Deprem anında akıllı telefonlar hayat kurtarabilir

Tam 20 yıl önce 17 Ağustos depreminde binlerce insanını kaybeden Türkiye yeni bir depreme daha hazırlıksız yakalandı. 26 Eylül Perşembe günü 14:00'da Silivri açıklarında meydana gelen 5.8 şiddetindeki deprem pek çok konuda yetersiz kaldığımızı gösterdi.

Perşembe gününün en çok tartışılan meselelerinden biri ise şüphesiz GSM operatörlerinin yetersiz kalışıydı. Öyle ki deprem anından herkes yakınlarına ulaşmaya çalışırken şebekeler yetersiz kalmıştı. Bu noktada telefon operatörleri böylesi bir anda dünyanın her yerinde bu kadar yoğun bir sesli iletişim talebine yanıt vermekte güçlükler yaşanabileceğini söyleyebilir. Ancak yine de alternatif bir kurum üretilememesini, şebekeler ve telefonlar bu kadar 'akıllı'yken yaşanan bu durumun nedenlerini iyice sorgulamamız gerekiyor. O yüzden hiç can kaybı yaşanmayan bu depremi harekete geçmek için kullanmalıyız. Deprem anında neler yapılmalı?

Bu meselenin bir boyutu. Peki, biz elimizdeki cihazlarla neler yapabiliriz isterseniz ona da bakalım. Elimizde AKUT'un hazırladığı deprem eğitim el kitabı (PDF dosyası) var. www.akut.org.tr üzerinden bu kitaba ulaşılabiliyor. Ancak yine AKUT'un bu içeriğini özellikle görsellik anlamda zenginleştirecek desteklere de ihtiyacımız var.

Eğer deprem ülkesi olduğumuzun farkındaysak hemen harekete geçmemiz şart. Öncelikle telefonumuzdaki uygulamaları gözden geçirebiliriz. Çünkü resmi kurumlar, sivil toplum örgütlerinin iOS işletim sistemli iPhone ve Android tabanlı telefonlara indirilebilen uygulamaları depreme hazırlık konusunda epey yardımcı oluyor.

Deprem olduğu bilgisi

AFAD'da Deprem olduğunda, şiddetini, etkili olduğu yerleri ve o ana kadar meydana gelen hasarları öğrenmek için eAFAD uygulamasını kullanabilirsiniz. Sarı alarm, kırmızı alarm ve KBRN alarmı hakkında da uygulamada detaylı bilgiler verilip her alarmın nasıl olduğu ve alınacak tedbirler anlatılıyor. Ancak ben telefonda alarm seslerinin demo'larını çalıştıramadım. Yine de son günlerde oluşan tehditlerin hepsi listelenmişti.

İlk yardım anı Kızılay

Deprem anından ve sonrasında en çok meydana gelen yaralanmalar kırık, çıkık, burkulmalar, kanamalar, ve ısı dengesi bozukluğu... Kızılay'ın uygulamasında tüm bu yaralanmalara dair detaylı bilgiler yazılı ve resimli bir biçimde mevcut. Ancak yine de videolar ile desteklenmesi uygulamanın daha faydalı olmasını sağlayacaktır. Eğer sadece bu uygulama ile kalmayıp bir ilkyardım kursuna da katılırsanız eğitimli bir şekilde hayat kurtarmanız mümkün olabilir.

Deprem bilgi sistemi

Meydana gelen depremler sonrasında Deprem Bilgi Sistemi uygulaması, bilgilendirmeleri sağlıyor. Uygulamada en son depremler, depremlerin tarihçesi, deprem sonrası tepkilerinizi ölçen bir anket yer alıyor. En son meydana gelen depremler harita üzerinde kırmızı noktalarla fay hattı üzerinde gösteriliyor. Ancak bu uygulamada bile deprem sırasında ne yapmanız gerektiği konusunda bilgi yer almıyor.

Acil durumlar

Sağlık Bakanlığı Sağlığın Geliştirilmesi Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan Acil Durumlar uygulamasında pek çok kötü senaryoda ne yapılması gerektiği yer alıyor. Hemen her başlık için ne yapılacağı açıklanmış olsa da deprem konusunda başlık açılmamış. İçerik görsel bir kutucuktan açılsa da tamamen metin tabanlı. Yani video içerik bu uygulamada da yok. Acil durum telefonlarının tüm listesine ise yer veriliyor.

Hayat kurtar

Doğal afetlerde yaralanmalar sonucu en çok kan ihtiyacı ortaya çıkar. Hayat Kurtar uygulaması aradığınız kan grubu ve bulunduğunuz sağlık kurumunun yerini girdiğinizde size yardımcı oluyor. Uygulamanın size kan bulma zorunluluğu yok. Sadece bilgi amaçlı olarak girdiğiniz veriyi paylaşıma sunuyor

Akıllı saatleri daha çok kullanmalıyız

20 yıl önce akıllı telefonlarımız da yoktu, akıllı saatlerimiz de... Şimdi ise akıllı saatler, telefon elimizde olmasa bile pek çok bilgiye ulaşılmasını sağlayacaktır. Üstelik deprem sırasında pek çok yaşamsal verinin takibini kolaylaştıracaktır. O yüzden uygulamaların tümünün akıllı saat uyumlu olması şart. Tabii saatlerin pil ömrünün de çok daha uzun süre dayanması gerekiyor.

Timur Sırt