ÖSS yerine lise bitirme ve 2 sınav: İşte YÖK'ün kafasındaki ÖSS...
YÖK, tüm lise son sınıf öğrencilerinin bitirme sınavına girmesini, ÖSS yerine de 'Temel Düzey' ile 'Ders Düzeyi' sınavlarını önerdi
Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanı Prof. Dr. Erdoğan Teziç tarafından önceki gün Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'e sunulan, "Türkiye'nin Yükseköğretim Stratejisi" raporunda, yükseköğretim sisteminin 93 üniversiteyle karmaşık bir duruma geldiği kaydedildi.
Üniversiteye giriş sistemine yeni bir model öneren YÖK, tüm lise son sınıf öğrencilerinin mutlaka, "Ortaöğretim Bitirme Sınavı"na (OBS) girmesi gerektiğini bildirdi.
Ayrıca ÖSS'nin kaldırılarak öğrencilerin üniversiteye yerleştirme öncesinde Temel Düzey Seçme Sınavı (TDSS) ile Ders Düzeyi Seçme Sınavı'na (DDSS) girmeleri öngörüldü. Buna göre TDSS'den başarılı olanlar 2 - 4 yıllık yükseköğretim programlarını, DDSS'den başarılı olanlar da tıp, mühendislik, hukuk fakültelerini tercih edebilecek.
17 üniversite ve üç sivil toplum örgütünün destek verdiği rapora siyasi partilerden hiçbir öneri gelmedi. ÖSS'nin lise eğitimini olumsuz etkilediğinin vurgulandığı raporda, "ÖSS'nin eşitsizlikleri gidermesini beklemek doğru değil. Daha iyi çözüm bulunana kadar sürdürülecek" denildi.
Yarış olmayacak
Raporda özetle şu görüşlere yer verildi:
9. sınıf sonunda yapılacak alan belirleme sınavı 8. sınıf sonundaki OKS'yle birleştirilebilir.
OBS'de başarılı olanlar sınavsız geçişle meslek yüksekokullarına (MYO) yerleşebilecek.
2 yıllık ön lisans programlarıyla bazı lisans programları için öğrenciler TDSS'ye girecek. Ortak müfredata dayalı TDSS'de baraj puanı olmayacak. Öğrenciler, TDSS puanlarına paralel olarak YÖK tarafından belirlenen MYO'lar ve bazı 4 yıllık lisans programlarına başvuracak.
Tıp, mühendislik, hukuk gibi fakültelere gidecekler de DDSS'ye girecek. DDSS haziranda dört aşamada yapılacak. Yerleştirmelerde, ders başarısı ve aşamalardaki puan kullanılacak.
Sistem, sınavı yarış olmaktan çıkaracak, dershane gereksinimini artırmayacak, sınava gireceklerin sayısını azaltacak.
YÖK Genel Kurulu, Üniversitelerarası Kurul'dan (ÜAK) gelen 11, Bakanlar Kurulu ve cumhurbaşkanınca belirlenecek 5'er üyeden oluşmalı.
YÖK'ün yetkileri sınırlanmalı, ÖSYM YÖK'ten ayrılmamalı.
Rektörün görev süresi tek dönem ve 5 yıl olmalı. Öğrenci afları sık yapılmamalı. Döner sermayeye hükümetlerin el koymasının yolları tıkanmalı.
Dershaneler eğitim kalitesini düşürüyor
YÖK raporunda diğer başlıklar şöyle:
Dershaneler ortaöğretimin kalitesini düşürmekte, öğretmenler, dershaneye ihtiyaç bırakmayacak öğretim verme iddiasını taşıyamamaktadır. ÖSS dershaneyi öne çıkarırken, yeni sistem, çoktan seçmeli soruların yanında açık uçlu soruların yer almasına imkân vermeli.
İmam hatip liseleri (İHL), liselere alternatif konumdan çıkarılarak, sadece din görevlisi yetiştiren meslek okulu şeklinde düzenlenmeli. Din görevlisi olarak atanacaklar, İHL mezunlarından değil açık öğretim ilahiyat ön lisans mezunu olmalı, İHL'lerin büyük kentlerde bulunmasına özen gösterilmelidir.
