İşte IMF'nin Türkiyeye yeni reçetesi

okan müderrisoğlu

IMF, seçim sonrası göreve gelecek hükümete 4 önemli konu belirledi; faiz dışı fazla, teşvikler, mortgage ve yabancı yatırımların sürmesi.

Türkiye ekonomisinin, seçim dönemini kazasız belasız atlatmasını hedefleyen IMF, seçim sonrasında iş başına gelecek hükümet için reçete yazımına da başladı. IMF Türkiye Masası, 4 önemli konu belirledi:

- Mali kural: Mevcut programın sona ereceği şubat 2008 sonrasında, mali disiplinin devamını garantiye alacak bir çapa aranıyor. Yüzde 6.5'lik faiz dışı fazlanın sürdürülmesi önerilse de bu oran esnetilirse faiz dışı harcamalara tavan konulmasında ısrar ediliyor.

- Teşvikler: Bölgelerarası gelişmişlik farkının giderilmesi, istihdam üzerindeki yüklerin azaltılması geç de olsa IMF'nin ilgi alanına girdi. Ancak IMF, vergisel teşviklere karşı çıkıyor. Bölgesel dezavantajı ortadan kaldırılması için altyapı ve yetişmiş iş gücünün özendirilmesi gerektiğini söylüyor.

- Tasarruf eğilimi: Türkiye'deki tasarruf açığının azaltılması, tasarrufyatırım dengesizliğinin giderilmesi açısından yabancı doğrudan yatırımları çeken uygun ortamın korunması IMF'nin yeni reçetesinin de önceliği.

- Mortgage: ABD'yi sarsan ve global piyasaları etkisi altına alan tutulu satış (mortgage) sürecinde Türkiye'nin ihtiyatlı gitmesi, vergisel teşviklerden kaçınması, gayrimenkul piyasasında şişkinlik yaşanmaması da IMF'nin vurgu yaptığı başlıklar.

Sosyal güvenlik ne olacak?

Seçim takviminin yarattığı riskleri gözardı etmeyen IMF, güncel olarak 4 konuya takılmış durumda:

- Sosyal Güvenlik Reformu: Çalışma Bakanı Murat Başesgioğlu, IMF'ye açıkça, seçim döneminde yapısal düzenleme yapmanın güçlüğünü, Meclis çalışmalarındaki zaman yetersizliğini anlattı. Reformun memurlar için yeniden düzenlenip temmuzda yürürlüğe girmesinden çok yeni hükümete yani 2008'e bırakılması seçeneği daha ağır basıyor.

- Harcama uyarısı: IMF yetkilileri, Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'la görüşmesinde, harcama kalitesindeki bozulmaya dikkat çekti. Unakıtan, "IMF olsa da olmasa da mali disiplin bizim 1. önceliğimiz" dedi. Ancak geçici işçilerin kadroya alınması, yaklaşan kamu toplu sözleşmeleri, sağlık harcamalarına neşter vurulamaması, turizmde KDV indirimi sözü IMF'yi kaygılandırıyor.

- Banka kredileri: Mayıs-Haziran 2006 dalgasından sonra hız kesen banka kredilerinin yeniden genişlemesi olasılığı, küresel riskler karşısında faiz riskinin nasıl yönetileceği de IMF'yi meraklandırıyor.

- KİT dengesi: Enerji KİT'lerinde ertelenen zamlar (doğalgaz, elektrik), faiz dışı fazla hedefinde KİT hesabının tutmaması temel sorunlar arasında. IMF ayrıca yerel yönetim bütçelerinin kamuoyu denetimine açılması için bastırıyor.

Tüm bu veriler ışığında, 2008'den itibaren IMF ile nasıl bir program yapılacağı, yılsonu enflasyon hedefine ulaşılmasındaki güçlüklerin aşılması, mikro reform paketi beklentisi seçime kadar askıda kalacak.