Kovid psikolojimizi bozdu: Dışarı çıkamayan toplu taşımaya binemeyenler var

Kovid-19 salgını ruh sağlığımızı da bozdu. Salgında 1,5 yıl geride kalırken bazı vatandaşlar yaşanan zorlu sürecin etkilerini hala taşıyor. Topluluk içinde yürüyemeyen, akrabalarını ziyaret edemeyen, metrobüse binemeyen, salgında kaybettiği yakınını gömemediği için öldüğüne bir türlü inanamayan birçok insan aramızda yaşıyor.

DESTEK ALMAKTAN ÇEKİNMEYİN

Salgın sırasında psikolojik destek sunmak için İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü bünyesinde hayata geçirilen Koronavirüs Online Destek Programı (KORDEP) Koordinatörü Prof. Dr. Ejder Akgün Yıldırım, "Bu dönemde ortaya çıkan ruhsal sorunların çoğunlukla üstesinden gelinebiliyor. Ancak özellikle uzun süre yoğun bakımda tedavi görenlerde daha fazla etkilenme gözlemliyoruz. Bazı olgularda travma sonrası stres bozukluğu görülebiliyor." diyerek "Salgın sonrası artan sorunlarınız varsa uzmana başvurmalısınız" ifadelerini kullandı. Prof. Yıldırım, şunları söyledi:

KAYGI YALNIZLAŞMAYA DÖNÜŞTÜ

"Salgının başlarında karantina ve hastalık kaygısı baş gösterirken, uykusuzluk, nefes almakta zorlanma ve çarpıntı belirtileri ifade ediliyordu. Orta dönemde ağırlıklı olarak karantinada kalan, yakınını kaybeden ve işi bozulan kişilerle karşılaştık. Bu kişiler mutsuzluk, yalnızlık, çaresizlik, karamsarlık gibi yoğun duygusal tepkiler vardı, depresif bir tablo çiziyorlardı. Başlangıçta kaygı varken, sona doğru tükenmeye ve yalnızlaşmaya doğru evrilen bir belirti grafiği gördük. Yoğun bakım ünitelerinde yakınlarını göremeyenler, hastalıkla yalnız mücadele eden insanlar vardı. Taziyeler, vedalar eksik kaldı. Süreç uzadıkça ev içi şiddet yaşandı. Şimdi ise üçüncü evredeyiz ve 2 yıla yaklaşan salgınlı yaşamın geç sonuçlarını gözlemliyoruz." Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi Psikoterapi Eğitim ve Tedavi Merkezi Koordinatörü de olan Ejden Akgün Yıldırım, "Kamudaki psikiyatrist, psikolog ve sosyal hizmet uzmanlarının destek verdiği KORDEP için Bakırköy Hastanesi'nde gönüllü gruplar oluşturuldu. Ruh sağlığı alanında 681 uzman gönüllü çalıştı." dedi.

Kovid sonrası beyin küçülüyor

Doç. Dr. Ümit Savaşçı, İngiltere'de yapılan araştırmayla Kovid-19 geçirenlerin beyinlerinde 'gri cevher' denilen alanda küçülme ve hücre ölümü tespit edildiğini söyledi. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Savaşçı, "Biz kalp tutulumunu, akciğer tutulumunu, erkeklerde kısırlık yaptığını ve nörolojik etkilerini hem konuşmuştuk. Beyinde 'gri cevher' dediğimiz 'hipotalamus' dediğimiz yer önemli bir merkezi içine alan bir bölge. 45 milyonluk İngiltere'de yapılan veri tabanı taramalarında özellikle emar bulgularında Kovid geçiren hastaların beyinlerinde 'gri cevher'de bir küçülme ve hücre ölümü tespit etmişler. Bu ı ileride hem MS hem Alzheimer artışlarına neden olabilir." ifadelerini kullandı.