İslami simge olan türban yasağı. Mahkeme kararlarının aksi yönündeki davranışlar karşısında uygulanacak yaptırımlara katlanma sorumluluğu vardır.
İşte YÖK'ün kafasındaki ÖSS
Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK), 256 sayfalık 'Türkiye'nin Yükseköğretim Stratejisi' başlıklı raporunu, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'e sundu. 256 sayfalık raporda var olan üniversiteye ve meslek yüksekokullarına giriş sistemini 'sil baştan' değiştirecek yeni bir sınavlar silsilesi de önerildi.
Önerilen sistemin en önemli özelliği üniversiteye giriş sınavlarının 'test sistemi' yerine öğrencinin yorum da yapmasını gerektiren 'açık uçlu' sorulardan oluşması. Önerilen sistem ayrıca ortaöğrenimin sonuna gelmiş herkesin 'bitirme sınavı'ndan geçmesini öngöruyor. Sınavı geçenlere dört seçenek sunulacak:
1) Sınavsız geçişle iki yıllık meslek yüksekokuluna girmek.
2) Özel yetenekle öğrenci alan bölümler için özel yetenek sınavına başvurmak.
TDSS ve DDSS
3) Üniversitelerin iki yıllık önlisans programları için Öğrenci Temel Düzey Seçme Sınavı'na (TDSS) girmek. Bu sınav sıralama sınavı olacak, baraj puanı uygulanmayacak. Öğrenciler bu sınavın sonucuna göre iki yıllık meslek yüksekokullarıyla bazı dört yıllık lisans programlarına kayıt için başvurabilecek, ÖSYM yerleştirme yapacak.
4) Dört yıllık ve üstü lisans programları için Ders Düzeyi Seçme Sınavı'na (DDSS) girmek. Bu sınavla, üniversitelerin tıp, mühendislik, hukuk gibi iyi derecede temel donanım öngören bölümlerinde eğitim almak isteyen öğrenciler seçilecek. 'Sıralama niteliğinde ve ileri düzeyde' olacak bu sınav, haziranın ikinci yarısında, birbiri ardından gelen haftalarda dört aşamada yapılacak: Matematik, sosyal bilimler, fen bilimleri, Türkçe-yabancı dil.
Ders Düzeyi Seçme Sınavı (DDSS) sonrası yerleştirmelerde, puan türü başarısı yerine ilgili programın matematik, sosyal, fen ya da Türkçe-yabancı dil ağırlıklı olmasına bakılarak, belirlenecek derslerdeki başarı puanı esas alınacak. Örneğin tıp fakülteleri; matematik, biyoloji, kimya ve Türkçe, inşaat fakülteleri; matematik, fizik ve Türkçe, temel bilimler alanında fizik ve matematik ders başarıları esas olacak.
Seçim daha adil olacak
Öğrenci dört aşamalı Ders Düzeyi Seçme Sınavı'nın tüm aşamalarına veya bir aşamasındaki tüm derslerin sınavına girmek durumunda kalmayacak, istediği bölümün ders ağırlığına göre istediği aşamasına girebilecek.
YÖK'ün Başbakan Sezer'e sunduğu raporda önerilen yeni sistemin yararları da şöyle sıralandı:
"Yeni sınav sistemi iki-üç haftalık sınavlar zincirinden oluşması, ÖSYM'nin yükünü artırması nedeniyle ilk aşamada tepki alabilir. Ancak avantajları, bu yeni yüklere değecektir. Öğrenci zamanla yarışmak zorunda kalmayacak. Sınav daha kapsamlı ve güvenilir olacak. Böyle bir sistem içinde üniversiteler ve bölümler, hangi nitelikte öğrenci alabileceğini kendileri kararlaştırabilecek. Öğrenci daha az alandan sorumlu olacağı için dershane gereksinimi artmayacak belki de azalacak."
Rapor öğretim üyesi, idari personel, öğrenci, bürokratlar ve iş dünyasından gelen görüşler çerçevesinde hazırlandı.
milliyet/radikal