Özonay: 'Net rezervler ekside' diyenler döviz talebini tetikliyor

Daha önce sosyal emdya hesabından yaptığı paylaşımlarla Mahfi Eğilmez'in "net rezervler ekside" tespitin eleştiren Nejat Özonay, bu tür söylemlerin döviz talebini tetiklediğine dikkat çekti.

Nejat Özonay'ın tespitleri şu şekilde:

Merkez Bankası rezervleri yeterli mi, değil mi?
Net Rezervler mi, Brüt rezervler mi aslolan?
Bu tartışmalar yapılırken, ortalama vatandaş (ekte görüldüğü gibi) Brüt rezervlerin kullanılamayacağı algısına kapılıyor. Bu tehlikeli, çünkü dönüp döviz alıyor.

Mevcut durumda
Merkez Bankası rezervleri gelecek döviz talebine yetecek seviyede.
Sıkıntıya düşürecek, çıkabilecek önemli yabancı sıcak para kalmadı
Kamu, Reel ve Finansal sektör borçları rahat çevrilebilecek seviyede
Tek tehlike, durmadan alım yapacak TL sahipleri, amaç bunu tetiklemek

----------------

Dış borçalarımız tamamen Merkez Bankası rezervlerinden mi ödeniyor?

Hissettirilmeye çalışılan, şu kadar borç var, Merkez Bankası rezervleri karşılamaz...

Aslında rezervleri eriten yabancı portföylerin TL varlıklardan çıkmaları, daha da etkilisi, yerlilerin dövize talebini canlı tutmak.

Bir kaç satırla değinelim.

Kamunun 2020 yılında kalan dış borç servisi 4.7 Milyar dolar. Hazine tek bir dış borçlanmayla çevirebilir. Bu yıl Hazine dış borçlanmaya ağırlık verdi ve sıkıntı yaşamadı.
Merkez Bankasından bu konuda talebi olur mu? Haliyle, hayır.
Finansal sektörün aslında ödemesi gereken değil, çevirmesi gereken tutar 21.4 dolar. Nisan ayında Kamu bankaları mevcut konjonktürün etkisiyle yaklaşık %85 oranında çevirdi. Bu aylardan sonra bu sorun azalır, fakat diyelim ki böyle devam etti.
Döviz cinsi fonlama açığı 3.2 milyar dolar olur... Tedasüfe bakın ki, şu anda Özel bankaların toplam artı döviz pozisyonu 3.1 milyar dolar. Yani rahatlıkla kendi likiditelerinden karşılayabilirler. Merkez Bankasına yük olmaz..
Reel sektör toplam gelen borç servisi ise 12 mia dolar.Elimde detay yok.. Bunun bir kısmı çevrilecek olabilir.. Tahminen önemli bir kısmı kurumların mevduatında hazır bekliyordur. Şu anda Tüzel kişiliklerin bankalarda 80 milyar dolar civarında mevduatı olduğunu unutmayalım
Bu kalemden rezervlere gelecek baskı Merkez bankasını sıkıntıya sokacak tutarda olmaz.

Dış borcun önemli bir kısmı dış ticaretten gelir. Dış ticaret derken ihracat da büyük pay alır. Kredi alınır, üretilir, ihracat yapılır, döviz ülkeye gelir, borç kapanır, kredi tekrar açılır, bu şekilde gider. İhracat kısmı, dış borç görünür, fakat TCMB rezervlerine negatif değil, tam tersi olumlu katkı yapar.. İthalat tarafında belirli bir döviz talebi olur, bilhassa enerji tarafında.. Fakat bu Merkez Bankasının çeviremeyeceği ölçülerde değildir.

Peki, Merkez bankasının rezervlerini eriten asıl etken nedir?

Bir süredir yabancıların varlık satışı döviz rezervlerinde negatif etki yarattı fakat, o tarafta da çıkacak fazla bir sıcak para kalmadı, dip seviyelere gelindi.
Asıl etki, dün yaşanan şekilde çalışan spekülatif ataklar ve dış borç/rezerv konularında manipüle edilen yerlilerin alıma devam etmesi, daha da önemlisi satışa geçmemesinden geliyor. Satış tarafı sığlaştıkça, Doları yükseltmek de kolaylaşıyor.
Yastık altı, yurtdışına fon transferi de teşvik ediliyor. Bu kitleyi ne kadar canlı tutarsanız, TL'nin aşağı trendini de o kadar korursunuz.

Dolar 12TL olacak, Merkez Bankası rezervleri eksi yaygaraları da bu yüzden..
Sonuç olarak, Merkez Bankasının şu düşmüş rezervleri dahi, yükümlülükleri karşılamaya yeterli. Önemli olan spekülatif, TL'den Dövize geçişler..

Not: Dış borç ödemelerinde en yüksek ay Mayıs..Haziran'dan sonra 3 ay oldukça düşük seviyelerde.. Anlamı, yılın zor kısmı geçiyor.

Merkez Bankası rezervleri yeterli mi, değil mi?

Net Rezervler mi, Brüt rezervler mi aslolan?

Bu tartışmalar yapılırken, ortalama vatandaş (ekte görüldüğü gibi) Brüt rezervlerin kullanılamayacağı algısına kapılıyor. Bu tehlikeli, çünkü dönüp döviz alıyor.

Mevcut durumda + pic.twitter.com/jWBigNysp1

Nejat Özonay (@NejatOzonay) May 9, 2020