En çok heykeli olan kadın Zübeyde Hanım
Bedia Ceylan Güzelce
Atatürk'ün annesi Zübeyde Hanım heykeli ve büstü en çok olan Türk kadını. Hemen hemen bütün büyük illerde bir büstü var..
Atatürk'ün annesi Zübeyde Hanım, 1857'de Selanik'te doğdu. Aslen Karamanlı olan Zübeyde Hanım, ilk evliliğini Atatürk'ün babası Ali Rıza Efendi ile 1871'de yapmıştı. Bu evlilikten doğan altı çocuğunun yalnızca ikisi, yani Mustafa Kemal ile Makbule hayatta kaldı. Ali Rıza Efendi 1888'de yaşamını yitirdi. İkinci evliliğini gerçekleştirdiği Ragıp Bey'den Balkan Savaşı sonrasında ayrılan Zübeyde Hanım, çocuklarını da alarak İstanbul'a yerleşti. Oğlu Mustafa Kemal ile 1919'da ayrıldıktan sonra ancak 1922'de yeniden görüşebilen Zübeyde Hanım, İzmir'de 1923 Ocak ayında vefat etti.
BİRKAÇ HEYKEL BİRDEN
Heykeli dikilen Türk kadınlarını araştırırken birçok ilde Zübeyde Hanım büstünün bulunduğu bilgisi ile karşılaştım. Üstelik bazı illerde, Zübeyde Hanım adına açılan okulların içinde de büstü yer aldığı için birkaç heykel birden bulunabiliyor. Ancak bu büstler arasında bir tanesi var ki, diğerlerinden çok daha farklı bir konumda yer alıyor. O da, Zübeyde Hanım'ın İzmir'deki anıt mezarı içindeki büstü. Ölümünden 17 yıl sonra Osman Paşa Camisi içinde yapılan anıt mezarda, bir kaya ve üzerinde Zübeyde Hanım'ın büstü yer alıyor. Zübeyde Hanım'ın İzmir'de yaşadığı evin bahçesinde de heykeli bulunuyor.
20 yaşındaki savaşçı kadın: Nene Hatun
HEYKELİ dikilen Türk kadınları arasında Kurtuluş Savaşı, Osmanlı-Rus Harbi gibi savaşlara katılmış, askeri niteliği olan kadınlar da bulunuyor. En bilinenlerinden biri de Nene Hatun. Erzurum'da 1857'de doğan Nene Hatun, 20 yaşındayken, 1877-1878 yılları arasında, Osmanlılarla Ruslar arasındaki savaşa katıldı. Nene Hatun'un heykeli, Süleyman Demirel'in talimatıyla Erzurum Tebrizkapı semtinde yaptırılmıştı. 2000 yılında dikilen ilk heykel hiç evlenmemesine rağmen Nene Hatun'u sırtında bir bebekle betimlendiği ve eline savaşta kullandığı satır yerine silah verildiği için dönemin Kültür Bakanı İstemihan Talay'ın girişimiyle değiştirildi.
