7 maddelik değişiklik paketinin ayrıntıları...
AK Parti tarafından hazırlanan ve destek için muhalefet partilerine verilen Anayasa değişiklik paketinde; cumhurbaşkanlığı seçiminde 367 krizi yaşanmaması için TBMM Genel Kurulu'nun her durumda 184 ile toplanması öngörülüyor.
Anayasa değişikliği ile cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi, görev süresinin 5 artı 5 olarak belirlenmesi ve milletvekili genel seçimlerinin 4 yılda bir yapılması öngörülüyor.
AK Parti'nin hazırladığı 7 maddelik Anayasa değiliklik teklifinde, Anayasa'nın 77. maddesinin değiştirilerek milletvekili genel seçimlerinin 5 yerine, 4 yılda bir yapılması da yer alıyor.
Teklifle, 11. cumhurbaşkanı seçimi sürecinde tartışma konusu olan toplantı yeter sayısı konusunda da düzenleme getiriliyor. TBMM'nin toplantı sayısını düzenleyen Anayasa'nın 96. maddesinde yer alan "Anayasa'da başkaca bir hüküm yoksa" ifadesi madde metninden çıkarılıyor. Cumhurbaşkanlığı seçimi dahil her oturumda toplantı yeter sayısı, Meclis üye tam sayısının üçte biri, yani 184 milletvekili olacak. Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesini öngören düzenlemenin yasalaşmaması halinde; yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerinde 367 tartışması yaşanmayacak.
Anayasa'nın cumhurbaşkanı seçimini düzenleyen 101. maddesi değiştirilerek, cumhurbaşkanı halk oyuyla seçilmesi sağlanıyor. Buna göre bir kimse en fazla iki kez cumhurbaşkanı olabilecek. Cumhurbaşkanının görev süresi 5 artı 5 olmak üzere en fazla 10 yıl olabilecek. Cumhurbaşkanlığı seçimi, iki turlu halk oylamasıyla yapılacak.
Değişiklik teklifine göre, cumhurbaşkanı, kırk yaşını doldurmuş ve yüksek öğrenim yapmış Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri veya bu niteliklere ve milletvekili seçilme yeterliğine sahip Türk vatandaşları arasından, halk tarafından seçilecek. Cumhurbaşkanının görev süresi beş yıl olacak. Bir kimse en fazla iki defa cumhurbaşkanı seçilebilecek.
Anayasa'nın 102. maddesinde yapılması öngörülen düzenmeye göre, cumhurbaşkanı seçimi, cumhurbaşkanının görev süresinin dolmasından önceki altmış gün içinde; makamın herhangi bir sebeple boşalması halinde ise boşalmayı takip eden altmış gün içinde tamamlanır.
Genel oyla yapılacak seçimde, geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday cumhurbaşkanı seçilmiş olur. İlk oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamayı izleyen ikinci pazar günü ikinci oylama yapılır. Bu oylamaya, ilk oylamada en çok oy almış bulunan iki aday katılır ve geçerli oyların çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilmiş olur.
İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin ölüm veya seçilme yeterliğini kaybetmesi halinde; ikinci oylama, boşalan adaylığın birinci oylamadaki sıraya göre ikame edilmesi suretiyle yapılır. İkinci oylamaya tek adayın kalması halinde, bu oylama referandum şeklinde yapılır. Aday, geçerli oyların çoğunluğunu aldığı takdirde cumhurbaşkanı seçilmiş olur. Cumhurbaşkanı göreve başlayıncaya kadar görev süresi dolan cumhurbaşkanının görevi devam eder.
Teklifte yer alan geçici maddeye göre, cumhurbaşkanlığı seçiminin yapılmasına ilişkin kanunlar, üzerinden bir yıl geçmeden uygulanabilecek. AK Parti'nin teklifine konulan başka bir geçici madde ile ilk cumhurbaşkanlığı seçimi 60 gün içinde yapılması öngörülüyor.