödüyorsa, vade sonunda da aynı taksiti ödeyecek. Sözleşmede başlangıçta belirlenen oran her iki tarafın rızası dışında değiştirilemeyecek.

Değişken faizde ise kredi faiz oranlarının dalgalanması belli aralıkları geçerse, banka da faizini buna göre ayarlayacak. Bu seçenek kredi verenin risk yönetimini kolaylaştıracağı için daha uzun vade ve daha düşük faiz oranı seçenekleri sunulabilecek. Bu yöntemin muhtemel etkileri konusunda tüketicile bilgilendirilecek.

Bankalar sözleşme yapmadan önce müşteriye bilgi formu verecek. Bu formda faiz oranları ve ödeme tabloları ile ilgili ayrıntılı bilgiler olacak.

Hiç peşinatı olmayanlar sistemden yararlanamayacak. Peşinat tutarı da piyasa şartlarında oluşacak.

İki ay taksitini aksatan müşteriye banka bir ay süre verecek. Üçüncü ay sonunda da taksitin ödenmemesi halinde banka, ipotek ettiği evi satma hakkına sahip olacak Satıştan gelen paradan banka alacağını mahsup edecek ve kalanını müşteriye iade edecek.

Vade ve faizler piyasada belirlenecek.

Gayrimenkulle ilgili yaş, semt, kredi vadesi gibi sınırlamalar olmayacak.

Ödeme takviminin bir aşamasında borcunun kalanını kapatmak isteyenler, anapara artı yüzde 2 komisyon ödeyecek.

Kanunun yürürlüğe girmesinden önce kredi ve finansal kiralama sözleşmesi imzalayan tüketiciler, 3 ay içinde konut finansmanı kuruluşuna başvurarak sözleşmelerinin bu yasa kapsamı dışında değerlendirilmesini isteyebilecek. Bu başvuruyu yapmayanların sözleşmeleri yasaya kapsamında kabul edilecek.

Finansör kuruluşa da sorumluluk yüklenecek. Finansörler inşaatın her aşamasını denetleyecek.

Konut değeri, bir uzmanın görüşü ile belirlenecek. Uzman diplomalı ve eğitimli olacak.

Satın alınan konut vade bitimine kadar sigorta ettirilecek, harcanan emek sigortalanmış olacak.

Sadece iskan izni alan yasal konutlar bu sistemde yer alabilecek. Proje ve inşaat safhasındaki konutlar da dahil olacak.

Sisteme dayalı menkul kıymet çıkartılacak ve bunlar borsada işlem görecek. Böylece banka, finansmanını sağlayacak.

Finansal kiralama şirketleri ancak yasanın yürürlük tarihinden 6 ay sonra konut finansmanı faaliyetine girebilecek.

Konut ve ipotek finansmanı kuruluşlarınca konut finansmanı kapsamında tesis olunacak ipotek işlemleri, konutların kiracıya devri ile TOKİ'nin sattığı konutlardaki ipotek işlemlerinden harç vergisi alınmayacak.