Denetimli serbestlik yaygınlaşırsa adi suçtan ceza alanlar çetelere bulaşmaz

Edirne'de görevi ihmal suçundan yargılanan cezaevi ikinci müdürü ile 2 infaz koruma memuruna klasikleri okuma cezası verilmişti.

Türkiye'de 20 Temmuz 2005'te ceza infaz sistemine giren 'denetimli serbestlik' uygulamasının yaygınlaştırılması durumunda adi suçtan mahkum olanların çetelere katılmasının önlenebileceği belirtiliyor.

Türkiye'de cezaevlerinde halen 84 bin 815 kişi bulunuyor. Uygulamanın, cezaevlerindeki yoğunluğu da azaltacağı ifade ediliyor.

'Denetimli serbestlik' konusunda çalışmalar yapan Başkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anabilim Dalı Öğretim Görevlisi Yard. Doç. Dr. Mustafa Özbek, modern hukukta suçluları cezaevine göndermenin en son seçenek olduğunu ifade ediyor. Özbek, sistemin İngiltere ve Amerika'da, cezaevlerindeki doluluğun önlenmesi için ortaya çıkmış bir uygulama olduğunu belirtiyor. Adi suçlular ile ilk kez suç işleyen kişilerin cezaevinde sürekli suç işleyen kişilerle bir arada bulunmasının sakıncalı olduğuna vurgu yapan Özbek şunları söylüyor: "Denetimli serbestlik uygulaması 20. yüzyılın başından itibaren toplumsal bir reform olarak hız kazanmış ve 1920 yılında geniş ölçüde kabul edilir hâle gelmiştir. 1999 yılı tahminlerine göre ABD'de yaklaşık 3 milyon 200 bin kişi denetimli serbestlik altındadır. ABD'de 1992 yılında yapılan federal bir araştırmaya göre, bu uygulamadan yararlanan faillerin tekrar suç işleme oranı yüzde 9'lara kadar düşmüştür." Geçen 2 yıllık süreçte sistemin Türkiye'de yaygınlaştırılamadığını kaydeden Özbek'e göre, çalışmaların tamamlanması halinde en geç 1 yıl içerisinde olumlu sonuçlar alınabilecek. Özbek, "Uygulamayla öncelikle cezaevleri boşalmaya başlayacaktır. Tahliye olan kişiler toplum içerisinde ıslah edilerek topluma kazandırılacaktır. Uygulamayı başarıya götürecekler ise hâkim ve savcılardır." şeklinde konuşuyor. Denetimli Serbestlik ve Yardım Hizmetlerinden Sorumlu Daire Başkanı Vehbi Kadri Kamer de cezaevlerindeki yoğunluğu azaltacak 'denetimli serbestlik' uygulamasının devletin giderlerini azalttığı görüşünde. Kamer, "Bütün giderler hesaplandığında bir hükümlünün yıllık maliyeti 14 bin 124 YTL. " diyor.

20 bin mahkûmdan 'serbestlik' talebi

Denetimli Serbestlik ve Yardım Hizmetlerinden Sorumlu Daire Başkanlığı'nın verilerine göre 2 yıllık sürede 20 bin mahkum uygulamadan faydalanmak istedi. Adana'da 800, Aydın'da 100 ve Muğla'da 300 kişi 'Denetimli serbestlik'ten faydalandırıldı. Denetimli serbestlik uygulamasından faydalanamayanların sayısının 15 bin kişiden daha fazla olduğu tahmin ediliyor.

Mehmet Barlas