Suriye gasp edilen petrolünün her damlası için ABD'den tazminat isteyebilir
Barış Pınarı Harekatı sonrası Suriye'deki askerlerini tamamen çeken ABD yönetimi, yine tartışmalı bir kararla Deyrizor'daki petrol sahalarında Amerikan askerlerini konuşlandırma kararı aldı. Trump bu kararı dünyaya, "Suriye petrolleri çok değerli, biz de bir miktar alabiliriz, harika şirketlerimizden biriyle anlaşabiliriz" sözleriyle ilan etmesi büyük bir tartışmayı da beraberinde getirdi.
Yeni Şafak, "ABD'nin Suriye petrollerini işletmesi uluslararası hukuk açısından ne anlam ifade ediyor?" sorusunun yanıtını aradı. Hukukçulara göre, gasp edilen her damla petrolün hukuki sorumluluğu olacak ve Suriye ilerleyen dönemde BM nezdinde ABD'den tazminat talep edebilir.
Barış Pınarı Harekatı sonrası Suriye'den çekilen Amerikan askerleri, petrol için Deyrizor bölgesine geri döndü.
ABD Başkanı Trump'ın bu kararının gerekçesi olarak sarf ettiği "Suriye petrolünün bir kısmından pay alabilmeliyiz, Exxon Mobil gibi harika şirketlerimizle anlaşma yapabiliriz" sözler büyük tartışmaya neden oldu.
"Uluslararası hukuk açısından ABD'nin Suriye petrollerini işletmesi ne anlama geliyor? Suriye yönetimi bu gasba karşı hangi adımları atabilir? Yeni Şafak bu soruların yanıtlarını hukukçulara sordu.
Yenisafak.com'a değerlendirmelerde bulunan Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Uluslararası Hukuk Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Selami Kuran, "ABD'nin zaten bu bölgede bulunmasının meşru bir dayanağı yok. Dolayısıyla ABD'nin hem bu bölgede bulunması hem de bu kaynakları kendi lehine kullanması gayrimeşrudur" ifadelerini kullandı.
ABD ve Rusya ile sağlanan mutabakat sonrası Suriye'nin kuzeyinin güncel haritası.
Suriye yönetimi ABD'den tazminat talep edebilir
"Suriye yönetimi önümüzdeki dönemde hangi adımları atabilir?" sorusunu
da yanıtlayan Kuran, "Suriye'de işler yoluna gider ve anayasal süreç tamamlanırsa,
Birleşmiş Millet nezdinde tazminat talep edebilir. Bu haksız bir fiildir yani
haksız fiilin anlamı hukuki bir gerekçeye dayanmadan başkasına zarar vermektir.
Meşru olmadan bir şekilde, Suriye devletinin kaynakları Amerika tarafından kullanılması
söz konusuysa bu haksız kazançtır" değerlendirmesinde bulundu.
Deyrizor, Irak ile İran'ın Akdeniz ile bağlantısını sağlaması nedeniyle kritik
öneme sahip bir bölge.
ABD'nin Suriye'deki askeri varlığı gayrimeşru
"ABD askerlerinin Suriye'de bulunmasının uluslararası hukuk açısından meşru
bir dayanağı yok. Uluslararası hukuka baktığımızda, askeri gücün bir başka devletin
topraklarında bulunmasının sadece 3 durumda mümkün olduğunu görüyoruz:
Anlaşma yolu ile olur. Bir devlet, yabancı ülkenin askerlerini çağırabilir.
Bunu Suriye'de Rus askerleri örneğinde görüyoruz. Rus askerleri, Şam tarafından
davet edildi.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin kararıyla bir başka ülke topraklarında
bulunması. Daha önce bu Bosna'da oldu.
Birlemiş Milletler Andlaşmasının 51. maddesine dayanarak 'meşru müdafaa' hakkı
kapsamında, başka bir devletin toprağında varlık göstermek. Bu Türkiye'nin kullandığı
haktır.
Bu üç durum dışında, bir devletin başka bir devletin toprağında askeri güç bulundurmasının
uluslararası hukukta hiçbir dayanağı yoktur.
Hasan Hız