Üniversitenin ön değerlendirme sonuçlarına üç eleştiri

Dumlupınar Üniversitesi tarafından 14 Aralık 2020 tarihli Resmi Gazete'de 7 Araştırma Görevlisi ve 3 Öğretim Görevlisi olmak üzere toplamda 10 kadro ilanı yapılmıştır.

Söz konusu ilanların özel şartlarına baktığımızda, birçok yükseköğretim kurumuna nazaran belirlenen şartların oldukça genel olduğu dikkat çekmekte ve öncelikle bu durumun diğer üniversitelere örnek olması açısından devamlı olmasını temenni ederiz.

Öte yandan, ön değerlendirme sonuçlarını incelediğimizde; fırsat eşitliği, iyi yönetim ilkeleri açısından diğer adayları bilgilendirme ve kişisel verilerin ihlali yönünden üç eleştirmeye uygun konuyla karşılaştık.

A) AYNI ADAYLARIN BİRDEN FAZLA KADROYA BAŞVURABİLMESİ

Bilindiği üzere, üniversitelerde öğretim görevlisi ve araştırma görevlisi kadroları için genel ve özel şartlar "Öğretim Üyesi Dışındaki Öğretim Elemanı Kadrolarına Yapılacak Atamalarda Uygulanacak Merkezi Sınav İle Giriş Sınavlarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik"te düzenlenmektedir.

Mezkür yönetmelikte belirtilen usule göre üniversiteler belirledikleri özel şartlar ve diğer hususlarla birlikte Resmi Gazete'de ilan yayımlatmaktadır. İlgili yönetmelikte düzenlenmeyen bir husus ise, aynı özel şartları içeren kadrolara aynı adayların başvurusunun engellenmesidir. Üniversitelerin çok büyük çoğunluğu ön değerlendirme sonucunda sınava girecek adaylar için giriş sınavını aynı gün hatta aynı saat belirleyerek, adayların fiili olarak birden fazla giriş sınavına girmelerini kısıtlamaktadır.

Üniversitelerin büyük bir çoğunluğu bunu ilanlarında belirterek durumu güvence altına almaktadır. Dumlupınar Üniversitesinin ön değerlendirme sonuçlarını incelediğimizde, Kütahya Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu İşletme Yönetimi ile Simav Meslek Yüksekokulu Yerel Yönetimler Programının özel şartları birbirine çok yakın olarak belirlendiği için her iki sonuç tablosunda da dört aday aynı puanlarla yer almaktadır.

Her ne kadar üniversite iki farklı kadronun giriş sınavı tarihlerini farklı yaparak dört adaya iki birimde de yazılı sınava girme hakkı tanımış olsa bile, adaylardan birisinin her iki programı da kazanması kurum için beraberinde bir takım riskleri getirmektedir. Diğer taraftan, üniversite tarafından ilanda adayların yalnızca bir kadroya başvurabilecekleri belirtilmiş olsa idi, başvurup sıralamaya giremeyen dört aday yazılı sınava girerek rekabet etme hakkını elde etmiş olabilirdi.

B) ÖN DEĞERLENDİRMEDE ADAYLARIN TAMAMININ İLAN EDİLMEMESİ

"Öğretim Üyesi Dışındaki Öğretim Elemanı Kadrolarına Yapılacak Atamalarda Uygulanacak Merkezi Sınav İle Giriş Sınavlarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik"in 10 uncu maddesinin 1 inci fıkrasında; "Sınav jürisi; başvuran adaylar arasından ilan edilen kadro sayısının on katına kadar adayı, meslek yüksekokullarında bu kadrolarda istihdam edilecekler de dahil olmak üzere bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin dördüncü fıkrası kapsamındaki öğretim görevlisi kadrolarında ALES puanının %40'ını ve yabancı dil puanının %60'ını; bu Yönetmelik kapsamındaki diğer kadrolarda ALES puanının %60'ını ve yabancı dil puanının %40'ını; meslek yüksekokullarına müracaatlarda ise ALES puanının %70'ini ve lisans mezuniyet notunun %30'unu dikkate alarak belirler ve kadro ilanında belirtilen internet adresinde ilan eder. Bu sıralamaya göre son sırada aynı puana sahip birden fazla adayın olması halinde, bu kişilerin tamamı sınava çağrılır. Başvuru sayısının ilan edilen kadronun on katından az olması halinde, adayların tamamı giriş sınavına alınır. Adayların ön değerlendirmede dikkate alınan puanları ile lisans mezuniyet notları, kadro ilanında belirtilen internet adresinde ilan edilir." ifadesi bulunmaktadır.

İlgili düzenlemede kadrolara başvuran adayların tamamının ön değerlendirme sonuçlarında duyurulacağına dair bir hüküm bulunmamaktadır. Ancak, ilk ona girecek düzeyde puanı olmakla birlikte başkaca sebepten adayların olduğu durumları göz önüne alarak iyi yönetim ilkeleri gereğince üniversitenin tüm adayların sıralamasını ilan etmesi faydalı olurdu.

Ayrıca yüzlerce üniversitenin sonuç ilanlarında listenin tümünü görebilirken burada ilan edilmemesi, adaylara birden fazla başvuru hakkı tanınması, üstüne bir de birbirine benzer bir sınavdan çıkıp bir diğerine girilebilmesi akıllarda başka soru işaretlerinin de oluşmasına neden olmaktadır.

C) ÖN DEĞERLENDİRME SONUÇLARININ MASKELENEREK İLAN EDİLMEMESİ

Kişisel Verileri Koruma Kurulu 26 Aralık 2019 tarihinde öğretim görevlisi ve araştırma görevlisi kadrolarına yapılacak atamalarda adaylardan talep edilen kişisel veri niteliğindeki bilgilerin internet ortamında yayımlanması uygulaması hakkında ilke kararı almıştır.

Söz konusu kararda, "İlgili kişiler ile sınav puanları arasındaki bağlantının, maskeleme (kişisel verilerin belli alanlarının kimliği belirli veya belirlenebilir bir gerçek kişiyle ilişkilendirilemeyecek şekilde silinmesi, üstlerinin çizilmesi, boyanması ve yıldızlanması gibi işlemler) yöntemleriyle kaldırılmasının uygun olacağına, bu kapsamda adaylara ait ad- soy ad, T.C. kimlik numarası gibi verilerin, kişiyi belirli ya da belirlenebilir kılabilme özelliğinin ortadan kaldırılabilmesi adına, anılan bilgilerin açık şekilde yazılması yerine, kişinin kendisinin anlayabileceği şekilde harflerin ya da rakamların "A**** B**** , 11*******11" şeklinde yıldızlanarak yukarıda sözü edilen yöntemlerle yayımlanabileceği" ifade edilmiştir.

Buna göre kişilerin adı ve soyadı ile puanlarının belirli şekilde ilan edilmesinin yerine adayın kendisini bilebileceği şekilde maskelenerek ilan edilmesinin daha uygun olacağı ve aydınlatma yükümlülüğü gereğince ilgililere bu konuda bilgi verilmesi gerekmektedir.

Sonuç olarak; ilan şartları bakımından örnek gösterebileceğimiz bu ilanda öncelikle haksız rekabete sebep olacak sınav saatlerinin aynı zamanda birleştirilerek yapılmasının sağlanması gerektiğini düşünüyor, gelecek ilanlarında ise benzer durumlarla karşılaşılmaması adına Üniversitelerimizin daha dikkatli davranmaları gerektiğini vurgulamak isteriz.