İçişlerinden büyükşehir sınırlarına ilişkin genelge

İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu, yürürlüğe giren Büyükşehir Belediyesi Kanunu gereğince, büyükşehir belediyesine dahil olacak belediyeler bakımından belediye mücavir alanının sınırı değil asıl belediye sınırının esas alınacağını belirterek, ''Belediye sınırının herhangi bir kısmı yarıçap alanı içinde kalıyor ve büyükşehire dahil oluyorsa bu belediyenin büyükşehir sınırları içerisinde kaldığı kabul edilecektir'' dedi.

İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu, yürürlüğe giren Büyükşehir Belediyesi Kanunu gereğince, büyükşehir belediyesine dahil olacak belediyeler bakımından belediye mücavir alanının sınırı değil asıl belediye sınırının esas alınacağını belirterek, ''Belediye sınırının herhangi bir kısmı yarıçap alanı içinde kalıyor ve büyükşehire dahil oluyorsa bu belediyenin büyükşehir sınırları içerisinde kaldığı kabul edilecektir'' dedi.

Bakan Aksu, ''5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu'nun uygulanmasına ilişkin Adana, Ankara, Antalya, Bursa, Diyarbakır, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, İzmir, İstanbul, Kayseri, Kocaeli, Konya, Mersin, Samsun ve Sakarya valiliklerine bir genelge gönderdi. Aksu, TBMM tarafından 10.07.2004 tarihinde kabul edilen kanunun Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdiğini hatırlattı. Aksu, sözkonusu kanunun 31. maddesi ile 27.06.1984 tarihli ve ''3030 sayılı Büyükşehir Belediyelerinin Yönetimi Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun''un ek ve değişiklikleri ile birlikte yürürlükten kaldırıldığını kaydetti. Bakan Aksu, genelgesinde şu ifadelere yer verdi:

''İsimlendirme: Bundan böyle büyükşehir kapsamında ilçe kurulmadan oluşturulan ve halen ''alt kademe'' olarak adlandırılan belediyeler 5216 sayılı Kanunun 3/d bendi gereğince ''ilk kademe'' belediyeleri olarak adlandırılacaktır.

Yetki Paylaşımı: Büyükşehir belediyeleri ile büyükşehir kapsamındaki ilçe ve ilk kademe belediyelerinin görev ve yetkileri 5216 sayılı Kanunla yeniden düzenlenmiştir. Büyükşehir belediyelerinin görev ve yetkileri 7'nci madde başta olmak üzere Kanunun ilgili maddelerinde sayılmış, ilçe ve ilk kademe belediyeleri ise bu Kanun ve diğer kanunlarla belediyelere verilmiş olan diğer görev ve yetkilerle donatılmıştır.

Koordinasyon Merkezleri: Kanunla yetki ve görevleri yeniden düzenlenen Altyapı Koordinasyon Merkezi ile Ulaşım Koordinasyon Merkezi, çalışmalarına 5216 sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak devam edecektir. Koordinasyon merkezleriyle ilgili yönetmelikler yayınlanıncaya kadar 5216 sayılı Kanunda hüküm bulunmayan durumlarda mevcut Büyükşehir Belediyeleri Koordinasyon Merkezleri ve Fon Yönetmeliğinin bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri uygulanacaktır.

BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE MECLİS TOPLANTILARI

Kanunla büyükşehir belediye meclislerinin toplanması ve meclis kararlarının kesinleşmesi için yeni esaslar öngörülmüş olup bu çerçevede;

a) Kanunun 13. maddesinin birinci fıkrası uyarınca büyükşehir belediye meclisleri her ayın ikinci haftasında toplanacak ve toplantı süresi bütçe görüşmeleri hariç beş günü geçemeyecektir.

b) Beş günlük toplantı süresi kesintisiz olabileceği gibi meclisin alacağı kararla resmi bayram ve tatil günlerinde ara verilerek de uygulanabilecektir. Toplantı süresi meclisin gündemine göre beş günden az tutulabilecektir. Ancak, huzur hakkının ödenmesinde fiilen toplantının yapıldığı gün sayısı esas alınacaktır.

