MB: Telefon görüşme ücretleri, Mart enflasyonunu yükseltecek
Merkez Bankası, Mart ayında haberleşme grubunda telefon görüşme ücreti kaynaklı fiyat artışları beklendiğini ve akaryakıt fiyatlarında son günlerde gerçekleşen artışların da Mart ayında ulaştırma grubu fiyatlarında gözleneceğini bildirdi.
Merkez Bankasının ''Şubat Ayı Fiyat Gelişmeleri'' raporuna göre, Şubat ayında tütün ürünlerinde gerçekleşen ÖTV artışı Mart ayında da tüketici fiyatları üzerinde etkili olacak.
ŞUBAT AYINDAKİ GELİŞMELER
Raporda, yıllık enflasyonun Şubat ayında yüzde 10,16'ya yükseldiği hatırlatılarak, enflasyonun ana eğilimini ölçmeye yönelik olarak hesaplanan enerji, işlenmemiş gıda ürünleri, alkollü içecekler ve tütün ürünleri ile altın hariç TÜFE göstergesinin (ÖKTG-H) yıllık artışının, yüzde 9,29 oranına yükseldiği ve son aylarda sergilediği düşüş eğiliminin kesintiye uğradığı belirtildi.
Bu gelişmede temel olarak giyim ve ayakkabı grubundaki baz etkisi ile işlenmiş gıda fiyatlarındaki hububat kaynaklı artışların belirleyici olduğu kaydedilen raporda, Şubatta mal grubu fiyatlarının yüzde 0,37, hizmet grubu fiyatları ise yüzde 0,58 arttığı, mal grubunda yıllık enflasyon yükselirken, yıllık hizmet enflasyonunun bir önceki aya kıyasla belirgin bir değişim göstermediği ifade edildi.
LOKANTA-OTEL GRUBU, SON 5 YILIN EN DÜŞÜĞÜNDE
Hizmet grubunun ana kalemlerindeki fiyat artışlarında Şubat ayında bir miktar yavaşlama görülmekle birlikte genel hizmet fiyat enflasyonunun yüksek seyrini sürdürdüğü belirtilen raporda, şu bilgiler verildi:
''Kira kalemi aylık artışı, yüzde 1,32 ile geçen yılın aynı dönemindeki artışın altında gerçekleşmiştir. Lokanta-oteller grubunda son beş yılın en düşük Şubat ayı artışı gerçekleşmiştir. Petrol fiyatlarının gecikmeli etkileriyle ulaştırma hizmetlerinin yıllık artışındaki yavaşlama eğilimi sürmüştür.
Öte yandan, eğlence-kültür, sigorta ve ev hizmetlerindeki fiyat gelişmeleri, yıllık enflasyonun yüksek seyretmesinde etkili olmuştur. Şubat ayında, enerji ve işlenmemiş gıda gruplarındaki yıllık fiyat artışları bir önceki aya kıyasla gerileyerek sırasıyla yüzde 8,70 ve yüzde 17,72 olmuştur. Enerji ve işlenmemiş gıda dışı mal fiyatlarındaki yıllık enflasyon ise tütün, işlenmiş gıda, altın, dayanıklı mal, giyim ve ayakkabı gruplarının yıllık enflasyonlarında gözlenen artışların etkisiyle Ocak ayına göre belirgin bir şekilde artarak yüzde 7,15 olarak gerçekleşmiştir.
Altın hariç dayanıklı mal grubu fiyatları Şubat ayında yüzde 0,44 oranında artmıştır. Bu gelişmede otomobil fiyatlarında yaşanan artış belirleyici olmuş, diğer dayanıklı mal fiyatlarında belirgin bir değişim gözlenmemiştir. Ancak, mobilya grubunda bir önceki yılda gözlenen oldukça yüksek oranlı gerilemenin yıllık enflasyon üzerinde oluşturduğu olumlu baz etkisinin ortadan kalkması, altın hariç dayanıklı mal grubu fiyatlarının yıllık artışının Şubat ayında önemli ölçüde yükselmesine neden olmuştur. Bu gelişme, H endeksi ile ölçülen yıllık enflasyondaki artışın bir bölümünü de açıklamaktadır.''
İŞLENMEMİŞ GIDA FİYATLARI RİSK UNSURU
Raporda, Şubat ayında işlenmemiş gıdanın yıllık enflasyonunda, geçen ay yayımlanan Para Politikası Kurulu Toplantı Özetinde dile getirilen düzeltme hareketinin kısmen gerçekleştiği belirtildi.
