Sezer, YÖK Yasasını kısmen veto ederek Meclis'e iade etti

Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Yükseköğretim Kanunu ve Yükseköğretim Personel Kanunu'nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'u kısmen TBMM'ye iade etti.

Cumhurbaşkanlığı Basın Merkezi'nden yapılan açıklamada, ''Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından yayımlanması kısmen uygun bulunmayan, 5171 sayılı "Yükseköğretim Kanunu ve Yüksek Öğretim Personel Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun", 1., 5., 6. ve 7. maddelerinin Türkiye Büyük Millet Meclisi'nce bir kez daha görüşülmesi için, Anayasa'nın değişik 89. ve 104. maddeleri uyarınca Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı'na geri gönderilmiştir'' denildi.
Sezer, ''Yükseköğretim Kanunu ve Yüksek Öğretim Personel Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'' kısmen iade gerekçesinde, YÖK'ün 5 üyesinin Bakanlar Kurulu'nca hangi niteliklere göre seçileceğine yer verilmediğini, böylece Bakanlar Kurulu'na mutlak bir takdir yetkisi verildiğini kaydetti.

Sezer, Yasa'nın 1. maddesiyle değiştirilen 2547 sayılı Yükseköğretim Yasası'nın 6. maddesinin, YÖK'ün oluşumunu yeniden düzenleyen hükmünü anımsattı.
Cumhurbaşkanı Sezer, maddede, Yükseköğretim Kurulu'nun 5 üyesinin Bakanlar Kurulu'nca seçileceğinin belirtildiği; ancak, bu 5 üyenin hangi nitelikleri taşıyacağına ilişkin herhangi bir kurala yer verilmediğini kaydetti.

Sezer, ''Böylece, Bakanlar Kurulu, Yükseköğretim Kurulu'na üye seçme konusunda mutlak bir takdir yetkisiyle donatılmıştır'' dedi.
Anayasa'nın, ''Yükseköğretim Kurulu, üniversiteler ve Bakanlar Kurulunca seçilen ve sayıları, nitelikleri, seçilme usulleri kanunla belirlenen adaylar arasından rektörlük ve öğretim üyeliğinde başarılı hizmet yapmış profesörlere öncelik vermek sureti ile Cumhurbaşkanınca atanan üyeler ve Cumhurbaşkanınca doğrudan doğruya seçilen üyelerden kurulur'' şeklindeki 131. madde hükmünü anımsatan Sezer, Bakanlar Kurulu'nca, Yükseköğretim Kurulu'na seçilecek adayların rektörlük ve öğretim üyeliğinde başarılı hizmet yapmış profesörler arasından olması öncelikli nitelik olarak belirtildiğini, diğer niteliklerin yasayla düzenlenmesi öngörüldüğünü kaydetti.
Sezer, şöyle devam etti:''Nitekim, yürürlükteki düzenlemede, kendisine, üst düzeydeki devlet görevlileri ya da emeklileri arasından Yükseköğretim Kurulu'na üye seçme yetkisi tanınan Bakanlar Kurulu'nun bu yetkisi, seçeceği kişilerin mesleklerinde 'temayüz etmiş' olmaları koşuluna bağlanmış; ayrıca, yargıç ve savcı sınıfından olanların seçiminde ise Bakanlığın ve kendilerinin 'muvafakatlarının' alınması zorunlu kılınmıştır.

İncelenen Yasa'da, Bakanlar Kurulu'nca Yükseköğretim Kurulu'na seçilecek üye adayları için hiçbir nitelik öngörülmemiş olması Anayasa'nın 131. maddesiyle bağdaşmamaktadır. Öte yandan, akademik yaşamı planlamak, düzenlemek, yönetmek, denetlemek, yükseköğretim kurumlarındaki eğitim-öğretim ve bilimsel araştırma etkinliklerini yönlendirmek gibi önemli görevleri bulunan Yükseköğretim Kurulu'na seçilecek kişilerde kimi niteliklerin bulunması ve bunların yasa ile belirlenmesi zorunludur.

Yükseköğretim Kurulu üyesi olmak için hiçbir nitelik aranmayan ve dolayısıyla görevin gerektirdiği asgari nitelikleri taşımayan, hatta kamu görevlisi bile olmayan kişilerin politik yaklaşımlarla bu göreve atanmalarının olanaklı kılınmasının sakıncaları açıktır.

Bu nedenle, Yükseköğretim Kurulu üyeliğine, Bakanlar Kurulu'nca yapılacak üye seçiminde herhangi bir ölçütün getirilmemiş olmasında 'kamu yararı' da bulunmamaktadır.''

''GENELKURMAY TEMSİLCİSİ''
Sezer, yasanın 3. fıkrasının (d) bendinde, Yükseköğretim Kurulu'na Genelkurmay Başkanlığı'nca da bir üye seçilmesinin öngörüldüğünü belirterek, Anayasa'nın 131. maddesinin ikinci fıkrasında yapılan değişiklikle, Yükseköğretim Kurulu'na Genelkurmay Başkanlığı'nca üye seçilmesine ilişkin kuralın Anayasa'dan çıkarıldığını anımsattı.

Sezer, şunları kaydetti: ''Anayasa'nın 131. maddesinin yürürlükteki kuralına göre, Yükseköğretim Kurulu'na, ancak Cumhurbaşkanı, Bakanlar Kurulu ve üniversitelerce üye seçilmesi olanaklıdır.Bu durumda, incelenen Yasa'nın, 2547 sayılı Yasa'nın 6. maddesini değiştiren 1. maddesiyle, Yükseköğretim Kurulu'nun oluşumunda Genelkurmay Başkanlığı'nca da bir üye seçileceğinin öngörülmüş olması, Anayasa'nın, yasaların Anayasa'ya aykırı olamayacağına ilişkin 11. maddesine açık aykırılık oluşturmaktadır.''

aa