Kamu ihalelerinde en düşük fiyat veren şirkete, ?Nasıl yapacaksın?? diye sorulacak
Kamu ihalelerini ne pahasına olursa olsun ucuza verme devri bitti. Artık kamu yatırımlarında kalitesiz inşaat yapımı ve geçmiş yıllara ait fiyat farkı ödemesi olmayacak.
Kamu ihalelerinde aşırı fiyat kıranlara, ?nasıl yapacaksın?' diye sorulacak. Kamu ihaleleri, ihaleye çıkan idare tarafından ?en düşük teklife? değil, ?en makul teklife? verilecek. Bu konuda, Kamu İhale Kanunu'nda yer alan ancak ?teftiş korkusuyla? uygulaması istenilen düzeyde gerçekleşmeyen ?düşük teklifi sorgulama? için hazırlanan 2004 yılı genel tebliği geçtiğimiz hafta başı yürürlüğe girdi.
İhalesi yapılan ancak yapımı bir türlü tamamlanamayan kamu yatırımı sayısı 2003 yılı itibariyle 5 bini aşıyor. Bazı projeler 35 yılı aşkın süredir bir türlü bitirilemiyor. 2004 yılında yatırımlara ayrılan pay 6 katrilyon lira civarında. Bu yatırımların bitirilmesi için gerekli yatırım tutarı ise 100 trilyon lirayı buluyor.
Birçok suistimali beraberinde getiren ?en düşük teklif? uygulamasının kamu yatırımlarına büyük zarar verdiğini ifade eden Kamu İhale Kurumu (KİK) 2. Başkanı Adnan Zengin, bundan sonra en düşük teklifi getirenin, işi nasıl yapacağını da makul gerekçelerle açıklaması gerektiğine dikkat çekti. Zengin, en düşük teklif ile ilgili düzenlemenin kanunun 38. maddesi ile düzenlendiğini hatırlatarak, ancak uygulamada yaşanan aksaklıklar nedeniyle 23 Haziran itibariyle bir genel tebliğ yayınladıklarını kaydetti. Zengin, eski alışkanlıkları bırakmanın zor olduğuna dikkat çekerek, ?Eski sistemi en güzel özetleyen kelimeler bence şunlar: (Teklif atma) ve (ihale verme). İhaleye giren firmalar (bir teklif atalım) diyor. Teklif atılmaz, verilir. Bir de bize (ihale vermediniz) diyorlar. İhaleler verilmez ki, (alınır). Bunları çeşitli platformlarda da dile getirdim. Bunlar sembol olarak önemli.? diye konuştu.
En düşük teklif konusunda hazırladıkları bir formül ile katsayı belirlediklerini anlatan Zengin, formülü açıklamayacaklarını vurguladı. Katsayıyı ise Resmi Gazete'de yayınladıklarını belirten Zengin, en düşük teklif sorgulamasının yapılışında takip edilecek yolu şu şekilde tarif etti: ?İhaleye çıkan idare, gelen teklifleri sıralamaya koyacak. İhale için kendi belirlediği yaklaşık maliyet ile katsayı arasında gerçekleştirdiği matematiksel işlemler sonrası bir eşik değer belirleyecek. Burada çıkacak rakamın altında kalan teklifler aşırı düşük teklif olarak sorgulanmaya alınacak. Eğer bu teklif sahiplerinden bir tanesi, makul bir şekilde fiyatını nasıl o kadar düşebileceğini açıklarsa ihale ona verilecek. Eğer açıklayamazsa, belirlenen değerin bir üstündeki teklifi veren ihaleyi kazanacak.?
Zengin, yapılan önemli değişiklerden bir tanesinin de; ihaleye katılan herkese, sonucun nedenleri ile birlikte açıklanması olduğunu belirtti. Zengin, ?İhaleyi kazanana, belirtilen şartları eksiksiz yerine getirdiğiniz ve verdiğiniz fiyat uygun bulunduğu ifade edilecek. Kazanamayanlara ise, eğer şartları yerine getirmemişse, bu yüzden teklifi yetirli görülmemişse açıklayıcı bir şekilde sonuç iletilecek.? dedi.
zaman