Tarih 'mezar' oluyor
Eyüpsultan ve Edirnekapı'da yüzlerce yıllık mezar taşları yeni mezar yeri açma bahanesiyle sökülerek kaderine terk ediliyor. Bu işlemler sırasında tarihi taşlar hasar görüyor ya da parçalanıyor. Bir bölümü yurt dışına kaçırılan taşlar ise müzayedelerde açık artırmayla 300 eurodan başlayan fiyatlarla satılıyor
İstanbul'da Türk-İslam kimliğinin önemli göstergelerinden biri olan mezar taşları yok oluyor. Her biri ayrı sanat eseri taşlar, yeni mezar yeri açma adına yerinden sökülerek kaderine terk ediliyor.
Bunun bir örneği de Eyüp Sultan ve Edirnekapı Mezarlığı'nda mezarlığında yaşanıyor. Yüzlerce yıllık eski mezarlar yeni yer açma sebebiyle özensiz bir şekilde kazılıp içerisine beton dökülüyor. Sökülen eski mezar taşları ise bir kenara istifleniyor. Bu işlemler sırasında mezar taşlarının bir bölümü parçalanıyor.
Geçtiğimiz dönemde aynı olay Üsküdar'da bulunan Şeyh Devati Camisi Türbesi'nde yapılan restorasyon çalışmalarında yaşanmıştı. Osmanlı mezarları bir işçi tarafından hilti ile kırılmıştı.
AVRUPALI ŞİRKETLER YAĞMALIYOR
Yeni mezar yeri açma adına yerle bir edilen mezar taşların bir bölümü yurt dışına kaçırılıyor. Özellikle Avrupa'ya kaçırılan mezar taşları, çoğu İngiltere merkezli müzayede şirketi tarafından açık artırmayla satılıyor. Mezar taşlarının açık artırmada açılış fiyatları boyut ve tarihlerine bakılarak ortalama 300 Euro'dan başlıyor.
İSTANBUL'UN TAPUSU PARÇALANIYOR
Tarihi Osmanlı mezarlarının İstanbul'un tapusu olduğunu söyleyen Araşırmacı-Yazar Nidayi Sevim, tahribatın biran önce durdurulmasını istedi. Sevim, "Osmanlı döneminden kalma mezarlar sırf rant uğruna yıkılıyor. Yüzlerce yıllık mezarlar parçalanarak yerlerine yeni mezar alanları oluşturuluyor. Oysa ki, o mezar taşları İstanbul'un tapusudur. Bizim ne kadar eski bir medeniyet olduğumuzu ve ne kadar uzun süredir İstanbul'da var olduğumuzu göstermektedir. Bunlar tahrip edilip parçalandıkça aslında kendi tarihimizi de yok ediyoruz demektir" dedi.
YIKIM BİR AN ÖNCE DURDURULMALIDIR
En büyük tahribatın Eyüp Sultan Mezarlığı'nda olduğunu aktaran Sevim, mezarlığı gezen herkesin bir köşede eski mezar parçalarına rastlayacağını söyledi. Bunun önüne geçilmezse bizden sonraki nesillere gösterebileceğimiz tarihi bir mezarımızın kalmayacağını belirten Sevim, "Yeni yapılan mezarların yanında mutlaka eski bir mezarın da parçalandığını görüyorsunuz. Çünkü bu yerlerde artık mezar alanı kalmadı. Bu nedenle eski mezarlar parçalanıyor. İnsanlar bu mezarların üstüne basıyor. Bu yanlıştan biran önce geri dönülmeli ve gerekli çalışmalar başlatılmalıdır. Sadece araştırmacı ya da tarihçiler bu konuda şikayetçi değil. Vatandaşlar da ciddi derecede bu duruma üzülüyor. Gerekli önlemler alınması halinde bu yıkımın önüne geçilebilir. Yıkım bir an önce durdurulmalıdır" şeklinde konuştu. İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), konuyla ilgili inceleme başlattı.
Fatih Özer