İlköğretimde devrim gibi reform
Müfredat tümden değişiyor. Öğrenci-öğretmen arkadaş oluyor. Ezbere dayalı sistem son buluyor, laboratuvar ortamına geçiliyor
Hükümet, AB'ye uyum çalışmaları çerçevesinde eğitimde ciddi adımlara hazırlanıyor. İşe ilköğretimden başlama kararı alan Milli Eğitim Bakanlığı, tüm ders programlarını yeniledi. Eğitimi ezbercilikten çıkarıp 'sorgulayıcı' ve 'problem çözücü' düşünme sistemini öne çıkaran programlar yenilenince, buna uygun ders kitapları da hazırlatıldı. Yeni programları, 2005-2006 eğitim yılında yurt çapında hayata geçirilecek.
Üniversitelerle işbirliği
Ders programlarının yenilenmesiyle başlayan çalışmaların öncülüğünü MEB Talim
ve Terbiye Kurulu üstlendi. Çalışmalar ODTÜ, Hacettepe, Ankara ve Gazi üniversiteleri
başta olmak üzere Türkiye'nin çeşitli üniversitelerinden 100'den fazla eğitim
uzmanının katılımıyla tamamlandı. Ücretsiz kitap dağıtarak daha çok öğrenciyi
sisteme dahil etmeyi planlayan MEB, bu dağıtımı iki yıl içinde gerçekleştireceği
için yeni eğitim sistemine ancak iki yıl içinde geçilebilecek.
Değişiklikler kendini önce ders kitaplarında gösterecek. Üniversitelerdeki ihtisas
komisyonlarınca incelenen ve 'Sorgulama yeteneğini öldürüyor, ezberi de körüklüyor'
teşhisi konulan ders kitapları, 'öğrenciye laboratuvarı sevdirecek' niteliğe
bürünecek.
Yeni programda fizik, kimya ve matematik gibi fen bilimlerindeki ağırlıklı dersleri
laboratuvar ortamında öğrenecek öğrenciler, hayat bilgisi dersleri yaşam kültürü,
bilimde yenilikler, uzay ve keşifler konuları ile 'hayatı ve dünyayı' öğrenmeye
çalışacak. 6, 7 ve 8. sınıflarda konu zenginliği insan hakları dersleri ile
sağlanacak. Bu derslerin temel insan hakları belgeleriyle yürütülmesi planlanırken,
bu derst öğrenciye hakları ve haklarını korumasının öğretilmesi hedefleniyor.
'Planlı Okul Gelişimi' modeli
MEB, okullarda her öğrencinin yeteneği doğrultusunda yetişebileceği bir ortam
da hazırlamaya çalışıyor. Geliştirilen 'Planlı Okul Gelişimi' modeli kapsamında
bakanlık, ideal okul ortamını da şöyle belirledi: İnternetle aktif öğrenme:
Aktif öğrenme ortamı, öğrenmede en etkili ortamdır. Çünkü internetli dünyada
sınırlar kalkmakta, öğrenciler kendi yeteneklerini keşfedebilmektedir. Bu nedenle,
tüm eğitim kadrosu bilgisayar okuryazarı olmalı ve internete bağlanmalıdır.
Teknolojinin kullanımı: Aktif öğrenmeye yardımcı olacak bilgisayar, tepegöz,
slayt makinesi gibi ekipmanlar, deney araçları, yerküre, insan iskeleti gibi
modeller, canlı bitkiler ile çeşitli ölçüm araçları bizzat öğrenciler tarafından
kullanılmalıdır. Öğrenciler fen, sosyal ve görsel sanatlar alanında proje tasarlamaya
yönlendirilmeli.
Doğa gezileri: Doğa gezileri, gözlem, inceleme ve araştırma gezileri, kamplar,
arazide harita okuma gibi çalışmalar öğrencilerde araştırma, inceleme, gözlem
yapma becerisi ile çevre koruma bilincini geliştirir.
Tartışma ortamı: Öğrencilerin bireysel ve grupça yapacakları röportajlar, fikir
tartışmaları kişilik gelişimlerinde etkili olur, öğrenmeyi daha anlamlı kılar
ve sosyalleşmelerini sağlar.
Her öğrenciye özel ödev: Ödevler öğrencilerin beceri, ilgi, istekleri ile bilgi
birikimleri dikkate alınarak sınıfta her öğrenciye göre değişiklik gösterebilir.
Yeni nesil öğretmenler
MEB, AB kriterleri ışığında 'öğretmenlik kriterleri' de yeniledi. Amaç, "Öğretmen
her şeyi bilir, o ne söylerse doğrudur" algılamasının yıkılması. İşte öğretmende
aranacak beceriler:
Ders dışında etkin öğretmen: Başarıyı ölçme ve değerlendirme, rehberlik yapma,
temel becerileri geliştirme, özel eğitime gereksinim duyan öğrencilere hizmet
etme, yetişkinleri eğitme, ders dışı etkinliklerde bulunma, kendini geliştirme,
okulu geliştirme, okul çevre ilişkilerini geliştirme.
Kültürlü eğitimci: Olay ve olguları farklı disiplinlerin kavramlarını kullanarak
açıklayabilme, tanımlayabilme, farklı disiplinlere ilişkin bilgilerin konu alanı
ile bağını kurma, öğretim sürecinde öğrenciyi derse hazırlama, öğretim sürecinde
örnekleme, benzetme ayırt etme, analiz yapmada diğer disiplinlerin bilgilerinden
yararlanma, öğrencileri genel kültür yaşantılarını geliştirmeye özendirme.
Bilgi üreten araştırmacı eğitimciler: Temel bilgileri, kavramları, ilkeleri
değişik biçimlerde açıklama, farklı görüş, kuram, öğrenme yolları, araştırma
ve inceleme yöntemlerini açıklama, öğretim malzemelerini değerlendirme ve seçme,
alanında araştırmalar yaparak bilgi üretme, öğrencileri alanla ilgili sorular
sormaya, düşünceleri farklı perspektiflerden görmeye ve bilgi üretmeye özendirecek
programları kullanma ve geliştirme, disiplinlerarası öğretim deneyimleri yaratma.
radikal