c) Büyükşehir belediye meclisleri, Kanunun yayımından sonraki ilk olağan toplantısını Ağustos'un ikinci haftasında yapacaklar ve gündemdeki konularla birlikte 13. maddenin birinci fıkrasına uygun olarak müteakip toplantı gününü de tespit edeceklerdir. Her ayın ikinci haftası ibaresi o ayın ikinci pazartesi günü olarak anlaşılmalıdır.

d) İlçe ve ilk kademe belediyesi olarak büyükşehir belediyesine katılan belediyeler, büyükşehir belediye meclisinde seçiliş sıralarına göre tespit edilecek ilçeler beşte bir, ilk kademeler onda bir oranında meclis üyesi ile temsil edilecek olup buna göre belediye başkanı dışında meclis üye sayısı dokuz olan belediyeler büyükşehir belediye meclisine belediye başkanı dışında üye gönderemeyecektir. Bu madde gereğince Büyükşehir belediye meclisine katılacak üyeler ilgili ilçe seçim kurulu başkanlıklarından sorulacaktır. Ayrıca Kanunun 6. maddesindeki düzenlemeye göre üyelerin hesaplanmasında tama ulaşmayan kesirler de dikkate alınmayacaktır.

e) Kanunun 13. maddesinin birinci fıkrasında Kasım ayı toplantısının dönem başı toplantısı olduğu belirtildiğinden, halen görevde bulunan ihtisas komisyonları üyeleri Kasım ayına kadar görevlerine devam edeceklerdir, ancak Kanunda kurulması zorunlu bulunan komisyonlardan kurulmamış komisyonlar varsa bunlar Ağustos 2004 tarihinde yapılan toplantıda teşkil edilecektir.

f) Meclis başkan vekilleri ve katip üyelerin seçimi ile meclisin çalışma esas ve usulü hakkında bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde 1580 sayılı Belediye Kanunu ile Belediye Meclisinin Çalışma Usulüne Dair Belediye Kanununun 59. Maddesine Göre Düzenlenen Yönetmeliğin bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri uygulanacaktır.

Meclis Kararlarının Kesinleşmesi ve Valiliğe Teslimi: Kanununun 14. maddesinin dördüncü fıkrası gereğince büyükşehir belediye meclisi kararlarının uygulanmadan önce mülki amire gönderilmesi zorunludur. Bu nedenle;

a) Büyükşehir belediye başkanı tarafından yeniden görüşülmesi istenilmeyen kararlar kararın alınmasından itibaren,

b) Yeniden görüşülmesi istenilen kararlardan meclisin ısrarı ile kesinleşenler ise kesinleşme tarihinden itibaren,

En geç yedi gün içerisinde büyükşehir belediye başkanı tarafından valiye gönderilecektir.

Valililer, kendilerine gönderilen bu kararların; kararın tarihini, sayısını, konusunu ve ne şekilde kesinleştiğini (yeniden görüşülmesinin istenip istenmediği) belirtir şekilde teslim alacaklardır. Kararların tesliminde ilgili zimmet defteri teslim alan tarafından imzalanacaktır. Teslim alınan kararlar, sayfa sayısı vali tarafından onaylanmış bir deftere kaydedilecektir.

Valilikler teslim alınan kararların aslını da bir dosyada muhafaza edeceklerdir. Valiler, belediye meclis kararlarının hukuka ve yürürlükteki mevzuata aykırılığını tespit ederlerse ilgili kararın iptali için, idari yargıya müracaat edeceklerdir.

Büyükşehir Belediye Encümeni: Kanunun 16. maddesi, büyükşehir belediye encümeninin yapısını değiştirmiş ve meclisin her yılın ilk olağan toplantısında kendi üyeleri arasından gizli oyla ve bir yıllığına seçeceği 5 üyenin de encümene katılmasını öngörmüştür. Kanunun yürürlüğe girmesinden sonraki yılın ilk olağan toplantısı yukarıda da belirtildiği üzere Ağustos (2004) ayında yapılacak toplantı olduğundan, bu toplantıda encümen üyelerinin seçimi de sağlanacaktır.

