Deprem anında cenin duruşu doğru mu?
Deprem uzmanları arasında yaşanan polemiklere 'cenin' tartışması da eklendi. Deprem anında çömelerek başı kolların arasına koyacak şekilde korunmaya 'cenin duruşu' deniliyor.
İstanbul Üniversitesi öğretim üyelerinden Doç. Dr. Oğuz Gündoğdu, yıllardır Türkiye'de okullarda ve diğer eğitim seminerlerinde gösterilen bu hareketin yanlış olduğunu ve kişiyi deprem anında tamamen savunmasız bıraktığını öne sürdü. Okullardaki eğitimlere ve seminerlere de katılan Prof. Dr. Ahmet Mete Işıkara ise cenin duruşunun güvenli olduğunu savunuyor. Konunun dünyanın başka yerlerinde de tartışma konusu olduğunu ifade eden Prof. Dr. Ahmet Ercan ise cenin duruşunun doğru olup olmadığının kullanıldığı yere göre değiştiğini söylüyor.
Deprem anında cenin duruşu adı verilen hareket Türkiye'de yıllardır okullarda ve sivil savunma eğitimlerinde öğretiliyor. Deprem uzmanı Gündoğdu, cenin duruşuna karşı çıkarak, "Okullarda çocuklara 'cenin vaziyeti alın, sıraların altına girin' diyorlar. O sıralar okul duvarlarının ve tavanının yıkılması halinde çocukların üstüne çöker. En iyi çözüm, hareketli vaziyet almaktır; çünkü yıkım neredeyse aksi yönde durmak gerekir. Depremde kapılara koşmayın, olduğunuz yerde durun." diyor. Kandilli Rasathanesi eski Müdürü Prof. Dr. Ahmet Mete Işıkara ise eğer binaya güveniliyorsa sorun olmadığını belirtiyor. Işıkara, binanın sağlamlığı konusunda bir güvensizlik duyulması durumunda ise, "Bir sıranın, koltuğun veya başka bir nesnenin ardında saklanıp cenin duruşu almak doğrudur." ifadesini kullanıyor. Prof. Dr. Ahmet Ercan, deprem anındaki duruşlar konusunda farklı görüşler olduğunu bildirerek, "Kimilerine göre cenin duruşu doğru, kimilerine göre yanlış. Bu tartışma dünyanın başka yerlerinde de var. Ancak görüşler genellikle cenin duruşunun yararlı olduğu yönünde." diyor. Ercan, deprem anında tehlikelerden korunma konusunda da ilginç bir yöntemi dile getiriyor: "İnsanlar, evlerinde okudukları gazeteleri biriktirsinler. Balya yapıp dizebilirler. Deprem anında da bu balyaların yanında çömelebilirler. Çünkü kâğıt kırılmaz ve sağlam kalır"
Melik Duvaklı