Söz konusu grup fiyatlarının yıllık artışının yaklaşık 3 puanlık belirgin bir gerileme gösterdiği, ancak yüzde 17,72 ile oldukça yüksek bir düzeyde kaldığı bildirilen raporda, işlenmemiş gıda ürünlerini de içinde barındıran gıda ve alkolsüz içeceklerin, yüzde 13,70 ile TÜFE içinde en yüksek yıllık fiyat artışı gözlenen harcama grubu olduğu kaydedildi.
Raporda, ''Sonuç olarak, yılın ilk iki ayındaki gelişmeler, işlenmemiş gıda fiyatlarının tüketici enflasyonu üzerinde risk unsuru olmaya devam ettiğine işaret etmektedir'' denildi.
Aralık ve Ocak aylarında artış hızında yavaşlama gözlenen işlenmiş gıda ürünleri fiyatlarının Şubat ayında yüzde 1,11 oranında yükseldiği ifade edilen raporda, söz konusu gelişmede, önceki raporlarda dile getirilen hububat üretimindeki gelişmelere bağlı olarak ekmek ve tahıllar alt grubu fiyatlarında gözlenen artışların etkili olduğunun düşünüldüğü bildirildi.
HAVA KOŞULLARI, TARIMSAL ÜRETİMİ OLUMSUZ ETKİLEYEBİLECEK
Raporda, mevsim normalleri dışında gerçekleşen hava koşullarının, tarımsal üretimi önümüzdeki dönemde de olumsuz etkileyebileceğine dikkat çekilerek, şöyle devam edildi:
''Söz konusu gelişme, daha ziyade işlenmemiş gıda fiyatlarında önemli bir risk unsuru oluşturmakla birlikte, özellikle hububat üretimine bağlı olarak işlenmiş gıda fiyatları üzerinde de etkisini sürdürebilecektir. Şubat ayının ikinci yarısında tütün ürünlerinden alınan maktu Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) tutarında gerçekleşen yükseliş sonrasında, sigara fiyatlarında yüksek oranlı artışlar gözlenmiştir. Bu gelişmenin, toplamda TÜFE üzerinde yıllık bazda yaklaşık 0,5 puanlık bir etki oluşturacağı; söz konusu etkinin 0,36 puanının Mart ayında gerçekleşeceği hesaplanmaktadır.
Giyim fiyatlarındaki mevsimsel hareketlerin zaman zaman düzensizlik göstermesi, bu grupta yıllık artışlarda oynaklıklara yol açmaktadır. Şubat ayındaki giyim ve ayakkabı grubu fiyatlarının yüzde 6,47 oranıyla bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla daha düşük bir oranda gerilemesi ve yıllık enflasyonun yüzde 1,43'e yükselmesi, ilk bakışta olumsuz bir gelişme olarak değerlendirilebilir. Ancak, 2006 yılı Aralık ayı ile birlikte başlayan kış sezonu indirimleri bir bütün olarak değerlendirildiğinde, son üç aylık birikimli indirim miktarının bir önceki yılın üzerinde olduğu dikkat çekmektedir.
Şubat ayında ulaştırma grubu fiyat endeksi, otomobil fiyatlarındaki yüzde 1,55'lik artışın etkisiyle yüzde 0,67 oranında yükselmiştir. Otomobil fiyatlarındaki artışın son iki ayda yüzde 3,21'e ulaştığı dikkat çekmektedir. Bu grupta akaryakıt fiyatları artarken, ulaştırma hizmetleri fiyatları sınırlı bir oranda gerilemiştir.
Haberleşme grubunda cep telefonu görüşme ücretlerindeki artışlar devam ederken, cep telefonu cihazı fiyatlarında azalış gözlenmiştir. Mart ayında haberleşme grubunda telefon görüşme ücreti kaynaklı yüksek fiyat artışları beklenmektedir.
Şubat ayında yüzde 0,95 oranında artış gösteren ÜFE'ye tarım ve sanayi sektörleri sırasıyla 0,36 ve 0,59 puan artırıcı yönde etki yapmışlardır. Şubat ayında ÜFE tarım fiyatlarında aylık bazda yüzde 1,98 oranında artış gözlenirken, özellikle hububat ürünleri fiyatlarındaki yüksek oranlı artışlar dikkat çekmektedir.''