Encümenin atanmış üyelerinden genel sekreter ile mali hizmetler birim amiri dışında kalan üç üyeyi büyükşehir belediye başkanı tespit edecektir. Bu üç birim amirinin tespiti büyükşehir belediye meclisinin encümene üye seçiminden önce tamamlanacaktır.

BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE SINIRLARININ YENİDEN TESPİTİ

a) Kanunun Geçici 2. maddesine göre, büyükşehir belediyesine dahil olacak belediyeler bakımından belediye mücavir alanının sınırı değil asıl belediye sınırı esas alınacaktır. Belediye sınırının her hangi bir kısmı Geçici 2. maddede belirtilen yarıçap alanı içinde kalıyor ve büyükşehire dahil oluyorsa bu belediyenin büyükşehir sınırları içerisinde kaldığı kabul edilecektir.

b) Kanunun Geçici 2. maddesi kapsamındaki tespit işlemlerinin yapılması ilgili valiliklerce sağlanacaktır. Yapılan tespitleri müteakip, büyükşehir sınırlarında kalan ilçe ve ilk kademe belediyeleri ile orman köyleri ve tüzel kişiliği kaldırılıp mahalleye dönüşen köylere ait listeler gereği için ilgili büyükşehir belediyesine bilgi için İçişleri Bakanlığına gönderilecektir.

c) Yukarıda da belirtildiği üzere, Kanunun Geçici 2. maddesi gereğince genişleyen sınırlar nedeniyle büyükşehir kapsamına alınan ilçe belediyelerinin büyükşehir ilçe belediyesi, diğer belediyelerin ise ilk kademe belediyeleri olarak tüzel kişilikleri devam edecektir.

Köylerin Statüsü ve Devam Eden Yatırımlar:

a) Kanunun Geçici 2. maddesi gereği, Orman köyleri dışındaki köylerin tüzel kişiliği sona ererek mahalleye dönüşecektir. Orman köyleri ise mücavir alan haline gelecek ve bunların su ve kanalizasyon işleri büyükşehir belediyelerine bağlı Su ve Kanalizasyon İdarelerince yerine getirilecektir. Bu nedenle, mahalleye dönüşecek köyler ve bunların bağlanacağı belediyeler ile orman köylerinin durumlarını ilgilendiren işlere ilişkin çalışmalara, ilgili büyükşehir belediyelerince zaman geçirilmeden başlanacaktır.

b) 5216 sayılı Kanunun 2. maddesine göre mahalleye dönüşen köylerde başlamış bulunan işlerin niteliğine göre 2004 yılında bu iş için ayrılan ödeneklerin harcanmasına devam edilmesi, ilgili valiliklerin takdiri dahilindedir, ancak orman köylerinin su ve kanalizasyon işleri dışındaki hizmetleri bakımından köy statüsü devam etmektedir.

Hizmetlerin Devri: Daha önce ilgili belediyece yürütülen, ancak bu Kanunun yürürlüğe girmesi ile büyükşehir belediyelerince yürütülecek hizmetlere ilişkin araç, gereç, borç, alacak, tesis ve personel devrine ilişkin esaslar ilgili belediye ve büyükşehir belediyesi arasında bir protokol ile sağlanacaktır. Personel devrinin söz konusu olduğu durumlarda yapılacak tespitleri müteakip, ilgili büyükşehir için kadro ihdası personel devreden belediye için kadro iptali istenecektir. 1580 sayılı Belediye Kanununun Uygulanması: 5215 sayılı Belediye Kanunu, bazı maddeleri yeniden görüşülmek üzere Sayın Cumhurbaşkanınca TBMM Başkanlığına geri gönderildiğinden, 1580 sayılı Belediye Kanunu halen yürürlükte bulunmaktadır. Bu nedenle, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 28. maddesi uyarınca 1580 sayılı Belediye Kanunu ve diğer ilgili Kanunların bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin ilgisine göre büyükşehir, büyükşehir ilçe ve ilk kademe belediyeleri hakkında uygulanmasına devam edilecektir. Yukarıda belirtilen hususların gereğinin ifasıyla büyükşehir belediyesine duyurulması için bilgi ve gereğini önemle rica ederim''.

Habervitrini